Hiportermi nedir, vücut ısısının 35 °C veya daha altına düşmesi durumudur, 32 °C’de bilinç kaybı gerçekleşir. Hipotermi soğukta vücut ısısının düşmesine bağlı olabileceği gibi, başka faktörlere bağlı hipotermi nedenleri vardır. Akut hipotermi sağlıklı insanlarda, kronik hipotermi ise hastalıklara veya ileri yaşa bağlı gelişebilir.
Hipotermi nedir belirtileri ve nedenleri
Vücut merkez ısısının 35 °C derece altına düşmesine bağlı hafif, orta ve ağır hipotermi sonuçları görülebilir. Hipotermi nedenleri arasında en yaygın olanı soğuk hava şartlarıdır, fakat yaz aylarında denizde hipotermi gelişebilir. Hipotermi su sıcaklığı ilişkisi, deniz suyu ne kadar soğuk ise hipotermi derecesi bir kadar yüksektir.
Hipotermi nedir vücutta ısı kaybı neden olur
Vücut ısısının düşme nedenleri 4 ana grupta değerlendirilir, tıpta hipotermi nedir birlikte görelim.
Kondüksiyon
Direk temas ile ısı kaybı, sıcak vücudun soğuk hava veya soğuk su ile teması, su havaya göre 30 kat daha fazla hipotermi riski taşır. Boğulmaların bir kısmı hipotermiye bağlı bilinç kaybı ile gerçekleşir.
Konveksiyon
Isıtılmış materyalin hareketiyle ısı transferi soğuk havanın vücut yüzeyi üzerinde hareket etmesi, rüzgar veya çok soğuk buzhane koşulları gibi.
Evaporasyon va Radyasyon
Evaporasyon suyun sıvıya ve gaz (buhar) formuna dönüşürken meydana gelen ısı kaybıdır. Radyasyon ısı farkı sebebi ile çevreye yayılan ısı.
Hipotermi nedenleri
- Çevresel şartlar kaza geçirmek ve mahsur kalmak gibi.
- Metabolik hastalıklar
- Hipoglisemi
- Hipotiroid
- Hipoadrenalizm
- Hipopitütarizm
- Kafa travması
- Tümör
- Felç inme
- Wernicke ensefalopatisi (alkolizme bağlı beslenme eksikliği)
- İlaç reaksiyonu (Etanol ve Sedatif-hipnotik)
- Sepsis veya ciddi enfeksiyonlar
- Deri hastalıkları (Yanık ve Eksfolyatif dermatit)
- DKA (diyabetik ketoasidoza )
- Masif sıvı yada kan resüsitasyonu ( serum veya kan desteği vererek hastayı hayata döndürme girişimi)
Hipotermi belirtileri ve sonuçları
Hipotermi başlangıcı 37-35 derece aralığı, titreme el ve ayaklarda morarma ve hafif his kaybı.
Hafif hipotermi 35-32 derece arası bilinç bulanıklığı, hızlı nefes alıp verme, zamanı ve içinde bulunduğu mekanı karıştırma.
Orta hipotermi 32-28 derece ileri derecede bilinç bulanıklığı, uyku hali, kalp çarpıntısı ve ritmi bozukluğu.
Ağır hipotermi vücut ısısının 28 derece altına düşmesidir, kalp çalışması bozulur, hareket edemez ve solunum durur.
Donma vücut ısısı 27 derecenin altına düşer, el, ayak, burun ucu donar dokular sertleşir, sarı, beyaz veya mavimsi renk alır.
Hipotermi müdahale nasıl yapılır
Hipotermi yaşayan kişiye acil müdahale yapılmalıdır, öncelikli olarak ısı kaybına neden olan şartlar iyileştirmelidir.
Hipotermi belirtilerinden hastanın durumu anlaşılmalıdır, ağır bir tabloda zaten nefes durmuş ise hemen suni solunum yapılır ve yardım çağırılır.
Hipotermi başlangıç aşamasında ise mağara, kaya kovuğu, çadır gibi rüzgar almayan bir yere geçilmelidir.
Hastanın baş, boyun, göğüs ve karın bölgeleri battaniye ile örtülür, mümkünse ortam ısıtılır, hastaya ani ısı uygulanmaz.
Hastanın bilinci açık ise sıcak içecekler ve yiyecekler verilir, öncelikli olarak hastanın daima kendi vücut ısısı ile ısınmasını sağlanır.
Hasta vücut ısını kazanmaya başlayınca ıslak kıyafetlerini değiştirilir ve kuru kıyafetler giydirilir hastaya çok fazla hareket ettirmek ısı kaybına neden olur.
Bilincini kaybetmiş hastaya birşey yedirilip içirmez, sıcak su, sıcak hava ve masaj gibi extra ısıtma işlemi uygulanmaz hasta ölebilir.
Hipotermi tedavi ilkeleri
Soğuk çevreden uzaklaşır, hava yolu öksürük ve öğürme, solunum ve dolaşım sistemini rahatlat.
Hafif ve orta derce hipotermi hastalarını pasif yöntem ile kendiliğinden ısınmasını sağla daha sonra alan ısıtması yapılır.
Aktif dış ısıtma ısıtılmış battaniye, sıcak hava fan, sıcak su paketleri ve radyan ısıtıcılar.
Tıbbi personel müdahalesi
Aktif iç ısıtma 42-46 derece ısıtılmış oksijen, peritoneal lavaj, plevral lavaj, ısıtılmış SF ve ileri kalp yaşam desteği, özofagial ısıtma tüpleri, ekstakorporeal baypass.
Ağır hipotermide vücut ısısını 30 dereceye çekilir ve hastaya uzun CRP süresi ile avantaj kazandırılmaya çalışılır.
Vücut ısısı 30 derece gelince damar yolundan sıvı ilaçlar verilir, bu tedavi Intravenöz tedavi veya IV tedavi sıvı maddelerin doğrudan damar yolu ile verilmesidir.
Hasat bu tedaviye cevap vermez ise ikinci Intravenöz tedavi vücut ısısının biraz daha yükselmesinden sonra yapılır.