Kanda Sedimantasyom (Sedim, Esr) Değeri Nedir?
‘’ Sedimantasyon testi ve sedim testi olarak da bilinen Eritrosit sedimentasyon oranı (ESR) kan testi, kanser, enfeksiyonel hastalıklar ve bağışıklık sistemi hastalıkları gibi çeşitli nedenlerden meydana gelebilen vücuttaki iltihabı tespit etmek için yapılan bir testtir. Test, kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) 1 saatte bir test tüpüne ne kadarının dibe çöktüğünü ölçer. İltihap olduğunda, kırmızı kan hücreleri daha hızlı düşer ve birlikte toparlanır. ESR aynı zamanda sedimantasyon oranı veya sed oranı olarak da adlandırılır.
Sedimantasyon (EST) Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Sedimantasyon (ESR) testi, kırmızı kan hücrelerinin bir test tüpü şişesine ne kadar çabuk çöktüğünü ölçer. İltihap veya enfeksiyon; kanda ekstra proteinlere yol açabilir, bu da kırmızı kan hücrelerinin daha hızlı çökmesine sebep olur. Test; kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler olarak adlandırılan) uzun, ince bir tüpün tabanına ne kadar hızlı çöktüğünü ölçer. Hızlı düştüğünde ESR seviyesi daha yüksektir. Bu test sadece birkaç dakika sürer. Kolunuzdaki bir damardan iğne ile az miktarda kan alınır. Kan tüplerde toplanır ve bir laboratuvara gönderilir.
Normal Sedimantasyon (ESR) Değerleri Nedir?
Yaş Normal Aralığı (mm / saat = saatte milimetre)
- 50 yaş altı erkek <15 mm / saat
- 50 yaşın üstünde erkekler <20 mm / saat
- 50 yaşın altındaki kadınlar <30 mm / saat
- 50 yaşın üzerindeki kadınlar <30 mm / saat
- Yenidoğan 0 – 2 mm / saat
- Yenidoğandan Ergenliğe 3 – 13 mm / saat
- Yetişkin kadınlarda 0 – 20 mm / saat
- Gebelik 1. Trimester 4 – 57 mm / saat
- Gebelik 2. Trimester 7 – 47 mm / saat
- Gebelik 3. Trimester 13 – 70 mm / saat
Sedimantasyon (ESR )Testi Neden Yapılır?
Sedimantasyon (ESR) testi kişide iltihap veya enfeksiyon belirtisi olduğunda yapılır. Sedimantasyon testi; iltihabi bağırsak hastalıkları, eklem rahatsızlıkları, deri veremi gibi hastalıkların takibinde de kullanılabilir. Test; aynı zamanda vücutta enfeksiyon veya iltihap için yapılan tedavinin işe yarayıp yaramadığı kontrol etmek için de yapılır.
Sedimantasyon Yüksekliği Neden Olur?
Eğer vücutta iltihap varsa kırmızı kan hücreleri birlikte hareket ederler ve test yapıldığında test tüpüne normalden daha hızlı çökerler. Aşağıdaki gibi, iltihaplanmaya neden olan bir hastalığınız veya sorununuz varsa sedimantasyon seviyeniz normalden daha yüksek olabilir:
- Annemi (Kansızlık)
- Gebelik
- Bazı kanser türleri
- Lösemi (Kan kanseri)
- Eklem yangısı
- Otoimmün rahatsızlığı (Vücudun yanlışlıkla kendi dokularınıza saldırmasına neden olan bir hastalıktır. Deri veremi gibi)
- Enfeksiyon
- Kanser
- Tiroid hastalıkları
- Eklem rahatsızlıkları
- Deri veremi
- Dev hücreli arterit
- Alerjik vasklilit
- Polimiyaljiya romatika
- Ateşli romatizma
- Ciddi cilt enfeksiyonları
- Kemik enfeksiyonları
- Böbrek hastalıkları
- Tiroid hastalıkları
- Romatoid artrit
- Lupus
- Alerjik vaskülit
- Nekrotizan vaskülit
- Romatizmal polimiyalji
- Ateşli romatizma
- Ciddi cilt enfeksiyonları
- Kemik enfeksiyonları
- Tüberküloz
- Zatürre
- Pelvik inflamatuar hastalık
- Apandisit
- Böbrek, kemik, deri, eklem veya kalp kapakçığı iltihapları
- Birçok farklı virüs kaynaklı iltihap
- Vücut genelinde görülen (sistemik) iltihaplar
- Romatizmal polimiyalji
- Lenfoma (Kan kanseri)
- Multipl miyelom
- Sistemik lupus eritematozu
- Deri veremi
- Romatizmal eklem iltihabı
- Alerjik damar iltihabı
- Hiperfibrinojenemi
- Makroglobülinemi
- Graves hastalığı: Tiroit bezi iltihabı
- Psoriatik artrit: İltihaplı deri ile birlikte görülen eklem iltihabı
- Septik artrit: Bakteri kaynaklı eklem iltihabı
- Reaktif artrit: Ani gelişen eklem iltihabı
- Polimiyozit: Kas dokusunda iltihaba neden olan bir hastalık
- Tüberküloz vb.
