Feokromasitoma Nedir?
Feokromasitoma, böbrek üstü bezlerinde meydana gelen, genellikle kansere neden olmayan, çok nadir görülen bir çeşit tümördür. Bu tümör vücutta bulunan iki böbrekte de böbreküstü bezinde oluşabilir. Bu bezlerin her katmanı farklı hormonlar üretir. Böbreküstü bezlerinin orta kısmında adrenalin ve noradrenalin salgılanır. Bu hormonlar kalp atışını ve tansiyonu normal seviyede tutar. Feokromasitoma ise bu hormonların çok fazla salgılanmasına sebep olur. Ve genellikle 30’lu 40’lı veya 50’li yaşlarda hem kadın hem erkekte görülebilir. Bu tümörün sebepleri henüz bilinememektedir. Ancak ailenizde bu tip tümörlere sahip insanlar varsa sizde de meydana gelmesi olasılık dahilindedir. Bu tümörün en yaygın sebebi tansiyon yüksekliğidir. Bu tümörlerin çoğu kanserli değildir. Ortadan kaldırıldıklarında yeniden oluşmazlar.
Feokromasitoma nadir olan, böbreküstü bezlerinde oluşan genellikle iyi huylu tümörlerdir. Genel olarak, bu tümörler böbreküstü bezlerinin birini etkiler ama her ikisini de etkileyebilir. Nadir vakalarda, feokromasitoma kanserli olabilir. Bu kötü huylu tümörler kanserli diğer hücreler gibi yayılıp ciddi problemlere yol açabilir.
Feokromasitoma nadir görülen bir böbreküstü tümörüdür. Bu; kalp atış hızını, metabolizmayı ve tansiyonu kontrol eden adrenalin ve noradrenalin hormonlarının çok fazla salgılanması sonucu meydana gelir.
Feokromasitoma Belirtileri Nelerdir?
Feokromasitoma en yaygın belirtisi yüksek tansiyondur. Her bireyde görülen belirtiler farklı olabilir. Diğer belirtiler şunlar olabilir:
- Kalpte sıkışma
- Baş ağrıları
- Baş dönmeleri
- Nabzın çok hızlı atması
- Panik
- Çocuklarda iştahsızlık sonucu kilo kaybı
- Bulantı
- Kusma
- Karın ağrıları veya şişkinlik
- Ciltte solukluk
- Sarsıntılar, titremeler
- Terleme
Feokromasitoma Nedenleri Nelerdir?
Bu tümörün oluşma sebebi bilinememektedir. Ailenizde bu tip tümörlere sahip insanlar varsa sizdde de bu tümör oluşumu olasılık dahilindedir. Ancak feokromasitoma sebeplerinin çok işlevli yani birçok etkenin buna sebep olduğuna inanılmaktadır. Çoğu vakada hem genetik hem de çevresel faktörler etkili olabilmektedir. Bu vakaların %25’i genetik sebepli oluşmuştur. Feokromasitoma tek başına da meydana gelebilir beraberinde başka hastalıklarla da olabilir. Feokromasitoma ile ilişkili bazı problemlerden yaygın olanları şunlar olabilir:
- Nörofibromatoz
- Von hippel-lindau sendromu
- Çoklu endokrin neoplazi (MEN) sendromu
Kimler Feokromasitoma Riski Taşır?
Feokromasitoma kadın ve erkeklerde eşit oranda görülmektedir. Genellikle 30’lu 40’lı veya 50’li yaşlarda görülür. Ancak ailenizde bu tip tümörlere sahip insanlar varsa sizin de yaşamanız olasılık dahilindedir. Eğer bu tümöre sahipseniz, bu durum genellikle genetik faktörlüdür. Bu tür tümör vakalarında %30 kadarı aile kökenli olduğu düşünülmektedir.
Feokromasitoma Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor kişinin sağlık geçmişinize bakar ve bazı fiziksel testler yapar. Bu testler şunlar olabilir:
- Kan ve idrar testi (hormon seviyesinin ölçümü için)
- Tomografi çekimi: Bu testte; X-ray ışınları ve bilgisayar teknolojisi kullanılarak vücudun detaylı resmi çekilir.
- MRI: Bu testte büyük magnetler, radyo dalgaları kullanılarak vücutta organların ayrıntılı resmi çekilir.
- Radyoizotop taraması: Bu testte, vücuda radyoaktif maddeler konularak tümörün fotoğrafı çekilir. Bu maddeler çok fazla adrenalin salgılayan dokulara verilir. Bu taraması süresince bu bölgenin ışığı açıktır. Eğer hastalık yayılmışsa, bu yöntemle tüm vücut taraması yapılabilir. Aynı zamanda bu yöntemle vücutta başka yerde olan hastalıklar da teşhis edilebilir.
Feokromasitoma Nasıl Tedavi Edilir?
Feokromasitoma tedavisinde en iyi yöntem bu tümörün cerrahi müdahaleyle alınmasıdır. Ameliyattan önce, bazı ilaçlar kullanılarak kan basıncının ve nabız sayısının sabit tutulması önemlidir. Ancak, böbreküstü bezlerinin önemi sebebiyle, bu ameliyat oldukça zorlu geçebilir.
Tümörün ameliyatla alınamadığı durumlarda, ilaç tedavisi uygulanır. Çok fazla hormonun etkisini kontrol altına alınması için birçok ilacın birlikte kullanılması gerekebilir. Radyasyon ve kemoterapi yöntemleri bu tür tümörlerin tedavisinde etkili değildir.
Eğer feokromasitoma kanserliyse, ameliyattan sonra kemoterapi veya radyasyon gibi tedavilerin uygulanması gerekli olabilir. Ameliyattan sonra adrenalin hormonundaki düzenlenmelerle kısa süreli problemler yaşanabilir. Doktor, böbreküstü bezlerinin normal düzenine dönene kadar, doğal hormonların salgılanması için steroids verebilir.
Feokromasitomanın Ortaya Çıkardığı Sorunlar Nelerdir?
Bu tümörün çoğu iyi huyludur yani kanserli değildir. Ameliyatla alındıklarında artık tekrar oluşmazlar. Eğer bu tümör tekrar oluşuyor veya yayılıyorsa kanserli olma ihtimali vardır.