Çene Kütlemesi, Kıtlaması Neden Olur Nasıl Geçer?
Çene tüm omurgalı canlılara ağzını açma ve kapama imkânı sağlayan, içi alt ve üst bölgede olacak şekilde dişler ile kaplı olan bir organdır. Yeme içmemize de olanak sağlayan bu önemli parçamız, bazen çeşitli hastalıklara maruz kalabilir. Çene kütlemesi de çene de meydana gelen sağlık sorunlarındandır.Çene kütlemesi, çene kıtlaması ve çeneden ses gelmesi olarak da bilinir.
Çene Kütlemesi Ve Çene Kıtlaması Neden Olur?
Diğer eklem yerlerinde de olabileceği gibi çene eklemimizde de kütleme meydana gelebilir. Fakat çene ekleminde meydana gelen kütleme her zaman tedavi gerektirmeyebilir. Eğer çenemizde bir bozukluk varsa bu durum tedaviyi gerektirecektir. Ancak belli bir rahatsızlıktan ya da çene bozukluğundan meydana gelmeyen ve ağrıya sebep olmayan çene kütlemesi ciddiye alınmamalıdır. Zaten bir süre sonra kendi kendine geçecektir.
Bir çoğumuzun zannettiğinin aksine, alt çenemiz ile üst çenemiz birbirine bağlı değildir. Doğrudan kafa kaidesine bağlanmış olan alt ve üst çene arasında yastık vazifesini gören bir doku bulunmaktadır. Zaman ile bu doku yıpranarak bir sese neden olabilmektedir. Bu sese çene kütlemesi, kıtlaması denilmektedir. Eğer bu durumu yaşıyorsanız muhakkak çene ekleminizin tedavisine başlamalısınız. Çünkü ilerleyen çene eklem yeri bozuklukları günlük hayatınızda özellikle yemek yerken, konuşurken ve uyurken size sıkıntı verecektir. Çenenizi açmakta ve kapamakta inanılmaz derecede zorlanabilir, hatta ciddi ağrılara maruz kalabilirsiniz.
Çene kütlemesinin nedenlerini detaylı bir şekilde inceleyelim;
Çene Eklemine Basınç Uygulanması
Çeneden gelen kütleme sesi eklem sıvısında var olan küçük hava baloncuklarının hareket etmesi sonucu oluşan sestir. Yiyip içtiğimiz esnada, özellikle kuvvetli bir ısırıkta ve konuşurken, özellikle ağız büyük açıldığında çene ekleminde bir basınç meydana gelmektedir. Çene eklemi meydana gelen bu basıncı dengelemek isterken eklem sıvısındaki hava balonlarının hareket etmesi ve kıtlama sesi yapması durumu ortaya çıkmaktadır. Eğer çene kütlemesine ek olarak kulak çevresinde ciddi bir ağrı, anatominizde bozukluklar, ağzınızı tam açamamak ve nedenini anlayamadığınız baş ağrıları gibi bazı belirtiler de ortaya çıktı ise, çene ekleminizle ilgili ciddi bir problem yaşıyor olabilirsiniz. Çene ekleminde yaşadığınız soruna sebep olabilecek, çene kıtlaması, çene kütlemesine yol açabilecek bazı nedenleri aşağıda sıralayalım ;
- Kırık dişler ve dişlerde bulunan yanlış dizilim veya eksikli gibi sorunlar sebebiyle ağızın yanlış kapanması.
- Çeneye darbe alınmış olması,
- Çene kasında var olan bir gerginlik,
- Eklem romatizması hastalığı veya eklem aşınması gibi bir rahatsızlık,
- Osteoartrit ve çene kas ve kemiklerinde daha önceden bilinen veya bilinmeyen iltihaplı hastalıklar bu nedenler arasındadır.
- Bazı çene eklemi hastalıkları doğuştan gelebilmektedir. Bu tür çene eklemi hastalıkları, doğuştan gelen çene kaymasının sebep olduğu hastalıklardır.
Azı Dişlerinde Meydana Gelen Eksiklikler
Çene kökleri diş köklerinin hareketini kısıtlayamaz. Bu yüzden de biz diş çektirdiğimizde sağlam dişler çekilen dişin yerinde meydana gelen boşluğa doğru kayar. Bu da çene simetrisi ve çene eklemi basınç dengesini bozabilir. Bu yüzden çekilen dişinizin yeri iyileşir iyileşmez yerine yenisini yaptırmalısınız. Aksi taktirde hem çenede estetik olmayan bir görünüm hem de çene ekleminde problemler ve kütlemeler meydana gelebilir.
