Pilor Stenozu Ne Demek?
Pilor stenozu; pilor kasının anormal kalınlaşması veya daralması durumudur. Pilor, midenin hemen çıkışında bulunan, öğütülmüş besinlerin mideden oniki parmak barsağına geçişini kontrol eden kasın adıdır. Normal şartlarda besin ve mide içerikleri midenin çıkışında bulunan pilordan ince bağırsağa geçer. Pilor kaslarının kalınlaşması pilor kanalının daralmasına sebep olmaktadır. Bunun sonucunda da midede bulunan sıvı ve katı maddeler mideden ince bağırsağa geçemezler. Bu durum hipertrofik pilor stenozu (HPS) olarak da bilinir.
Pilor Stenozu Belirtileri Nelerdir?
Kusma çoğu çocukta pilor stenozunun ilk belirtisidir. Kusma meme emdikten sonra meydana gelebilir.
Kusma genellikle pilor stenoz yaklaşık 3 haftalıkken başlar, ancak 1 hafta ile 5 aylık arasında herhangi bir zamanda da başlayabilir. Bu kusma güçlüdür (fışkırma şekilde kusma): Meme emme sonrası 30 ila 60 dakika içinde bebekte sık sık şiddetli kusma görülür. (bu durum her yemden sonra veya arada sırada olabilir). Bebek kusma sonrası aç olacak ve tekrar meme emmek isteyecektir.
Diğer belirtiler doğumdan birkaç hafta sonra ortaya çıkar ve şunlar olabilir:
- Karın Ağrısı
- Sinirlilik: Pilorik stenozu olan bir bebek, açlık nedeniyle sürekli meme emmek isteyebilir.
- Geğirme
- Sürekli aç olmak (Meme emme sonrası açlık)
- Karın krampları
- Meme emdikten sonra kusma ( Kusma birkaç gün içinde daha da kötüleşir ve çoğu zaman fışkırır şekilde olur)
- Vücudun susuz kalması (kusma çoğaldıkça vücut daha da susuz kalır)
- Kabızlık: Bağırsaklara yeterli yiyecek ve sıvı geçmezse, bu durum kabızlığa neden olabilir.
Pilor Stenozu Ne Zaman Meydana Gelir?
Pilorik stenozun belirtileri genellikle bebeğin yaşamının 3. haftası civarında başlar, ancak 5 aya kadar olabilir.
Hangi Bebekler Pilor Stenozu Yüksek Riski Altındadır?
Pilor stenozu yaygın değildir. Bazı bebekler diğerlerine göre daha eğilimlidir. Risk faktörleri şunlardır:
Cinsiyet: Kızlara oranla erkeklerde pilor stenoz yaşanma riski daha yüksektir.
Aile geçmişi: Pilor stenozu olan kişilerin %15’inde bu problemi yaşayan aile üyesi vardır. Doğduğunda pilor stenoz yaşayan bir kadının pilorik stenoza yakalanma olasılığı 3 katıdır.
Irk: Bu hastalığın, Kuzey Avrupa kökenli Kafkasyalıları etkilemesi daha muhtemeldir. Bu durum Afrikalı-Amerikalılar ve Asyalılar’da daha az görülmektedir
Tütün kullanmak: Gebelik döneminde sigara içmek bebeğin pilor stenoz olma riskini 2 katına çıkarmaktadır.
Biberonla emzirmek: 2012 yılında yapılan bir çalışmada, biberonla beslenen bebeklerde pilorik stenoz riski daha yüksektir ve bu durum, biberonla beslenmeyenlere göre en az 4 kat daha fazladır. Bu çalışmadaki uzmanlar, yüksek riskin beslenme mekanizmasının kendisinden mi kaynaklandığını tam olarak belirleyememişlerdir.
Antibiyotik kullanımı: Bazı antibiyotiklerin yaşamın ilk döneminde kullanımı, bebeğin pilor stenozu yaşama riskini artırabilir. Bir çalışma, yaşamın ilk 2 haftasında antibiyotik verilen bebeklerin büyük riske sahip olduğunu düşündürmektedir.
Pilor Stenozu Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz çocuğunuzun beslenme alışkanlıkları hakkında birkaç soru soracak ve daha sonra çocuğunuzu muayene edecektir. Fizik muayenede doktor, çocuğunuzun karnında bir zeytin kadar yumru (kalınlaşmış pilorik kas) hissedebilir. Kalınlaşmış pilor hissedilirse, daha fazla muayeneye gerek yoktur.
Eğer doktor piloru eliyle hissedemiyorsa, karnı incelemek üzere bir karın ultrasonu isteyebilir. Doktor ayrıca, görüntülerin netliğini artırmaya yardımcı olmak için bebeğe bir sıvı içirip sonrasında röntgen görüntüsü isteyebilir. Bu oral kontrastlı röntgen, sıvının mideden ince bağırsağa nasıl geçtiğini ve bir tıkanıklık olup olmadığını göstermektedir.
Pilor Stenozu Nasıl Tedavi Edilir?
Pilor stenoz kendi başına geçmez, tedavi gerektirmektedir. Pilorik stenoz tedavisinde, pilor kasını genişletmek için ameliyat yapılmaktadır. Bu ameliyata pyloromyotomy denilmektedir. Ameliyat olunması genellikle tüm belirtileri gidermektedir. Ameliyattan birkaç saat sonra, bebek azar azar ama sık sık emdirilmeye başlanabilir.
Pilor stenoz için uygulanacak 2 ana ameliyat şekli şunlardır:
Laparoskopik cerrahi: Doktor, bebeğin göbek deliğine ince bir kesik ile tüp yerleştirir. Bu tüp, doktora pilorik kası incelemesine olanak sağlar.
Açık ameliyat: Açık ameliyat, doktorun bebeğin karnında pilorik kası bulmak için bir kesi açmasını gerektirmektedir.
Bebeği ameliyat için uyutmak güvenli değilse, sonunda küçük bir balon ile endoskop denilen bir cihaz kullanılır. Bu balon, daralmış olan pilor kasını genişletmek için şişirilir.
Ameliyat edilemeyen bebeklerde, piloriyi gevşetmek için tüple beslenme veya ilaç yöntemi denenir.
Pilor stenozu tedavi edilmezse, bebek yeterli beslenemediği için vücutta başka hastalıklar ortaya çıkabilir.