Dumping Sendromu Nedir?
Boşaltma sendromu ve hızlı gastrik boşaltma olarak da bilinen Dumping Sendromu, midenin hızla boşalması sonucu meydana gelen bir sağlık sorunudur. Dumping sendromu; besinler tüketildikten sonra besinlerin ince bağırsağa geçişinin hızla gerçekleşmesi sonucu meydana gelmektedir. Bu sendrom ise; besinler yenildikten birkaç saat içinde kramp ve ishal gibi belirtilere neden olur. Midenin bir kısmını veya tamamının alımı için ameliyat olunduktan sonra veya kilo vermek için mide baypas ameliyatı geçirdikten sonra Dumping Sendromu oluşabilir.
İki tür Dumping Sendromu vardır. Bu çeşitler başlama zamanlarına göre isim almıştır:
Erken Dumping Sendromu: Yemek yedikten 10 ila 30 dakika sonra gerçekleşir. dumping sendromu yaşayan kişilerin %75’i erken dumping sendromu yaşamaktadır.
Geç Dumping Sendromu: Bu sendrom ise yemek yedikten 1-3 saat sonra olur. dumping sendromu yaşayan kişilerin %25’i geç dumping sendromu yaşamaktadır.
Her iki tür dumping sendromda farklı belirtilere sahiptir. Bazı kişilerde iki sendrom birden görülebilir.
Dumping Sendromu Belirtileri
Erken dumping sendromu belirtileri genellikle yemek yendikten 10 ila 30 dakika sonra gerçekleşir. Belirtileri ise şunlardır:
- Bulantı
- Kusma
- Karında kramp
- İshal (çoğu zaman şiddetli seyreder)
- Az yendikten sonra bile tokluk hissi
- Karında ağrı
- Terleme ve denge kaybı
- Kalp atışında artış
- Şişkinlik ve rahatsızlık hissi
- Ciltte kızarıklık
- Baş dönmesi
Geç dumping sendromu yemek yendikten 1 ila 3 saat sonra gerçekleşir. Belirtiler ise şunlardır:
- Baş dönmesi
- Güçsüzlük
- Terleme
- Açlık
- Kalp atış hızında artış
- Baygınlık
- Kafa karışıklığı
- Titreme
Dumping Sendromu Sebepleri
Hızlı gastrik boşaltma olarak da bilinen dumping sendromu, besinlerin duodenum da denilen ince bağırsağa hızlı geçişi sonucu gerçekleşmektedir. Dumping sendromda besin ve mide suyu kontrolsüz ve çok hızlı bir biçimde ince bağırsağa taşınır. Bu da çoğunlukla olunan ameliyatlar sebebiyle midede gerçekleşen değişimlerle ilgilidir.
Dumping sendromu; herhangi bir mide veyahut yemek borusu ameliyatı (yemek borusunun alınması) gibi durumlar sonucunda da gerçekleşir.
Dumping sendromunun en yaygın nedeni olan mide ameliyatı; geçirmiş kişilerin en az %15’inde ortaya çıkmaktadır. Dumping sendromu riskini arttıran ameliyatlar şunlardır:
Gastrektomi: Midenin bir kısmının veya tümünün çıkarılmasını içeren bu tip ameliyatlar, mide kanserli kişiler üzerinde gerçekleştirilebilir.
Gastrik bypass cerrahisi: Yaşamı tehdit eden obeziteyi tedavi etmek için tipik olarak uygulanan gastrik bypass cerrahisi, hastaların besin alımını kısıtlamalarına yardımcı olmak için midede küçük bir kese oluşturur.
Özofagektomi: Bu ameliyatta, yemek borusunun bir kısmı veya tamamı alınır ve başka bir vücut parçası kullanılarak yeniden oluşturulur. İleri özofagus kanserinin tedavisinde özofagektomi kullanılabilir.
Dumping Sendromu Tedavi Seçenekleri
Yaşam tarzı ve beslenme değişiklikleri, dumping sendromunun belirtilerini hafifletmek için kullanılabilir ve genellikle çok etkilidir.
Yaşam tarzı ve diyet değişikliklerine rağmen iyileşmeyen daha ciddi vakalarda ilaç veya cerrahi müdahale gerekebilir.
Beslenme düzeninizdeki şu değişiklikler sayesinde dumping sendromu belirtilerini rahatlatabilirsiniz:
- Üç büyük öğün yerine gün boyunca beş ila altı küçük öğün yiyin.
- Soda, şekerleme ve paketlenmiş ürünler gibi şekerli yiyeceklerden kaçının veya sınırlayın.
- Tavuk, balık, fıstık ezmesi ve tofu gibi protein bulunan yiyeceklerin tüketimini arttırın.
- Daha fazla lifli beslenin. Beyaz ekmek ve makarna gibi basit karbonhidratlardan yulaf ezmesi ve tam buğday gibi tahıllara geçin. Ayrıca lif takviyeleri de alabilirsiniz. Fazla lif, şeker ve diğer karbonhidratların bağırsaklarınızda daha yavaş emilmesine yardımcı olacaktır.
- Yemek ile birlikte sıvı tüketiminden kaçının. Sıvıları sadece yemekler arasında tüketin. Yemekten yarım saat önce ve yemekten yarım saat sonra sıvı tüketmeyin.
- Sindirimi kolaylaştırmak için yutmadan önce yemeğinizi çok çiğneyin.
- Kalınlaştırmak için yemeğinize pektin veya guar sakızı ekleyin. Bu, besinlerin mideden bağırsağa hızını yavaşlatır.
- Gün boyunca 8 bardak su için ama sadece yemekler arasında içmeye özen gösterin.
- Yemek yedikten sonra 30 dakika uzanın.
- Yulaf ezmesi, kepekli ekmek, fasulye, mercimek ve sebze gibi yüksek lifli besinler tüketin
- Alkol tüketimini bırakın.
İlaç
Eğer beslenme düzenindeki yapılan değişiklikler belirtileri geçirmezse, doktorunuz oktreotid enfektörü verebilir.
Bu, yiyeceklerin ince bağırsağa geçişini yavaşlatan ishal karşıtı ilacıdır. Ayrıca kan şekeri seviyelerini düşürmek için insülin salınmasını da önleyebilir.
Bu ilaca karşı istenmeyen reaksiyonlar mide bulantısı ve kusmadır.
Ameliyat
Eğer üstte saydığımız yöntemlere rağmen dumping sendromu yanıt vermediyse veyahut önceden bir ameliyat geçirildiyse doktorunuz bu sendrom için ameliyat yapılmasını isteyebilir.
Dumping sendromu tedavisi için çeşitli cerrahi prosedürler vardır. Gerekli olan genellikle uygulanan ilk mide ameliyatına bağlıdır.
Bununla birlikte, Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü, Dumping sendromu için uygulanan cerrahinin çoğunlukla başarısız olduğunu bildirmektedir.