Sinüs Taşikardisi Ne Demek Geçer mi Nasıl Tedavi Edilir?
Sinüs taşikardisi kalbin normalden çok daha hızlı çarpmasına neden olan bir sağlık sorunudur. Sinüs taşikardisi kalp kası boyunca hareket eden, kalbin çarpmasını sağlayan sinüs düğümündeki elektriksel uyarıların normalden daha hızlı bir şekilde gönderilmesi sonucu meydana gelir. Sinüs taşikardisi kalpteki sinüs ritminin atışının 100’den fazla olduğu duruma denir. Yetişkin sağlıklı bir bireyde kalbin dakikada 100’den fazla atması sinüs taşikardi olarak adlandırılır. Çocuk ve bebeklerde kalp yetişkinlere göre daha hızlı atar bu yüzden de sinüs taşikardi kriterleri farklıdır. Bebekler için kalbin dakika 160-170 atması sinüs taşikardi olarak adlandırılır. Okul çağındaki çocuklar için ise kalp dakika 120 kereden fazla atar.
Sinüs Taşikardi Belirtileri
- Hızlı kalp atışı veya çarpıntı
- Baş dönmesi (bazı durumlarda)
- Baygınlık
- Dinlenme halindeyken bile kalbin çok hızlı atması (kalp atış hızının 100’den fazla olması)
- Göğüs basıncı ile birlikte periyodik göğüs ağrısı
- Sık sık nefes nefese kalmak
- Artan yorgunluk
- Egzersiz yapma veya merdiven çıkma gibi basit hareketlerde bile aşırı yorulma
- Ciddi endişe hali
Sinüs Taşikardi Nedir?
Sinüs taşikardi kalp atış hızının normalden daha hızlı olduğu anlamına gelir. Kalp; sinüs düğümü olarak adlandırılan doğal kalp piline (kalp atışlarını düzenleyen aygıt) sahiptir. Bu düğümler; kalpte kalp kası boyunca hareket eden ve büzülmeye yardımcı olan elektriksel dürtüleri üretir.
Bu elektriksel dürtüler normal şekilde iletildiğinde bu durum doğal sinüs ritmidir. Normal sinüs ritminde kalp dakika 60 ila 100 kere atmaktadır.
Bazı zamanlar bu elektiriksel dürtüler normalden hızlı olursa kalp dakikada 100’den fazla atar ve bu duruma da sinüs taşikardi denir.
Sinüs taşikardi; kalp atışındaki hız artışıdır. Bazı vakalarda bunun sebebi çok yoğun egzersiz veyahut fazla kafein tüketimi olabilir.
Bununla birlikte, uygunsuz sinüs taşikardisi durumunda, bilinen kesin bir neden yoktur. Eğer uygunsuz sinüs taşikardisi varsa, doktorunuz bir tedavi planı bulmak için sizinle yakın bir şekilde çalışacaktır. Tedavide; ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleri bir arada olacaktır.
Sinüs Taşikardisi Neden Olur?
Bazı durumlarda sinüs taşikardi tamamen normaldir. Örneğin; yoğun egzersiz yaparken kalbin çok hızlı atması normaldir.
Sinüs taşikardi genellikle egzersiz ve katekolamin salınım artışı ile artan normal fizyolojik durumlara (stres, korku, uçuş, öfke) bir tepkidir. Sinüs taşikardisine yol açan diğer nedenler ise şunlardır:
- Anksiyete veya duygusal sıkıntı
- Ateş
- Bazı ilaç yan etkileri
- Kafein veya nikotin gibi uyarıcılar
- Kokain gibi eğlence amaçlı haplar
- Ağrı
- Ateş
- Kaygı
- Kötü huylu hipertermi
- Hipotansiyon ve şok ile hipovolemi
- Anemi (Kansızlık)
- Kalp yetmezliği
- Hipertiroidi
- Cıva zehirlenmesi
- Kawasaki hastalığı (çocuklarda görülen yüksek ve de uzayan ateşle seyreden döküntülü bir hastalıktır)
- Feokromositoma (böbrek üstü bezlerinde gelişen iyi huylu bir tümör)
- Kan zehirlenmesi
- Pulmoner embolizm
- Akut koroner iskemi ve miyokard enfarktüsü
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı
- Oksijen yetmezliği
- Kafein, teofilin, nikotin, kokain veya amfetamin gibi uyarıcıların alınması
- Hiperdinamik sirkülasyon
- Elektrik şoku
- Porfiri
- Akut iltihabi demiyelinizan poliradikülonöropati
- Postural ortostatik taşikardi sendromu
Sinüs Taşikardi Tedavi Seçenekleri
Çoğu vakıada sinüs taşikardi normal bir durum olarak düşünülür ve kalp ritim hızı tedavi olmadan kendi kendine düşer. Ancak eğer durum ciddiyse yani sinüs taşikardi kalıcıysa, bu altta yatan sağlık probleminin bir sonucu olabilir. Doktor; bu altta yatan sebebi teşhis ettiğinde, uygulanacak çeşitli tedavi yöntemleri vardır. Sinüs taşikardisi ölüme neden olmaz.
