İnflamasyon Nedir?
İnsan vücudunun hastalıklara, bakterilere, virüslere karşı kendini korumak için verdiği tepkiye inflamasyon denir. Enflamasyon (İnflamasyon), bedenin zararlı bir şeyle savaştığını ve kendini iyileştirmeye çalıştığını gösterir. Sık tekrarlayan ve uzun süre devam eden inflamasyona kronik inflamasyon, geçici ve kısa süreli inflamasyona ise akut inflamasyon denir. İnflamasyonun diğer adı yangı ve enflamasyondur.
İnflamasyon Belirtileri (Bulguları) Nelerdir?
- Ciltte kızarıklık
- Eklemlerde şişlik
- Yüksek ateş
- Ciltte şişlik
- Eklemlerde ağrı
- Eklemlerde sertlik
- Eklem fonksiyonlarında azalma
- Bölgesel ısı artışı
İnflamasyon Nedenleri Nelerdir?
Akut inflamasyon sebepleri:
- Sinüzit
- Akut bronşit
- Soğuk algınlığı veya grip kaynaklı boğaz ağrısı
- Ayak tırnağının uzun süre enfeksiyon kapması
- Çok yoğun egzersiz uygulamak
- Akut apandisit
- Dermatit
- Bademcik iltihabı
- Enfektif menenjit
- Fiziksel bir darbe
Kronik inflamasyon nedenleri:
- Astım
- Kronik peptik ülser
- Tüberküloz
- Romatoid artrit
- Periodontit
- Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı
- Sinüzit
- Aktif hepatit
İnflamasyon Beslenme Düzeni
Aşağıdakiler dâhil, iltihap riskini azaltmaya yardımcı olan besinler şunlardır:
- Zeytinyağı
- Domates
- Ceviz ve badem gibi çerez
- Ispanak ve lahana da dâhil olmak üzere yeşil yapraklı sebzeler
- Somon ve uskumru gibi yağlı balık
- Yaban mersini ve portakal dâhil olmak üzere meyveler
Aşağıdaki gibi inflamasyonu şiddetlendiren gıdalardan kaçının:
- Patates kızartması da dâhil olmak üzere kızartılmış yiyecekler
- Beyaz ekmek, hamur işi ve rafine karbonhidrat içeren diğer yiyecekler
- Soda ve şekerli içecekler
- Kırmızı et
- Margarin
İnflamasyon Tedavisi
Makalemizde önceden de bahsettiğimiz gibi, inflamasyon bir iyileşme sürecidir. Bazen inflamasyonun azaltılması gerekli olabilir ancak her zaman gerekli değildir. Doktorunuz İnflamasyonun azaltılmasına karar verince aşağıdaki ilaçları reçete eder.
İnflamasyon karşıtı ilaçlar
İnflamasyonun neden olduğu ağrıyı hafifletmek için steroidal olmayan ilaçlar (NSAID’ler) alınabilir. NSAID ilaçlarının örnekleri arasında naproksen, ibuprofen ve aspirin sayılabilir.
Kortikosteroidler
Kortizol gibi kortikosteroidler, inflamasyonda yer alan birçok mekanizmayı engelleyen bir steroid hormon sınıfıdır.
İnflamasyon Bitkisel Tedavisi
Elma Sirkesi
Elma sirkesi inflamasyonu azaltmak için en iyi şifa kaynaklarındandır. Eklem ve bağlayıcı dokularda biriken toksinlerin atılmasını sağlayarak inflamasyon ve ağrıyı hafifletir. Ayrıca, genellikle inflamasyonun altında yatan bir neden olan bağışıklık enfeksiyonlarının kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
- Eşit oranda elma sirkesi ve suyu bir kapta karıştırın. Vücutta inflamasyon olan bölgeyi bu suda bekletin. Sonrasında alanı kurulayın. İnflamasyon ve ağrı geçinceye dek günde 2 kez bu işlemi tekrarlayın.
- Aynı zamanda 1 tatlı kaşığı sirkeyi 1 bardak su içine katıp biraz da bal ekleyerek günlük olarak tüketebilirsiniz.
Zencefil Çayı
Zencefil, inflamasyon karşıtı özelliklerle dolu gingerol adı verilen bir bileşik içerir. Tıbbi Gıda Dergisi’nde 2005 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, zencefil hücresel düzeyde belirli inflamasyon süreçleri etkilemektedir. Aynı zamanda zencefil, vücutta ağrıya neden olan COX-2’yi engeller.