Çene Kütlemesinin, Kıtlamasının Diğer Nedenleri
Yukarıda bahsettiğimiz gibi, çene eklemi sıvısının içinde bulunan hava baloncuklarının sıkışarak patlaması sonucu ortaya bir kütleme sesi çıkmaktadır. Bu durum genellikle ağzın çok açıldığı zamanlar meydana gelmektedir. Büyük bir gıda, mesela büyük bir elmayı ısırdığınızda bu sesi duyarsınız.
Fakat uzun süren çene kütleme sesi var ise bu sesin nedeni bir elma ısırığı kadar basit olmayabilir. Bazen neden romatizmal bir hastalıktır bazen de çene ekleminde zamanla oluşmuş bir aşınma veya genetik faktörlerdir. Çeneye darbe alanlarda ya da ciddi derecede stresli bireylerde de sonuç çene kütlemesi olabilir. Çünkü devamlı stres çene kaslarında ciddi gerilmelere neden olur. Yine stres kaynaklı olan gece diş sıkmaları ya da gıcırdatmaları veya tırnak ısırma alışkanlıkları, çene ekleminde uzun süreli kütlemeler yapabilmektedir. Bu nedenlere ek olarak kırık dişleri ve çene, kas ve kemiklerinde bulunan iltihapları sayabiliriz.
Çene kütlemesi denilen çene rahatsızlıklarının diğer nedenleri;
- Uyurken diş bilemek,
- Stres ve benzeri sebeplerden dolayı yine uykuda dişleri gıcırdatmak
- Tırnak ısırmak alışkanlığı
Çene Kütlemesi Ve Çene Kıtlaması İçin Hangi Doktora Gidilir?
Böyle bir rahatsızlığı olanların ‘ Çene Cerrahisi ‘ bölümüne gitmesi gerekir.
Çene Kütlemesi Ve Çene Kıtlaması Tedavisi
Temelde yatan ciddi bir hastalıktan kaynaklanmayan çene kütlemesinde tedavi gerekmemektedir. Fakat tam tersi bir durumda önce kütlemenin nedeni saptanır ve sonra tedaviye başlanır.
Kayropraktik Tedavi
Uzman bir doktor ilk olarak hastanın çenesindeki asimetriye bakarak bunu tespit eder. Sonra ise çene kaslarında var olan gerginlikleri gidermeye yönelik bazı baskı ve rotasyon hareketlerinin yanı sıra, gerekli görür ise çene köşesindeki kaslardan eklemlere doğru masajı yapar. Hasta tedavi esnasında hemen rahatlamaya başlayacaktır.
Ev Tedavileri
Buz İle Tedavi Yöntemi: Buzluktan buzları çıkarıp temiz bir beze sarın. Darbe sonucu oluşan çene kütlemelerinde, darbe alan bölgeye uygulanır. Ağrıyı kesmekte etkilidir.
Sıcak Uygulayarak Tedavi: gergin olan çene kaslarında gevşeme sağlar. Bunun için sıcak su torbasını çenenize tutun.
Egzersiz tedavisi: Ağız ve çene için doktor tarafından önerilen egzersizler gevşemeye yarayacaktır.
Yeme şeklini düzenleme: Ağzı gereğinden fazla açmamalı. Sert cisimleri ve gıdaları ısırmamalı.
Çene Kütlemesi, Çene Kıtlaması İle İlgili Doktorlara sorulan Sorular Ve Cevapları
SORU: Hocam Merhaba. Bir iki ay gibi bir süreden beri çenemde ağrı ve kütleme sesi var, ne tavsiye edersiniz?
CEVAP: Diş Hekimi Ceren Şenel’in Cevabı;Bunun birden çok nedeni olabilir. Bunun için mutlaka bir çene cerrahına gidip muayene olmalısınız. Gerekli bilgi ve tedaviyi oradan öğrenirsiniz.
SORU: Yaşım 22. Yaklaşık bir aydır sert gıda vs. Yediğimde çenemde bir kıtlama sesi duyuyorum. Ağrım hiç olmadı. Yaklaşık bir buçuk yıl önce bir dişimi çektirmiştim yerine yenisi çıktı ama yarım. Sebep bu olabilir mi? Teşekkürler.
CEVAP: Diş Hekimi Sonay Gökhan’ın Cevabı; Bahsettiğiniz şeyler çene ekleminde bir sorun oluştuğunu gösteriyor. Temelinde bazen psikolojik nedenler yatabiliyor, bazen de başka eklem hastalıkları. Tavsiyem, gecikmeden bir hekime danışmanızdır.
Hocam merhaba benim uzun süreden beri sabahları kalktığımda özellikle çenemi kıtlatarak açıyorum ağzımı neden böyle oluyor ?