Orf Hastalığı Nedir Belirtileri Nedenleri Tedavisi
Orf hastalığı bir tür meslek hastalığıdır. Tıpta ektima kontagiosum adıyla anılan orf hastalığı; insanlara keçi ve koyunlardan doğrudan temas ile bulaşan virüs sebepli ciltte oluşan bir hastalıktır. Orf hastalığının diğer adı Ektima hastalığı ve Koyun çiçeği hastalığıdır.
Veteriner, kasap, çoban, koyun ve keçi yünü kırpanlar, kurban kesiciler, et endüstri çalışanları ve çiftçilerde görülen bir meslek hastalığı olan orf hastalığı ilk kez 1890 yılında tanımlanmıştır.
Orf Hastalığı Nedir?
Orf hastalığı koyun, keçi, kuzu ve oğlaklarda Parapox virüsünün derinin tüysüz bölgelerinde yani meme, ayak, ağız, dudak ve burun bölgelerinde yara oluşumuna sebep olmaktadır. Öncelikle hayvanlarda ortaya çıkan bu hastalık iyileşme süresi 1 aydır fakat hastalık iyileşmediğinde hayvan ölümlerine de sebep olabilmektedir.
Orf hastalığı hayvanlarda ilkbahar ve yaz aylarında görülmektedir. Hayvanın yaşı küçük olduğunda yani özellikle yavrularda bu hastalık çoğunlukla ölüme sebep olmaktadır.
Orf Hastalığı İnsana Nasıl Bulaşır?
Orf hastalığı; insanların koyun ve keçi gibi Parapox virüsü taşıyan hayvanlara teması veyahut bu hayvanların et veya yününden veyahut hayvana değen bıçakların insana değmesiyle (sıyrık, kesik ve ısırılma) bulaşmaktadır.
Orf hastalığı virüsü bazı hayvanlarda yara olmasa bile; çit, bıçak yüzeyi ve ahırlarda uzunca süre canlı kalabilmektedir. Bu hastalık salgınları ülkemizde daha çok kurban bayramları ardından çoğalmaktadır.
Orf Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Orf hastalığı insanlara bulaştığında daha çok parmakta tek bir yara olarak ortaya çıksa da bazen yüz, burun ve dudakta da çoklu yaralara neden olabilir.
Orf hastalığında görülen yaraların genellikle görüntüleri farklıdır ve 6 evresi vardır:
Yara şiş, ortası çukur, kızarık, beyaz, kaşıntılı, acılı ve kabuklu olmaktadır.
Orf hastalığı çoğunlukla parmak ve ellerin üstünde, ön kolda ve nadir de olsa yüz bölgesi ve bazende genital bölgede yaralara neden olmaktadır. Yara kaşıntı yaptığından hasta yarayı kaşıdığında vücudun başka yerlerine dokunduğunda yayılma görülebilmektedir.
Orf hastalığı yaraları ortaları kırmızı ve çevresi beyaz bir halka ve dış kısmı kızartıdan oluşmaktadır. Dış kısmı kızarık olduğunda yara iyice hassaslaştığından hemen kanamaktadır. Orf yaraları bir hafta içinde kabuklanmakta ve meme başı gibi çıkıntılar oluşturmaktadır. Orf hastalığı belirtileri şunlardır:
- Yüksek ateş
- Burun akıntısı
- Göz kapaklarında şişlik (ödem)
- İştahsızlık
Orf Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Yakın zamanda keçi ve koyun gibi küçük hayvanlarla temas sonrası ellerinde yara çıkan kişilerde akla gelen ilk durum orf hastalığıdır. Ayrıca orf hastalığının sebep olduğu yaralar daha ciddi cilt hastalıkları ile karıştırılabilmektedir. En doğru tanı hastanede yapılacak laboratuvar testleri sayesinde anlaşılabilmektedir.
Orf Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Orf hastalığı yaraları 1-2 ay içerisinde tedavi olmaksızın herhangi bir iz bırakmadan iyileşmektedir. Tedavi gerektirmeyen bu yaralar için yaranın bakımı sağlanmalı ve yara kuru ve kapalı tutulmalıdır.
Orf hastalığının tekrarlama ihtimali virüs ile tekrara temas edildiğinde mümkündür.
Orf Hastalığından Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Orf hastalığından korunmak için öncelikle orf hastalığı olan hayvanların tanınması önemlidir ki bu hastalıklı hayvanların sürüden ayrılması gerekmektedir. Bu hayvanlara temas konusunda dikkat çok önemlidir. Kişi kauçuk veya lateks geçirgen olmayan eldivenler takmalıdır. Hayvana temas sonrasında eller sabun ve su ile iyice yıkanmalıdır.
Orf Hastalığı İnsandan İnsana Bulaşır mı?
Orf hastalığı insandan insana bulaşmamaktadır.
Orf Hastalığı Hangi Hayvanlarda Görülür?
Orf hastalığı; koyun, keçi, dağ keçisi, deve, geyik, tavşan, ceylan, sincap, kedi ve köpeklerde görülmektedir.
Orf Hastalığı Hasta Hayvanın Etini Yemekle Bulaşır Mı?
Orf hastalığı hasta hayvanın etini yemekle bulaşmamaktadır.
Bulaştıktan Ne Kadar Sonra Orf Hastalığı Ortaya Çıkar?
Orf hastalığı virüs bulaştıktan sonra en az 3 gün en geç 2 hafta sonra ortaya çıkmaktadır.