Kortizon Tedavisi Bittikten Sonra Beslenme Nasıl Olmalı?
Kortizol, vücudumuzda var olan ve böbrek üstü bezleri tarafından salgılanan bir hormondur. Kortizon ise çeşitli rahatsızlıkların tedavi sürecinde kullanılan bir ilaçtır. Vücudun yeterince ya da hiç kortizol üretemediği durumlarda dışarıdan kortizol takviyesi uygulanmasına kortizon tedavisi denir.
Kortizon İlacı Ne İçin Kullanılır?
Birçok çeşitli hastalığın tedavisinde kortizon kullanılabilmektedir. Hastalığın türüne bağlı olarak doğru dozda verilmesi oldukça önemlidir. Bu ilacın mutlaka doktor kontrolünde verilmesi gerekir çünkü gereğinden fazla dozda kullanılması çeşitli komplikasyonlara sebep olarak başka hastalıklara davetiye çıkarabilir. Kortizon ilacı kalp ve damar hastalıkları, romatizma hastalıklar, sinir sistemi hastalıkları, kan hastalıkları, alerjik hastalıklar, bağ dokusunu etkileyen hastalıklar, karaciğer hastalıkları, tümör tedavisi, hormonsal hastalıklar, böbrek ve idrar yolu hastalıkları ve göz hastalıkları gibi birçok farklı hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Kortizonun ciddi yan etkileri olduğu için bu ilaç kullanılırken beslenme şekline dikkat edilmesi oldukça önemlidir.
Kortizon Tedavisinde ve Kortizon Tedavisi Sonrası Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Kalsiyum alımı artırılmalıdır.
Uzun süre yüksek dozda kortizon kullanan hastalarda kemik yıkımı hızlanmaya başlar. Aynı zamanda östrojen hormon seviyesinin azalmasına sebep olan kortizon, kalsiyumun bağırsaklardaki emilimini azaltarak osteoporoza neden olabilir. Kortizon kullananların düzenli olarak kemik mineral yoğunluğu ölçümü yaptırmaları ve kalsiyum içeriği yüksek olan besinlerden bolca tüketmeleri gereklidir. Süt, yoğurt, tuzsuz ve yağsız peynir, yeşil yapraklı sebzeler, soya fasulyesi, kuru baklagiller, tuzsuz fındık ve küçük balıklar yüksek oranda kalsiyum içeren besinlerdir.
Tuz tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Kortizon, tuzun böbreklerden geri emilimini azalmasına yol açtığı için bu ilacı kullanırken tuz tüketiminin sınırlandırılması oldukça önemlidir. Tuz kullanımı denilince akla sadece yemeğe atılan tuz gelmemelidir. Her türlü besinin içeriğindeki tuz oranına dikkat edilmesi gerekir. Ayrıca bu dönemde gizli sodyum alımının da önüne geçilmesinde fayda vardır. Hazır paketli gıdalardan uzak durulmalı ve soda içilmemelidir. Ayrıca bu dönemde normal ekmeklerin içeriğinde yüksek oranda tuz bulunduğundan, özel tuzsuz ekmek tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Özetle, marketlerde satılan içeriğinde birçok koruyucu madde ve yüksek oranda sodyum ve tuz bulunan her türlü üründen uzak durulması gerekmektedir. Kortizon ilacı kullanırken bu ürünlerin tüketilmesi kişinin sağlığını tehlikeye atabilir. Balıklar, salam-sosis gibi şarküteri ürünleri, sakatatlar, kereviz, deniz börülcesi, tuzlu peynirler, süt tozu, tuzlu veya peynirli krakerler, patlamış mısır, böreklik yufka, kahvaltılık tuzlu tereyağı, soslar, kabartma tozu, hazır çorbalar, bulyon, mayonez, ketçap ve turşu içeriğinde yüksek oranda sodyum olan ürünlerdir ve dolayısıyla kortizon kullanırken bu ürünlerin tüketiminde oldukça dikkatli ve tedbirli olmak gerekir.
Sebze ve meyve tüketimi artırılmalıdır.
Kortizon hem böbreklerdeki tuzun tutulmasına hem de vücuda faydalı olan bir bileşen olan potasyumun vücuttan atılmasına yol açar. Bu sebeple, kortizon kullanan kişilerde potasyum oranı doğru beslenme sağlanmadığı sürece giderek azalmaya başlar. Bu noktada, bol bol meyve sebze tüketilerek bu kayıpların önüne geçilmesi oldukça önemlidir çünkü potasyum eksikliği kalbin kasılma işlevini olumsuz yönde etkileyerek kas güçsüzlüklerine sebep olur. Muz, kayısı ve narenciye grubu meyveler potasyum açısından oldukça zengindir ve kortizon kullanılırken bu meyvelerin bol bol tüketilmesi önerilmektedir.
Hazır paketlenmiş gıdalardan uzak durulmalıdır.
Kortizon kişinin şeker dengesinin bozulmasına sebep olduğu için kortizon kullanan kişilerin tatlı ve yağlı besinlere olan iştahlarında bir artış görülebilir. Bu dönemde tatlı ve yağlı besinlerden ve hazır paketli ürünlerden olabildiğince uzak durmakta fayda vardır. Daha az işlenmiş gıda ve daha çok sebze meyve tüketmek doğru bir seçim olacaktır. Şeker ve tatlı yeme isteğinin çok yoğun hissedildiği durumlarda hurma, kuru kayısı, kuru erik gibi kuru ya da taze meyveler tüketmek bu isteğin bastırılmasında yardımcı olacaktır.
Hareketli bir yaşam tarzı benimsenmelidir.
Kortizon tedavisi sürecinde düzenli olarak egzersiz yapılması hem vücuttaki yağlanmanın önüne geçilmesini hem de kişinin kendini ruhen daha iyi hissetmesini sağlayacaktır. Ağır egzersizlerden ziyade daha çok açık havada hafif tempolu yürüyüşler yapılması tavsiye edilir.