Çoğu sinüs taşikardi durumunda herhangi bir tedavi gerekmez. Fiziksel aktivite süresince kalp atışının hızlanması normal olarak karşılanır. Aşırı korku, endişe veya duygusal stres de kalbin hızlı atmasına sebep olabilir. Böyle durumlarda kalp atışı istirahat sonrası veya duygusal rahatlama sonrası normale döner.
İlaç Tedavisi
Sinüs taşikardisini tedavi etmek için ilaç tedavisi genellikle beta blokerlar, kalsiyum kanal blokerlar ve antiaritmik ilaçlarla sınırlıdır. Beta blokerleri, adrenalinin sinüs düğümü üzerindeki etkisini kısıtlarken, kalsiyum blokerleri ve antiaritmik ilaçlar sinüs düğümü ateşleme oranı üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir.
Tirotoksikoz ile birlikte Sinüs taşikardisi, kardiyak ritmi normalleştirmeye yardımcı olan tireostatikler (Mercazolil) ve beta-blokerler (bisoprolol) şeklinde tedavi edilir. Beta-blokörler; kontrendikasyon olması durumunda kalsiyum antagonistler (verapamil) reçete edilir.
Ameliyat Uygulaması
Sinüs taşikardi; kötü huylu olup ilaç tedavisi ile çözülmeyebilir. Sinüs taşikardiye bağlı ortaya çıkan koroner kalp yetmezliğini önlemek için, aritminin cerrahi tedavisi için kardiyologlar önerilmektedir.
Uygunsuz Sinüs Taşikardi Nedir?
Eğer sebebi bilinmeyen sinüs taşikardi varsa buna uygunsuz sinüs taşikardi denir. Bu insanlarda istirahat anında bile kalp hızlı atar.
Kalp hızı artışının dışında uygunsuz sinüs taşikardi şunlara sebep olmaktadır:
- Göğüs ağrıları
- Baş dönmesi veya bayılma
- Baş- ağrısı
- Kaygı
Uygunsuz Sinüs Taşikardisi Nedenleri
Doktorlar, uygunsuz sinüs taşikardisinin kesin sebebi konusunda emin olmamakla birlikte olası nedenlerin şunlar olabileceğini düşünmektedirler:
- Sinüs düğümünde bir sorun
- Kalp atış hızınızın artmasına neden olan sıra dışı sinir sinyallenmesi.
- Sinir sistemindeki yıpranmalar
Uygunsuz Sinüs Taşikardi Tedavisi
Uygunsuz sinüs taşikardi sebepleri tamamen anlaşılmadığı için tedavisi çok zordur. Kalbin atış hızına bağlı olarak doktor hızı düşürmek için beta blokerlar veya kalsiyum kanal blokerları verebilir.
Aynı zamanda uygunsuz sinüs taşikardi durumunda kişinin aşağıdakiler gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapması gerekebilir:
- Uyarıcı, rekreasyonel ilaçlar veya stresli durumlar gibi kalp hızında artışa neden olabilecek şeylerden kaçınmak
- Kalp dostu beslenme düzeni takip etme
- Düzenli hafif egzersizler yapmak
- Sağlıklı kiloyu korumak
İlaç veya yaşam tarzı değişikliklerine cevap vermeyen ciddi vakalarda, bir kalp ablasyon uygulamasına ihtiyaç olabilir. Bu uygulamada taşikardiye neden olan bölgede bulunan kalp dokusunun küçük bir bölümünü yok etmek için enerji kullanılır.