Monosit (MON, MONO, MO) Nedir, Monosit Yüksekliği Nedenleri Ve Tedavisi
MON, MONO, MO olarak da bilinen Monosit vücudu enfeksiyonlara, iltihaplanmalara ve virüslere karşı koyup bağışıklık sistemini sağlıklı olmasını sağlayan bir çeşit beyaz kan hücresidir. Doktorlar kan testindeki yüksek veya düşük monosit seviyesine bakarak çeşitli hastalıkların teşhisini yapmaktadır. Örneğin; yüksek monosit sayısı vücudun enfeksiyonlara karşı savaştığına veya vücutta iltihaplanma olduğuna işaret edebilir. Düşük monosit ise vücutta vitamin eksikliği olduğunu, anemiyi veya çok stres altında kalındığına işaret edebilir.
Monositin normal değeri %2 ila %10 arasındadır. Düşük veya yüksek monosit genellikle belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olmaz. Ancak, tam monosit sayınızı etkileyen durumun belirtilerini fark edebilirsiniz.
Örneğin vücutta enfeksiyon veya iltihaplanmadan kaynaklı monosit değeriniz yüksekse; ateş, sürekli öksürük veya göğüs ağrısı gibi belirtiler yaşayabilirsiniz. Eğer monosit seviyeniz çok düşükse, baygınlık, bacak krampları, sersemlik veya geçici stres gibi belirtiler yaşayabilirsiniz.
Monosit Yüksekliği Neden Olur?
Enfeksiyon ve bağışıklık durumları vücutta bağışıklık sisteminin mikropları ve mikropları yok etmek için beyaz kan hücreleri göndermesine neden olduğundan, genellikle yüksek monosit yaşanması monosit düşüklüğünden durumlarından daha yaygındır.
Şimdi de monositin yüksek olması ne anlamlara gelir onlara bakalım:
Kronik İltihaplanmalar veya Enfeksiyonlar
Monosit sayısı yüksekliği kronik iltihaplanmanın veya vücudun enfeksiyonlara karşı savaştığının göstergesi olabilir. Uzmanlara göre, enfeksiyon veya iltihaplanmaların aşağıdaki türleri kandaki monosit seviyesini arttırmaktadır:
- Bakteri enfeksiyonları
- Mantar enfeksiyonları
- Parazit enfeksiyonları
- Koroner kalp hastalığı ve kalp zarında iltihap
- Romatizma hastalıkları
- Akciğer hastalıkları ve enfeksiyonları
Tüberküloz
Tüberküloz monosit sayısının düşük olmasına sebep olduğu gibi monosit seviyesinde ani artışa da sebep olabilir.
Tropikal Pediatri Dergisine göre, çocuklarda tüberküloz olduğunda monosit sayısının normalden yüksek olmasıyla birlikte aneminin belirtilerinin yaşanmasına sebep olabilir. Bunun yanında solunum enfeksiyonlarının da benzer belirtilerin yaşanmasına sebep olabileceğine işaret edilmiştir.
Kalp ve Damar Hastalıkları
Kalp hastalıkları sebebiyle kalp ve damar iltihaplanmaları monosit seviyesinin normalin üstünde olması durumunda meydana gelebilir. Amerikan Kalp Derneği araştırmacıları, kalp ve damar hastalıklarının kalp ve atardamarla ilgili olan birçok sağlık problemine neden olduğunu söylemektedir. Bunları; boğaz ağrısı, kalp krizi, felç, venöz tromboz veya yüksek tansiyon gibi belirtileri içermektedir. Genellikle, kalp ve damar hastalıklarla ilişkili iltihaplanmalar damalarda kolesterolün çoğalması nedeniyle meydana gelmektedir.
Biomarker Araştırma Dergisinde; monosit artışının daha çok kalp ve damar hastalıklarından mustarip insanlarda görüldüğü bildirilmiştir. Bu da atar damarlardaki iltihaplanma ile ilişkili olup, vücudun doku hasarlarını iyileştirmeye çalışması durumundan dolayı meydana gelir.
Yaşam şekillerinde ufak değişiklikler yaparak kalp damar hastalıklarına yakalanma riski azaltılabilir. Kalbin solda olmasından ötürü, kola doğru yayılan sol göğüs ağrısını asla görmezden gelmemelisiniz.
Eklem İltihaplanması
Monosit sayısındaki yükseklik veya düşüklük eklemlerin iltihaplanmış olduğunun işaretçisi olabilir. Bilim insanları, iltihap olduğunda dokuların iyileşmesini sağlamak için vücuttaki beyaz kan hücrelerinin artması sonucunda monosit sayısının arttığını belirtmektedirler. Bağışıklık sisteminin kronik iltihaplara karşı savaşmaya çalışacağından bu durumda monosit sayısının devamlı olarak yüksek olmasına sebep olur.
İltihabi Bağırsak Hastalığı
Monosit sayısının yüksek olması iltihabi bağırsak hastası olabileceğinizin işareti olabilir. Crohn hastalığı ve ülseratif kolit sindirim sistemini etkileyecek iltihaplanma hastalıklarının iki örneğidir. Klinik Patoloji Dergisinde ülseratif kolitin monosit sayısının artmasına sebep olduğu gibi beyaz kan hücrelerinin farklılığını da sebep olur. Crohn hastalığı vakalarında, monosit sayısı normal oranın çok az yukarısında olabilir.
