Çene Altında Şişlik Beze Kitle Neden Olur Nasıl Geçer?
Çene altında şişlik, beze, çene altında bulunan lenf bezlerinin şişmesinden kansere kadar çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Genellikle çene altında şişlik misket büyüklüğündedir. Çenenin sağ veya solunda meydana gelebilir. Makalemizde bu durumun nedenlerinden ve tedavisinden bahsedeceğiz.
Çene Altında Şişlik Neden Olur?
Lenf Bezlerinde Şişlik
Lenf bezleri vücudu hastalıklara karşı savunan bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Lenf bezleri baş ve çene dahil boyunda yoğun olarak bulunurlar. Bu bezler fasulye benzeri veya yuvarlak şekildedir. Lenf bezlerinde şişliği tetikleyen yaygın enfeksiyonlar ise şunlardır:
- Soğuk algınlığı ve grip dahil üst solunum yolları enfeksiyonları
- Kulak enfeksiyonu
- Sinüs enfeksiyonu
- Boğaz şişliği
- Kızamık
- Ağızda iltihap veya dişte apse
- Mononükleoz (mono)
- Selülit gibi cilt enfeksiyonları
Diğer birçok durum da lenf bezlerinde şişliğe sebep olabilir ve çene altında şişlik oluşmasına yol açabilir. Bu durumlar arasında HIV virüsü ve tüberküloz sayılabilir. Ayrıca lupus ve romatoid artrit gibi bağışıklık sistemi hastalıkları da lenf bezlerinde şişliğe neden olabilir.
Kanser
Çene altında şişliğin bir diğer sebebi ise kanser olabilir. Bu tür kanser daha çok ileri yaş yetişkinlerde görülse de her yaştan insanı etkileyebilmektedir. Kanserin çene altında şişlik oluşmasına yol açabileceği çeşitli yollar vardır. Örneğin, çenenin altında oluşan beze şu şekilde meydana gelmiş olabilir:
- Kanserin ağız, boğaz, tiroid veya tükürük bezi gibi çevre organları etkilemesi halinde,
- Uzak bir organda meydana gelen kanser lenf bezlerine metastaz yapar veya yayılırsa,
- Kanser lenfatik sistemde ortaya çıkarsa (lenfoma kanseri),
- Melanom dışı oluşan cilt kanseri çene altında meydana gelirse,
- Çene altında sarkom oluşursa,
- Lösemi ve Hodgkin hastalığı gibi bazı kanser türleri lenf bezlerinin şişmesine de neden olabilir.
Enfeksiyonlar
Çene altında şişlik oluşturan birçok enfeksiyon türü bulunmaktadır. Bunlar: diş apsesi, ağız yaraları, kızamık, kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği gibi cilt enfeksiyonları, enfeksiyöz mononükleoz, gömülü diş, iltihaplı yaralar, larenjit, tonsillit, farenjit enfeksiyonlar ve diş etleri hastalıkları. Ayrıca cinsel yolla bulaşan hastalıklar, kedilerden bulaşan enfeksiyonlar, kedi veya köpek ısırması, tüberküloz, çiğ et tüketimi ve toksoplazmoz gibi sebepler çene altında lenf bezlerinde şişliğe yol açabilmektedir.
Tükürük Bezi İltihabı
Tükürük bezleri ağız içerisinde birçok yerde yer almaktadır. Özellikle de çeneye yakın tükürük bezlerinde iltihaplanma meydana geldiğinde çene altında şişlik oluşabilir.
Tiroid Problemleri
Guatr gibi tiroid problemleri de çene altında şişlik oluşmasının bir diğer sebebidir. Guatrın en büyük sebebi ise vücutta iyot eksikliğidir. Bu durumda uygulanacak tedavide amaç iyot alımını arttırmak olacaktır.
İlaç ve iğne
Çene altında şişliğe yol açan bir diğer sebep ise felç tedavisi için kullanılan dilantin (fenitoin) gibi ilaçlar olabilir. Sıtma ve tifo aşısı da yan etki olarak çene altında şişliğe yol açabilir.
Bağışıklık Sistemi Hastalıkları
Lösemi gibi bazı kanser çeşitleri, verem, HIV ve romatoid artrit gibi bağışıklık sistemi hastalıkları çene dahil vücudun birçok farklı yerinde şişlik oluşturabilir.
Diş Apsesi
Ağızda bulunan bakterilerin diş köküne erişmesi durumunda apse oluşur. Bu apsenin oluşma sebebi vücudun bakterilerin vücuda yayılmasını önlemek için bir savunma mekanizması geliştirmesidir. Özellikle de alt çenede oluşan diş apseleri çene altında şişliğe neden olabilmektedir. Diş apsesinin sebepleri arasında ise şunlar vardır: dişin kırılması, diş çürüğü, tedavi uygulanmayan diş ve diş eti hastalıkları.
Çene altındaki şişliklerin diğer sebepleri ise şunlardır:
- Tükürük bezi ile ilgili problemler
- Ağızda tümör olması
- Baş ve boyun bölgesinde meydana gelen hastalıklar
- Hipertiroit
- Çene bölgesindeki kist ve tümörler
- Alerjik reaksiyonlar
- Çürük dişler
- Diş etlerinde şişme
- Boğaz enfeksiyonu
- Diş etlerinde iltihap
- Lupus ya da romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar(bağışıklık sistemini etkileyen)
- Sinüzit
- Mononükleoz, Epstein-Barr virüsü ve sitomegalovirüs gibi virüs sebepli enfeksiyonlar
Çene Altında Şişlik veya Beze Nasıl Geçer?
Çene altında meydana gelen şişliğin sebebi eğer enfeksiyon ise antibiyotik tedavisi gerekli olmaktadır. Ancak eğer sebep bağışıklık sisteminde meydana gelen problemlerse bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek için ilaçlar kullanılır. Son olarak eğer çene altında şişliğin sebebi vücutta olan tümör veya kanser ise ameliyat, kemoterapi veya radyasyon tedavisi gerekli olabilir.
Sıcak Kompres
Sıcak kompres vücutta kan dolaşımının hızlanmasına ve doku yenilenmesine yardımcı olduğundan çene altında oluşan şişlik için uygulamak ağrı ve şişliği azaltmaya yardımcıdır. Sene altına sıcak su torbası tutun.
Ameliyat
Çene altında oluşan şişliğin sebebi eğer iyi huylu kist ise uygulanacak basit ameliyat sayesinde iyileşme mümkün olmaktadır. Çene altında şişliğin diğer sebepleri olan inatçı tükürük bezi iltihabı, tümör veya kanser, darbe sebepli şişlik ve tekrarlı bademcik iltihapları durumunda ameliyata ihtiyaç duyulabilmektedir.ss