Diz Kapağında Kayma Neden Olur? Diz Kapağımda Kayma Var
Dizler; vücuttaki en büyük eklemdir. Diz kapağı bir diğer deyişle patella; dizi tutan kemiktir. Bu kemik; eklemlerin güçlü olmasını ve bacakların bükülmesini ve güvenli bir şekilde dönmesini sağlar. Bunun sebebi ise dizin birçok çalışan bölümü olması ve ağırlık taşımasıdır. Bu açıdan diz; problem yaşamaya çok meyilli bir eklemdir. Bu problemlerden birisi de diz kapağı kaymasıdır.
Diz Kapağı Kayması Belirtileri Nelerdir?
- Diz; hareket esnasında kitlenir.
- Diz;dinlenirken bile ağrır. Hareket ederken bu ağrı daha da çoğalır.
- Dizde hareket halinde gıcırdama veyahut çıtlama sesi gelir.
- Dizde şişlik oluşur.
- Diz; kontrolsüz hareketten dolayı kişiyi taşıyamaz hale gelir.
- Diz; hareket ederken boşalır gibi hissedilir.
Diz Kapağı Kaymasının Nedenleri
Diz kapağı kaymasının en yaygın sebebi; kas, leğen kemiği ve bacaklardaki yapısal problemlerdir. Diğer nedenler ise şunlar olabilir:
- İç uyluk kasının zayıf olması.
- Dış oyluk kasının çok gergin olması.
- Leğen kemiğinin çok geniş yapıda olması.
- Dizde troklea yapısının az çukur olması.
- Dış oyluk kemiğinin az gelişmiş olması.
- Dizlerde kireçlenme olması.
- Yanlış oturuş pozisyonları. Bu problem günümüzde masa başı çalışan birçok insanda görülmektedir. Uzun süre yanlış pozisyonda oturmak ( bacakları iki yana açma ve dizlerin yere 90 derece açıda kırılması). Bu oturuş ‘’ağa oturuşu’’ olarak da tanımlanmaktadır.
- Diz kapağı tendonunda iltihap olması.
- Dize şiddetli bir şekilde darbe alınması.
- Ayakta ve bacakta problem olması.
- Kişinin aşırı kiloda olması. ( Aşırı kilo dizlerdeki yükü arttırmaktadır.)
- Yürüyüş ve postür bozuklukları.
Diz Kapağı Kayması İçin Hangi Doktora Gidilir?
Ortopedi doktoruna gidilir.
Diz Kapağı Kayması Tedavisi
Diz kapağı kayması tedavisinde en önemlisi egzersizdir. Dizi güçlendiren egzersizler çok faydalı olmaktadır. Ayrıca korse kullanımı da diz kapağı kayması sebepli ortaya çıkan ağrıyı azaltmaktadır. Ancak bu saydığımız 3 yöntem uzun vadeli çözüm sunmamaktadır. En etkil tedavi; cerrahi uygulama (ya artroskopik cerrahi ya da klasik cerrahi) olacaktır.
Diz Kapağı Kayması Fizik Tedavisi
Diz kapağı kayması tedavisinde en önemlisi egzersizler barındıran fizik tedavidir. Diz kayması için uygulanan fizik tedavi şunları içermektedir:
Vastus Medialis Güçlendirme: Bu diz kayması tedavisinde en faydalı olandır. Diz kapağını; troklera oluğuna çeker ve böylece kaymayı azaltır. Bu kapsamda yapılacak hareketler şunlardır:
- Oturur pozisyonda iken dizinizi düzleştirerek ayağınızı yukarı kaldırın.
- İki dizinizin arasına bir top alın, sırtınızla duvardan destek alarak oturur pozisyonda bekleyin.
- Bu pozisyonda yükselip alçalın. 40 cm yüksekliğinde bir step tahtasının önünde ayakta durun. Bir ayağınızı atarak dik pozisyonda tüm vücudunuzu tahtanın üstüne çekin.
- Eğer hareket zor geldiyse; yüksekliği yapabileceğiniz seviyede tutun.
Kuadriseps Egzersizleri: Bu grup egzersiz de uyluk ön bölgesini kaplayan kasları (dört başlı kas) güçlendirmek için yapılır. Amaç dizin stabil hale gelmesini sağlamaktır. Bu egzerizde ağırlığınızı vastus lateralise’e yani dış oyluk kasına vermemeye dikkat edin.
Pelvik Stabilizasyon Egzersizleri: Sırt üstü uzanın ve dizlerinizi büküp karnınıza doğru çekin. Bacaklarınız hem kalçadan hem de dizden 90 derece olacak şekilde olmalıdır.
Diz Korseleri
Dizin güçlenmesi için başvurulan bir diğer yöntem diz korseleri ve diz sargılarıdır. Diz korseleri dizde güçsüzlüğü da azaltacaktır. Ancak bu yöntem üstte de bahsettiğimiz gibi uzun vadeli çözümler getirmeyecektir.
Diz Kapağı Kayması Ameliyatı
Diz kapağı kayması problemini tekrarlı olarak yaşayan kişilerde doktor gerekli görüntüleme yöntemleri ve muayeneyi yaptıktan sonra nedeni teşhis eder ve ameliyatı gerekli görebilir. Yapılan artroskopik olarak ya da açık yöntemlerle gereken rekonstrüksiyon ameliyatı sonrası hasta 3 hafta sonra yürümeye başlamaktadır. 5-6 ay içinde de spor aktivitilerine dönebilmektedir.
Diz kapağı için uygulanacak ameliyatlar şunlardır:
- Lateral gevşetme
- Diz içi güçlendirme, imbrikasyon
- Tibial tüberkül osteotomisi (Diz kapağı kaslarının bağlandığı bölgenin ortaya kaydırılması)
- Fulkerson prosedürü
- MPFL ameliyatı
Diz Kapağı Kayması Bitkisel Tedavisi
Diz kapağı ağrıya neden olabilir. Bu durumda şu tarif uygulanabilir;
Öncelikle 4-5 yaprak lahanayı haşlayın. Haşladığınız lahanaları dizinizin üzerine koyun ve bir streç film ile iyice sarın. Bu lahana dizinizde yaklaşık olarak 1 saat dursun. 1 saat sonunda lahanayı oradan alabilirsiniz. Düzenli bir kullanım sonucunda diz ağrısından eser kalmayacaktır.
Diz Kapağı Kayması Olan Kişilere Öneriler
- Ağrı yaşanması halinde temiz bir beze sarılıp buz uygulanması ağrıyı azaltacaktır.
- Eğer fazla kilonuz varsa, zayıflamanız çok faydalı olacaktır.
- Hareket kontrolüne yardımcı koşu ayakkabıları giymeyi tercih etmelisiniz.
- Ağrı olması durumunda Acetaminophen gibi daha az yan etkiye sahip ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.