Endometrioma Nedir?
Aynı zamanda çikolata kisti olarak bilinen endometrioma kisti, yumurtalıkların içinde tipik olarak derinlemesine oluşan kanserli olmayan sıvı dolu keseler olan bir yumurtalık kistidir. İsmini kahverengi, katranlı ve çikolata benzeri görünümünden almaktadır. Ayrıca bunlara yumurtalık endometriomaları da denmektedir.
Endometriyom Kist Belirtileri Nelerdir?
Endometriyom kist bazı kadınlarda belirti göstermekteyken kimilerinde belirti göstermemektedir. Kist büyüklüğü, belirtilerin şiddetini veya varlığını etkilemez. Bu şu anlama gelir, küçük bir kist olan kişi, bazen bu belirtileri hissederken, büyük kist olan biri anlamayabilir. Kistler boyut olarak 2 ila 20 santimetre (cm) arasında değişmektedir.
Endometriozis hastalığının en sık görülen belirtileri arasında alt karın ve pelvik bölgedeki ağrılar sayılmaktadır. Bu ağrı, menstürasyon öncesi ve sonrasında, cinsel ilişki sırasında veya sonrasında, idrara çıkma veya bağırsak hareketlerinde, menstrüasyon döneminde alt sırt bölgesinde ortaya çıkabilir.
- Ağrılı adet dönemleri. Ağrı, adet dönemi başlangıcından birkaç gün önce başlayabilir
- Adet dönemiyle ilgili olmayan pelvikte ağrı
- Düzensiz adet
- Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında ağrı (dyspareunia)
- Adet döneminde, sırasında ağrılı idrara çıkma
- Bazı kadınlarda kısırlık
- Adet döneminde sırt ağrısı: Bu genellikle bağırsak üzerinde endometrial doku nedeniyle oluşur
- İshal, kramp, kabızlık ve mide bulantısı gibi gastrointestinal rahatsızlıklar
- Dışkıda kan
- İdrarda kan
- Şişkinlik
- Özellikle adet döneminde kanlı öksürük (nadir)
- Göğüste nefes darlığı veya hava birikmesi (nadir)
- Bacak veya kalça ağrısı
- Endometriyom kisti yırtılırsa, kistin bulunduğu vücudun yan tarafında ciddi, ani karın ağrısına neden olabilir. Yırtılmış bir kist, tıbbi acil bir durum oluşturabilir. Bu yüzden doktor müdahalesinde acele edilmelidir.
Endometriyom Kist Nasıl Tedavi Edilir?
Uygulanacak tedavi şu gibi faktörlere bağlıdır:
- Yaş
- Belirtiler
- Bir veya iki yumurtalığın etkilenip etkilenmediği
- Çocuk sahibi olunup olunmadığı
Eğer kist küçükse ve herhangi bir belirti göstermiyorsa, doktorunuz yakın takip önerecektir. Aynı zamanda yumurtlamayı engelleyen doğum kontrol hapı gibi ilaçların da kullanımı gerekebilir. Bu yöntemler kistin büyümesini ve ağrının kontrol altına alınmasına yardımcı olsa da tamamen iyileştiremez.
Kistlerin alınması için ameliyat uygulanması (yumurtalık sistekomi) şu kadınlar için önerilmektedir:
- Ağrılı belirtiler
- 4 cm’den büyük kistler
- Kısırlık
- Kistlerin kanserli olması (2006 verilerine göre bu kistlerin %1’den daha azı kanserlidir)
Bu ameliyat, genellikle laparaskop yardımıyla yapılmaktadır. Laparaskop; ucunda kamera ve ışık olan ince uzun bir tüptür ve uygulama ameliyat sırasında yardımcı olmaktadır. Bu tüp küçük bir kesikle içine yerleştirilir
Ameliyat; doğurganlığa yardımcı olup olmadığı konusunda tartışmalıdır. Cerrah oldukça yetenekli olduğunda bile, kist ile birlikte sağlıklı yumurtalık dokusu çıkarılabilir. Bu işlem yumurtalık fonksiyonunu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bununla birlikte, endometriyom kistinin üretebileceği iltihap ve toksik ortam doğurganlığa daha fazla zarar verebilir.
Doğal Uygulamalar
Sıcak
Sıcak uygulamanın endometrioma kisti nedeniyle karın kas kramplarını veya karın ağrılarını azaltmada oldukça etkili olduğu bilinmektedir.
- Sıcak su torbasını alt pelvik bölgede en az 15 dakika bekletin.
- Karın bölgesinde ne zaman ağrı yaşarsanız bu uygulamayı tekrarlayın.
Hintyağı
Hintyağı; endometrioma kisti için kullanılan çok eski bir şifadır. Hint yağı; vücuttaki fazla doku ve toksinlerin temizlemesine yardımcı olur. Aynı zamanda lenfetik ve dolaşım sistemini canlandırarak yumurtalık kistlerin çözülmesini sağlar.
- Geniş bir bezi 2-3 kat olacak şekilde katlayın. Katlanmış bezin tüm karın bölgesini kapsayacak kadar geniş olduğundan emin olun.
- Bez üzerine 2 yemek kaşığı hint yağını gezdirin. Yağın beze yayılması için ikiye katlayın ve sonra açın.
- Eski bir havlu üzerine uzanın ve bezi karnınıza koyun.
- Hint yağı olan bezi karın üzerine plastikle (bunun için geniş çöp poşeti veya streç film kullanabilirsiniz) ve ardından eski bir havluyla örtün.
- Sıcak su şişesini havluya yerleştirin ve sonra battaniyenin içine koyun.
- Hint yağını en az 30 dakika bekletin.
- Bu uygulamayı 3 ay boyunca haftada 3 kez tekrarlayın.
- Hint yağını kullandıktan sonra derideki yağı temizlemek için su ve karbonat karışımını kullanabilirsiniz.