Çevre Kirliliği Nedir, Çevre Kirliliğinin Sebepleri Sonuçları Çevre Kirliliğine Neden Olan Etkenler
Çevre kirliliği kısaca, çevrenin insan eliyle bozulmasına denir. Çevreye zarar veren maddelerin hava, su ve toprağa yoğun olarak karışmasına çevre kirliliği denir.
Çevre Kirliliğinin Nedenleri Nelerdir?
- Gün geçtikçe artan motorlu taşıt sayısı,
- Çeşitli sebeplerle meydana gelen orman yangınları,
- Bilinçsiz olarak ağaç t
- Doğadaki canlıların bilinçsizce avlanması,
- Yakıldığında atmosfere zararlı gazlar salan fosil yakıtların aşırı kullanımı,
- Karbondioksit ağırlıklı yakıtların çok miktarda kullanımı,
- Kanunlar çerçevesinde belirlenen av mevsimi dışında yapılan kaçak avcılık,
- Doğal su kaynaklarının çeşitli nedenlerden dolayı kurutulması,
- Sanayi ve yerleşim bölgelerinde ortaya çıkan atıkların doğaya bırakılması,
- Tarım bölgelerinde bilinçsizce kullanılan kimyasal ilaçlar,
- Ozon tabakasına hasar veren kozmetik ürünlerinin (parfüm,deodorant) sık sık kullanılması,
- Enerji üretmek için kurulan santrallerde ortaya çıkan zehirli gazlar,
Çevre Kirliliğinin Çeşitleri Nelerdir?
Çevre kirliliği çeşitleri şunlardır; toprak kirliliği, su kirliliği,hava kirliliği, gürültü kirliliği, görüntü kirliliği, radyoaktif kirlilik ve ışık kirliliğidir.
Hava Kirliliği
Karbondioksit, azot oksit ve kükürt oksit gibi atmosfere zarar verici gazların solunulan havada bol miktarda bulunmasına “hava kirliliği” denir. Hava kirliliği, doğada ki çoğu unsuru olumsuz etkileyen bir faktördür.
Su Kirliliği
Kimyasal ya da yabancı maddelerin temiz su kaynaklarına bulaşmasına “su kirliliği” adı verilir. Termik santraller, kimyasal ilaç ve gübreler, sanayi atıkları ve nükleer santral atıkları su kirliliğinin en temel sebepleri arasındadır.
Toprak Kirliliği
Toprağın yapısını bozacak çeşitli maddelerin ve kimyasal atıkların toprağa karışmasına “toprak kirliliği” denir. Hava ve su kirliliği dolaylı yoldan toprak kirliliğine yol açmaktadır. Örnek vermek gerekirse; havada yüksek miktarda bulunan karbondioksit gazı asit yağmurlarına sebep olacaktır. Asit yağmurları toprağa karıştığı takdirde bitkiler ve otçul hayvanlar bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Toprak kirliliği, besin sürekliliğinin sağlanmasına engel olmaktadır. Aynı zamanda yer altında bulunan doğal su kaynaklarına da zarar vermektedir. Toprak kirliliğine sebep olan başlıca unsurlara radyoaktif maddeler, çöplerden sızan zararlı sular ve kimyasal gübreler örnek gösterilebilir. Toprak kirliliği son derece önemli bir husus olduğundan dolayı devlet tarafından bu konuda pek çok önlem alınmaktadır.
Ses (Gürültü) Kirliliği
İnsan rahatsız edici, işitme sorunlarına yol açabilecek, dikkat dağınıklığına sebep olabilecek her çeşit sese “gürültü kirliliği” adı verilir. Gürültü kirliliğinin nedenleri sanayiler, kontrolsüz eğlence alanları ve ulaşım araçları olarak sıralanabilir.
