Ortostatik Hipotansiyon Nedir?
Ortostatik hipotansiyon hızlıca ayağa kalktığınızda kan basıncınızın ciddi şekilde düştüğü durumdur. Bu durumun temel belirtileri ayağa kalktığınızda baş dönmesi hissetme veya bayılmadır.
Kan basıncı arter duvarlarına karşı kanın itme baskısı veya gücüdür. Hipotansiyon yani düşük kan basıncı arterlerdeki kan basıncının normal düzeyin altına düştüğünde meydana gelir. Postural hipotansiyon olarak da adlandrılan ortostatik hipotansiyon uzanıp veya oturup ayağa kalktığınızda meydana gelen düşük kan basıncının bir çeşididir.
Ortostatik Hipotansiyonun Nedenleri Nelerdir?
Ortostatik hipotansiyon sebepleri şunlardır:
- Yaşlanma (ortostatik hipotansiyon yaşlı kişilerde daha yaygındır)
- Hipovolemi (kan yoğunluğunda düşüş) ve dehidrasyon (vücutta düşük sıvı miktarı). Bunların yaygın sebepleri kanama, ishal, kusma, yükselen şeker ve thiazide diüretikler gibi ilaçlar ve kıvrım diüretiklerdir. (furosemide, bumetanide)
- Dehidrasyon (vücutta düşük sıvı miktarı)
- Hareketsizlik (örneğin, uzun süre yatakta kalmak)
- Hamilelik
- Kalp krizi, kalp yetmezliği, kalp ritim bozukluğu gibi kalp durumları
- Anemi
- Parkinson hastalığı
- Endokrin sistemi hastalıkları
- Yüksek kan basıncını tedavi etmek için kullanılan beta blokörler, kalsiyum kanal blokörleri, ACE engelleyiciler gibi ilaçların yan etkileri. Bunun için risk taşıyan durumlar şöyledir:
- Anksiyete, depresyon, ereksiyon bozukluğu veya Parkinson hastalığı ilaçları
- Kan basıncı ilaçlarıyla birlikte alınan alkol gibi maddeler
- Sıcak hava
Ortostatik Hipotansiyon Belirtileri Nelerdir?
Ortostatik hipotansiyonun temel belirtisi ayağa kalkıldığında baş dönmesi hissetmektir. Bazı durumlarda ortostatik hipotansiyonu olan kişiler bayılabilir.
Diğer belirtiler:
- Bulanık görme
- Kusma
- Karmaşa hali
- Güçsüz hissetmek
- Halsizlik
- Düşme
- Göğüs ağrısı
Bu belirtiler genellikle birkaç dakika oturduğunuzda veya uzandığınızda ortaya çıkar.
Ortostatik Hipotansiyon Nasıl Teşhis Edilir?
Eğer doktorunuz ortostatik hipotansiyonunuz olabileceğini düşünürse siz uzanırken, otururken ve ayaktayken kan basıncınızı kontrol edecektir. Doktor hipotansiyona yol açabilen medikal durumu bulmak için aynı zamanda fiziksel muayene gerçekleştirecektir.
Doktor bazı testler de isteyebilir, bunlar:
- Kan testi
- Elektrokardiogram veya EKG (kalp ritminizi kontrol etmek için)
- Holter cihazı (belirli bir süre için kalp ritminizi kontrol eden taşınabilir cihaz)
- Ekokardiogram (kalp ultrasonu)
- Egzersiz anındaki kalp ritminizi görüntüleyen gerilim testi,
- Valsalva manevrası, siz çok sayıda derin nefes alırken doktorunuz kan basıncınızı ve kalp ritminizi ölçer
- Eğik masa testi
Ortostatik Hipotansiyon Nasıl Tedavi Edilir?
İlaçlar
Çok sayıda ilaç, tek başına veya birlikte kullanılan, ortostatik hipotansiyon tedavisinde kullanılabilir. Bu ilaçlar kan damarlarınızın genişleme yetisini kısıtlayarak kan basıncını yükseltir.
Tuz kullanımı
Yalnızca doktorunuza danıştıktan sonra ve dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
Küçük öğünler
Eğer kan basıncınız yemekten sonra düşüyorsa doktorunuz küçük, düşük karbonhidratlı öğünler önerebilir.
Vitamin takviyeleri
Hem anemi hem de B12 eksikliği kan akışını etkileyebilir ve ortostatik hipotansiyon belirtilerini kötüleştirebilir, yani demir ve vitamin takviyeleri eksiklik yaşıyorsanız sizin için faydalı olabilir.
Bol miktarda sıvı alın. Düşük kan basıncı belirtilerini önler.
Alkolden kaçının. Alkol ortostatik hipotansiyonu kötüleştirebilir.
Egzersiz. Düzenli kardiyovasküler ve güçlendirme egzersizleri ortostatik hipotansiyon belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Yüksek bel varis çorapları giyin. Bunlar kan akışını geliştirmeye yardım edebilir ve ortostatik hipotansiyon belirtilerini azaltabilir. Gün boyunca giyin ancak yatacağınız zaman ve uzanacağınız herhangi bir zamanda çıkarın.