GGT Nedir, GGT Testi Neden Yapılır, GGT Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir, GGT Yüksekliği Yapan İlaçlar Nelerdir?
Gama-glutamil transferaz (GGT) böbrek, karaciğer, dalak, mesane ve pankreasta bulunan bir enzimdir. Ancak bu enzim en çok karaciğerde bulunur. Gama-glutamil transferaz (GGT) kan testi kandaki GGT enziminin miktarını ölçer. Enzimler vücudunuzdaki kimyasal reaksiyonlar için gerekli olan moleküllerdir. GGT vücutta bir taşıyıcı molekül olarak işlev görür ve vücuttaki diğer molekülleri hareket ettirmeye yardımcı olur. Aynı zamanda, vücutta karaciğer ilaçları ve diğer toksinlerin sindiriminde önemli bir rol oynar. GGT seviyesindeki yükselişler genellikle karaciğer zarar gördüğünde yaşanır. Doktor bu testi yapmadan 8 saat önce yemek yememenizi ve bazı ilaçların alınmamasını ister. GGT kan testi ayrıca karaciğer veya safra kanalı bozuklukları ve kemik hastalıkları arasındaki farkı belirtmek için diğer testlerle (ALT, AST, ALP ve bilirubin gibi) birlikte yapılır.
GGT Normal Aralığı Nedir?
Yetişkinler için normal aralık 8 ila 65 U / L’dir. Normal değer aralıkları yapılan laboratuvarlar arasında farklılık gösterebilir.
GGT Kan Testi Neden Yapılır?
GGT kan testi; kişide karaciğer hastalığına işaret eden belirtileri varsa, diğer karaciğer fonksiyon testleri ile birlikte yapılabilir. Karaciğer problemlerinin bazı belirtileri şunlardır:
- Zayıflık, yorgunluk
- İştahsızlık
- Mide bulantısı ve kusma
- Karında şişlik veya ağrı
- Sarılık
- İdrarda koyuluk, açık renkli dışkı
- Kaşıntı (pruritus)
- Önceden çok alkol kullanan kişi de tedavi programına uyumu izlemek için alkol tedavisi tamamlandığında GGT testi yapılması istenebilir.
- GGT testi, başka bir karaciğer enzimi ALP (alkalin fosfataz) ile birlikte yapılır. Hem GGT hem de ALP seviyeleri yükselmişse, safra kanalı veya karaciğerde problem olduğundan şüphelenilmektedir. Sadece ALP yükselmiş ve GGT normalse, o zaman bu kemik hastalığının bir göstergesi olabilir. GGT, diğer tıbbi sorunların teşhis etmek için bu şekilde kullanılabilir.
GGT Seviyesindeki Yükselişlerin Sebepleri Nelerdir?
GGT seviyesi kandaki gama-glutamil transferaz miktarını ölçer. Bu enzim vücutta, özellikle de karaciğerde bulunur. GGT seviyesindeki yükselişler karaciğerde veya safra kanallarında (sindirime yardımcı olmak için karaciğerden bağırsaklara safra taşır) problemler olduğunun habercisi olabilir. Karaciğer zarar uğrarsa veya safra kanalları tıkanırsa, bu enzim hücrelerden dışarı sızabilir ve kanda daha yüksek seviyelere neden olabilir. Diğer nedenler ise şunlardır;
- Alkol kullanımı
- Hepatit, siroz, karaciğer tümörleri ve sarılık gibi karaciğer hastalıkları
- Diyabet
- Karaciğerden safra akışı engellenmesi (kolestaz)
- Kalp yetmezliği
- Şişmiş ve iltihaplı karaciğer (hepatit)
- Karaciğere kan akışının olmaması
- Karaciğer doku kaybı
- Obezite
- Karaciğer kanseri veya tümörü
- Akciğer hastalığı
- Pankreas hastalığı
- Doğum kontrol hapları gibi ilaçların yan etkileri
- Karaciğerde yaralanma (siroz)
- Karaciğerde yağlanma
- Karaciğer için toksik olan ilaçların kullanımı
- Pankreas kanseri
- Pankreatit
- Bulaşıcı enfeksiyonlar
GGT Düşüklüğü Nedenleri
- Düşük tiroid seviyeleri
- Hipotalamik sendromu
- Ciddi magnezyum eksikliği
- Yüksek trigliserid tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar
- Doğum kontrol hapları
- Erken gebelik dönemi
- İlaç kullanımı (azatioprin, ursodiol, oral kontraseptifler, klofibrat)
GGT Düşüklüğü veya Yüksekliği Nasıl Normale Döner?
GGT seviyenizde yükseklik yahut düşüklük gibi anormallik söz konusuysa bir dahiliye uzmanına başvurmalısınız. Doktorunuz size çeşitli testler uygulayacak, sorunu tespit edip ona göre bir tedavi gerçekleştirecektir.
GGT Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
Meyve, sebze ve belirli proteinleri tüketerek GGT seviyesini düşürebilirsiniz.
Meyve ve Sebze Tüketin
GGT seviyesi nasıl düşürülür? Meyve ve sebze tüketmek GGT seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir. Amerikan Klinik Beslenme Dergisinde yayınlanan 2004 tarihli bir araştırmaya göre, haftada 10 ila 11 porsiyon taze veya dondurulmuş sebze tüketilmesi GGT seviyelerini azaltmaktadır. Ek olarak, haftada 6 ila 7 kez meyve suyu içmek ve haftada 5 ila 6 kez bir meyve porsiyonu tüketmek GGT seviyesini önemli ölçüde düşürür. Özellikle, havuç, marul, ıspanak, tatlı patates, kayısı, domates ve kabak gibi C vitaminleri; lif, beta-karoten ve folat bakımından zengin meyve ve sebzeler, GGT seviyesini düşürür ve vücuda güçlü antioksidan alınmasına yardımcı olur.
Protein İçeren Gıdalar Tüketin
Glutatyon, vücuttaki serbest radikallerle savaşmaya ve oksidatif strese karşı korunmaya yardımcı olan birincil antioksidandır. Glutatyon ve GGT ters orantılıdır. Glutatyon gibi antioksidan seviyelerinin artması GGT seviyesini düşürmeye yardımcıdır.
Bazı protein çeşitleri, GGT seviyesini azaltmaya yardımcı olabilecek glutatyonu artırabilir. Tavuk, hindi, yumurta ve peynir, vücutta glutatyon üretiminde önemli rol oynayan bir amino asit olan sistein içerir. GGT seviyesindeki düşüşler ile ilişkili diğer protein içeren besinler arasında baklagiller ve kuruyemişler bulunmaktadır. Sığır eti gibi kırmızı etler sistein içermez ve GGT seviyesini yükseltebilir.