Görüntü Kirliliği
İnsanın görme alanına girdiğinde insan tabiatına hoş gelen, onu rahatsız etmeyen görüntülere güzel; insanı rahatsız eden, bir şekilde olumsuz etkileyen görüntülere de çirkin denilebilir. Bu tanıma uygun olarak insanların doğal çevrede yapmış olduğu olumsuz değişikliklerle sağlıklı insanların görüntü alanlarının kişileri rahatsız edici hale getirilmesine “görüntü kirliliği” denilmektedir. Günümüzde sanayileşmenin, nüfusun ve çarpık kentleşmenin hızla artması insanları etkileyen görüntü kirliliklerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Işık Kirliliği
Yerleşim bölgelerindeki düzensiz nüfus artışı, çevrenin aydınlık olmasına rağmen göz sağlığını olumsuz etkileyebilecek düzeyde ışık saçan araçlar, nüfus yoğunluğuna bağlı olarak evlerden çevreye yayılan bol miktarda ışık gibi çeşitli faktörler ışık kirliliğini meydana getirmektedir. Bu durum gezegenin doğal görüntüsüne zarar vermektedir. Işık kirliliği, görüş mesafesinin kısalması ve gereksiz enerji kullanımı nedeniyle enerji kaynaklarının tükenmesi gibi sorunlara yol açabilmektedir.
Radyoaktif Kirlilik
Radyoaktif ürünler yaydıkları elektron ile çevrede bulunan hava, su, toprak ve bitkilere zarar vermektedir. Buna radyoaktif kirlenme isimi verilir. Radyoaktif kirlilik nükleer enerji santralleri, nükleer silah üreten tesisler, radyoaktif madde artıkları bu kirlenmeye neden olmaktadır.
Çevre Kirliliğinin Sonuçları Nelerdir?
- Doğal kaynakların müsrif bir şekilde kullanılmasının doğuracağı enerji yetersizliği,
- Atmosferin hasar görmesine bağlı olarak yaşanacak iklim değişiklikleri,
- İçilebilir doğal su kaynaklarının bilinçsizce kullanılması ve kirletilmesi sonucu ortaya çıkacak su kıtlığı,
- Doğada yaşayan hayvanlar çeşitli sebeplerle yok olacağından dolayı canlı çeşitliliğinin azalması,
- Bilinçsiz ilaç kullanımına bağlı olarak tarım alanlarının yok olması ve dolayısıyla gıda sorunlarının yaşanması,
- Yerkürede anormal değişikler meydana gelmesi,
- Meydana gelecek erozyonlar nedeniyle verimli toprakların çöle dönüşmesi,
Çevre Kirliliği Nasıl Önlenir?
- Evsel ve kimyasal atıklar doğaya bırakılmamalı, geri dönüşümü mümkün olan plastik, cam, kağıt gibi maddelerin geri dönüşüm kutusuna atılmalıdır.
- Evlerde ve ofislerde elektrik, su ve kağıt gibi kaynaklar bilinçli bir şekilde kullanılmalı, aksi bir durumla karşı karşıya kalındığında fiili gerçekleştiren kişi uyarılmalıdır.
- Yerleşim bölgelerini mümkün olduğunca yeşillendirmeli ve yeşil alanların korunmalıdır.
- Atmosfere zararlı kimyasallar içeren kozmetik ürünleri mümkün olduğunca kullanılmamalıdır.
- Enerji tasarrufu sağlamak amacıyla evlere ısı yalıtımı yaptırmalı ve böylelikle doğal enerji kaynaklarını korunmalıdır.
- Toplu taşıma araçlarını tercih ederek aşırı taşıt kullanımının engellenmesine katkıda bulunulmalıdır.
- Plastik gibi doğada çözülmesi uzun yıllar süren maddelere alternatif olarak karton gibi kolay çözülebilecek maddeler kullanılmalıdır.
- Alışveriş yaparken aşırı poşet kullanmamalı ve fazla poşetler atılmayarak yeninden kullanılması sağlanmalıdır.
- Evlerde kağıt havlu gibi sürekli tükenen temizlik gereçleri yerine bez havlular kullanılmalıdır.