Not: Sedimantasyon seviyesi diyabetik veya tiroit ve böbrek rahatsızlıkları olan insanlarda, diyabetik hastalarda daha yüksektir. Bu seviye aynı zamanda gebelikte ve ilerleyen yaşlarda daha yüksek olabilir
Sedimantasyon Yüksekliği Belirtileri
- Halsizlik, yorgunluk
- Yüksek ateş
- Boğaz ağrısı
- Vücutta iltihap olması
- Eklem ağrısı
- Baş ağrısı
- Ciltte döküntü
Sedimantasyon Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
Sedimantasyon yüksekliğinde uygulanacak en iyi tedavi yöntemi altta yatan sebebe bağlıdır. Çok şükür ki; sedim yüksekliğini düşürmek için bazı özel yollar vardır.
Doktorunuz, Sedimantasyon seviyenizi azaltmak için ilaçlar verir. Bu ilaçlar muhtemelen kortikosteroid içeren ve antiromatizmal ilaçlar olacaktır. Ayrıca, bazı gıda takviyeleri veya Omega 3 ve 6 ve bromelain gibi alternatif ilaçlar da kullanabilirsiniz. Doğal yollarla, yaşamınızdaki ufak değişimlerle yüksek ESR seviyenizi düşürebilirsiniz.
Kortizon Tedavisi
Sedimatasyon yüksekliğinde ilk tedavi yöntemi ise kortikosteroiddir yani kortizondur. Doktorunuz Prednisone gibi kortikosteroidları günlük olarak almanızı söyler. Sedimantasyon test sonuçları ne kadar dozda ilacın alınacağını gösterir. Kortikosteroidların kullanımı önerilir çünkü bunlar belirtilerin geçmesi için hızlı bir iyileşme sağlar.
Omega 3 ve Omega 6
Sedimantasyon oranını düşüren alternatif yöntemlerden biri ise balık yağında bulunan omega 3 ve omega 6’dır. Bu yağ asitleri iltihabı azaltarak ağrıyı dindirir. Günlük olarak 1500 miligram omega 6 ve 3000 miligram omega 3 tüketilmelidir.
Beslenme Düzeni
Bazı gıdalar vücuttaki iltihabın azalmasına yardımcı olarak sedimantasyon seviyesinde düşüş sağlar. Antioksidan içeren bazı gıdalarda vücuttaki iltihabı azaltır. Bunları beslenme düzeninize katmakta acele etmelisiniz. Omega-3 yağ asitlerini ve zeytinyağı gibi besinleri tüketerek vücuttaki iltihabı azaltabilirsiniz. Bunları olabildiğince çok tüketmelisiniz. Aynı zamanda bu açıdan şifalı bitkiler şunlardır: Zencefil, zerdeçal, kırmızı biber, keklikotu, sarımsak.
Sıvı Tüketimi
Sıvı tüketimi de sedimantasyon seviyenizi düşürmeye yardımcı olur. Susuz kalmak da vücutta iltihap oluşumuna ciddi derecede etkileyen bir durumdur. Günde 1 ila 2 litre arasında su tüketmek önerilir ancak bazı durumlarda vücut daha fazla suya ihtiyaç duyar. Eğer fiziksel olarak aktifseniz, gebeyseniz veya emziriyorsanız günde 2 litreden daha fazla su içmelisiniz.
Düzenli Egzersiz Yapın
Fiziksel olarak aktif olup düzenli egzersiz yapmak vücudun genel sağlığı için çok yararlıdır. 20 ila 30 dakika yapacağınız egzersizler bağışıklık sistemini güçlendirerek iltihapların iyileşme süresini hızlandıracaktır.
Bromelain Hapı
Bromelain de sedimantasyon seviyesini düşüren alternatif bir ilaç olarak kabul edilir. Aç karnına alınan bromelain; steroid ilacına bağımlılığı azaltır. Günde 600 mg bromelain yeterli olacaktır.
Uykunuzu İyi Alın
Her gün 7 ila 9 saat arası uyumak önerilir. Yeterince uyumadığınız zaman kronik hastalıklar ve iltihaplar meydana gelebilir. Hepimizin bildiği gibi vücut uyurken iyileşir. Gerektiği gibi uyumamak yalnız iyileşme süresini uzatmaz aynı zamanda iltihaplanmayı daha da kötü hale getirir.
Selma hanim bende diabet2 var sedimi yukseltir mi? siz oyle yazmişsiniz. peki doktorlar neden benim sedim67 nede yukseltir aciklarmisin doktorlar neden yukseltmez der saygilar.