- Günde 2 ila 3 bardak zencefil çayını içebilirsiniz. Çay yapmak için; küçük bir zencefil kökünü rendeleyin ve 10 dakika boyunca 1 bardak suda kaynatın. Süzün ve ardından içine biraz bal ekleyin.
- Ayrıca; ağrı, iltihap ve sertliği azaltmak için etkilenen bölgeye günde 2 veya 3 kez zencefil yağı ile masaj yapabilirsiniz.
UYARI: Kanı sulandırma riski yüksek olduğundan çok fazla zencefil tüketmekten kaçının.
Sarımsak
Sarımsağın iltihap önleyici özelliği, vücuttaki inflamasyondan kurtulmak için etkilidir. Sarımsak, inflamasyona yol açan yolları kesmeye yardımcı olan kükürt içeren bileşiklere sahiptir.
Artrit Araştırma ve Terapi’de 2009 yılında yayınlanan bir çalışmada, sarımsağın inflamasyon ve artritik hastalıklarının tedavisinde yararlı olabileceği bulunmuştur.
- İnflamasyonu önlemek veya azaltmak için günde 2 ila 3 diş çiğ sarımsak tüketin. Ayrıca yemeklerinizde mümkün olduğunca fazla sarımsak kullanın.
- Diğer bir seçenek de doktorunuza danışıp sarımsak içeren besin takviyesi almaktır.
Toz Pul Biber
Pul biber, inflamasyon için başka güvenilir doğal besinlerden biridir. Kapsaikinoid adı verilen doğal bileşikler içermektedir. Bu, pul bibere inflamasyon özelliklerini veren maddedir. Ayrıca, beynin ağrı vericilerinin aktivasyonunu da engeller, böylece acıyı azaltır.
İngiliz Anestezi Dergisi’nde 2011 yılında yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, kapsaisin kreminin bölgesel uygulamasının ağrı kontrolü için etkili olduğunu bulmuşlardır.
- İnflamasyondan kurtulmak için günlük olarak kapsaisin takviyeleri almaya başlayabilirsiniz. (almaya başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.)
- Diğer bir yol ise ağrılı bölgeye % 0.025 ila % 0.075 saflaştırılmış kapsaisin içeren bir krem veya losyon ile masaj yapmaktır.
Ananas
Ananas, doğal bir inflamasyon karşıtı olarak çalışan güçlü bir enzim olan bromelain içerir. Tendon iltihabı(tendidit), burkulma, incinme ve küçük kas yaralanmaları gibi sorunlara bağlı inflamasyonla savaşır. Ayrıca, morarmayı azaltmaya da yardımcı olur.
Biyomedikal Raporlar’da 2016 yılında yayınlanan bir çalışmada; bromelainin, yara iyileştirici ve dolaşım düzenleyici bir görev görmesinin yanı sıra inflamasyon karşıtı, antitrombotik ve fibrinolitik, antikanser aktivitesi ve immüno-modülatör etkileri olduğu bulunmuştur.
Ananas yemeye ek olarak, doktorunuza danıştıktan sonra bromelain takviyeleri de alabilirsiniz.
Zerdeçal
Zerdeçal da inflamasyon tedavisinde etkili bir diğer besindir. İçinde bulunan kurkumin madde güçlü inflamasyon karşıtı özellikleri sayesinde ağrı ve inflamasyonu azaltır.
Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi’nde 2004 yayınlanan bir araştırmaya göre, araştırmacılar kurkumin ile ilgili birçok araştırmayı gözden geçirmiş ve inflamasyonda rol oynayan birçok farklı molekülü engellediği sonucuna varmışlardır.
- İnflamasyonla savaşmak için, 1 bardak süt içine 1 tatlı kaşığı toz zerdeçal ekleyin. Bunu günde 2 kez tüketin.
- Diğer bir yöntem ise doğru dozu için doktorunuza danıştıktan sonra kurkumin kapsülleri almaktır.
UYARI: Kan sulandırıcı ilaç veya nonsteroidal inflamasyon karşıtı ilaçlar kullanıyorsanız çok fazla zerdeçal tüketmekten kaçınmalısınız.