İltihabi bağırsak hastalığının makatta sızı, sağ kaburga altında ağrı ve midede sık guruldama gibi belirtileri vardır. İltihabi bağırsak hastalığı iyileşmesi zor bir durumdur. Ancak, beslenme düzenini iyi ayarlayarak iltihabı azaltıp bu belirtilerin azalmasına yardımcı olabilirsiniz.
Obezite
Araştırma sonuçlarına göre fazla kilolu insanlarda monosit seviyesinde artış olduğu gözlemlenmiştir. Hücre Metobolizması isimli Tıp Dergisinde, obezitenin insanda şeker hastalığı riskini arttığı ortaya konmuştur. Bu durum kemik iliğini etkileyerek daha fazla monosit salgılanmasına sebep olabilir. Bilim insanları, kilo vererek monosit seviyesinin düşeceğini ifade etmişlerdir. Bunun yanı sıra, “Aging Cell” Tıp dergisinde yağlı beslenmenin vücutta iltihap oluşumunu arttırdığı belirtilmiştir. Kanda monosit sayısının artmasına sebep olması bağışıklık sisteminin meşgul olmasına sebebiyet verir. Eğer yaşınıza ve boyunuza göre fazla kilolu olduğunuzu düşünüyorsanız vücut kitle indeksi hesaplayıcılarını kullanarak hesaplayabilirsiniz. Eğer hızlı olarak kilo vermeye ihtiyacınız varsa, özellikle karın da yağ yapan yemeklerden uzak durmalısınız.
Hodgkin Hastalığı ve Lenfoma
Hodgkin hastalığı bir tür lenfoma olup monosit sayısının normalden yüksek olmasına sebebiyet verir. Tabi ki, monositin yüksek diye her zaman lenfoma gibi kanser hastalığı yaşandığını göstermez ama monosit sayısının yüksek olduğu çoğu vakada bu durum enfeksiyon ve iltihaplanmayla ilgilidir.
Akdeniz Hematoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Dergisi, Hodgkin Lenfoma hastalığının beyaz kan hücre sayısını etkilediği belirtilmiştir. Bu da monosit sayısı da dahil olmak üzere beyaz kan hücrelerinin sayısında artışa sebep olmaktadır.
Monosit Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
Monosit yüksekliğinden muzdaripseniz Dahiliye doktoruna gitmelisiniz. Monositoz yüksekliğinin tedavisi için altında yatan sebebin teşhisi çok önemlidir. Alanında uzman doktorların, vücutta bu anormalliğe yol açan asıl anormal durumu bulması gereklidir. Doktorunuz önce nedeni tespit daha sonra bu nedeni ortadan kaldırmaya yönelik tedavi uygulayacaktır.
Düzenli spor yapmak, kilo planlanması ve yeterince uyumak gibi yaşam tarzında yapılan ufak değişikliklerle monosit seviyesi kontrol altına alınabilir. Bazı besinlerin ve ek gıdaların tüketilmesi iyileşme sürecini hızlandırıp monosit seviyesini düzene sokacaktır.
Monosit Yüksekliği Tedavisi İçin Doğal Yöntemler
Besinler
Antioksidan özelliği olan besinler bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyon oluşumlarını azaltır. Bu listedeki yemek ve baharatlar iltihap oluşumunu azaltıcı, antioksidan özelliklere sahiptir:
- Ispanak
- Soğan
- Sarımsak
- Zerdeçal
- Çörekotu
- Üzüm
- Vişne
- Brokoli
- Bezelye
Diyet takviyeleri
- Omega -3 içeren balık yağı takviyeleri, zerdeçal takviyeleri gibi yağ asit takviyeleri iltihap sökücüdür.
Monosit Sağlığı İçin Besinler
Bazı besinler, monosit seviyesini kontrol altında tutar.
Şeker Tüketimi
Diyabet ve yüksek tansiyon monosit sayısında yükselme ve iltihaplanma durumlarıyla ilgilidir. Bu yüzden, rafine şeker tüketimini keserek hem iltihap oluşumlarını azaltır hem de kalp rahatsızlıklarına yakalanma riskini azaltırsınız.
Omega-3 Yağ Asitleri
Omega-3 yağ asitleri somon, uskumru gibi balıklarda ve balık yağı takviyelerinde bolca bulunup iltihap sökücü özellikleriyle vücudu damar tıkanıklığı ve kalp hastalıklarına karşı korur. Balık yağı takviyeleri kullanmak veya Omega 3 yağ asitleri açısından zengin balıkları tüketmek monosit kaynaklı iltihap oluşmasını azaltır. 2007’de İngiliz Besin Dergisinde yazılan bir araştırmaya göre balık yağı takviyeleri kullanan insanların kan damarlarında iltihap oluşum ihtimalinin daha az olduğu belirtilmiştir.
Akdeniz Diyetindeki Besinler
Doymamış yağlar zeytinyağında ve çekirdek, sebze, meyve ve tam tahıllı besinlerde bolca bulunur ve bu akdeniz besinleri monosit kaynaklı iltihaplara karşı koruyucu özelliktedir.