Lenfosit Nedir?
Lenfosit, kanda bulunan bir tür akyuvar hücresidir. Akyuvarlar, vücudu enfeksiyonlardan ve hastalıklardan koruyan bir koruma mekanizmasıdır. Lenfositler, küçük akyuvarlardır ve genellikle 7-8 mikrometre büyüklüğündedirler. Lenfositler, T hücre, B hücre ve doğal öldürücü hücrelere bölünürler. B hücreler, virüsler, bakteriler veya toksinlere saldıran antikorlar üretirler. Beyaz T hücreler ise vücutta zarar görmüş kendi hücrelerinize saldırırlar. Lenfosit düşüklüğünün başlıca nedenleri, virüs enfeksiyonlar, yetersiz beslenme, stres, kemoterapi ve kortizon ilacı kullanımıdır. Nedeni ne olursa olsun, diyetinizde ve yaşam stilinizde yapacağınız bazı değişiklikler ile, lenfosit seviyelerinizi arttırabilirsiniz.
Lenfosit Düşüklüğü Nedir?
Lenfositler, kemik iliği tarafından üretilen kan hücreleridir. Ana görevleri, vücudunuzu enfeksiyonlardan korumaktır. Lenfosit düşüklüğüne lenfositopeni denir. Bu durum, kan hücrelerinin anormal derecede düşük olması durumudur. Enfeksiyon riskini arttırabilir ve birçok sağlık sorununa neden olabilir. Lenfositlerin normal miktarı 1000 ile 4800 arasındadır. Çocukların kanlarında bu miktar daha fazla görülür. Çocuklar için normal seviyeler 3000 ile 9500 arasındadır. Yetişkinlerde, her mikrometre kanda 1000’den az lenfosit bulunması, düşük lenfosit olarak adlandırılırken, çocuklarda bu seviye 3000’dir.
Lenfosit Düşüklüğü Nedenleri
Lenfositopeni birçok nedenden dolayı oluşabilir. Genel olarak, bu sorun kalıtsal ve daha sonradan edinilen olarak ikiye ayrılabilir.
Daha sonradan edilen nedenler;
- Viral, bakteriyel, parazitik ve mantar enfeksiyonları düşük lenfositin yaygın nedenlerindendir.
- Kanser: Özellikle kan ve lenfoma gibi lenfatik kanserler (Hodgkin lenfoma gibi), Kaposi sarkoma ve lösemi, düşük lenfosit seviyelerine yol açabilir.
- Hepatit, AIDS, tifo gibi bağışıklık yetersizliğine yol açan hastalıklar, düşük lenfosit seviyelerine yol açabilir.
- Bağışıklık sistemi hastalıkları ve nörolojik (sinirsel) hastalıklar, lenfosit seviyelerinin düşmesine neden olabilir.
- Çeşitli kortizonveya kemoterapi gibi çeşitli ilaçlar ve terapiler de vücuttaki lenfosit seviyelerini düşürebilir.
- Lenfositler, lenf bezleri ve omurilik tarafından tutulduğunda da seviyeleri düşer.
- Aplastik anemide de kemik iliği iflas eder ve yeterince hücre üretemez.
- Kan kanseri
- Hodgkin hastalığı
- Tüberküloz
- Viral hepatit
- Tifo
- Eklem iltihabı
Lenfosit Düşüklüğü Kalıtsal Nedenler:
- Digeorge anomalisi
- Ataxia telangiectasia
- Wiskott-Aldrich sendromu
- Bağışıklık sistemi yetersizliği sorunu
Lenfosit Düşüklüğü Belirtileri
Lenfosit seviyesinin düşük olması tek başına bir belirtiye yol açmayabilir. Düşük lenfosit seviyelerine neden olan durum bazı belirtilere yol açabilir. Çeşitli vakalarda, bu soruna yol açan duruma bağlı olarak aşağıdaki belirtileri gözlemleyebilirsiniz.
- Ateş
- Öksürük
- Burun akması
- Büyümüş lenf düğümleri
- Küçük bademcikler veya lenf düğümleri
- Eklem ağrısı
- Deri döküntüsü
- Gece terlemeleri
- Kilo kaybı
Lenfosit Düşüklüğü Tedavi Yöntemleri
Lenfosit düşüklüğünün seviyelerinin tedavisi bu soruna neden olan duruma bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle bu sorunu çözmek, lenfosit seviyelerini de düzene sokacaktır. Bağışıklık sisteminin zayıflamasına karşı, ek olarak enfeksiyonları önlemek için farklı terapiler de uygulamanız gerekebilir.
- Eğer bir ilaç yan etki olarak lenfosit düşüklüğüne sebep oluyorsa, doktorunuz bu ilacı değiştirebilir ya da kullanımını durdurabilir. İlaç nedeniyle oluşan düşük lenfosit seviyeleri, genellikle kişi bu ilacı kullanmayı bıraktığında düzelir.
- Diğer nedenler için ise, doktorunuz aşağıdaki ilaçları yazabilir.
- HIV(AIDS) için antiretroviral kombinasyon terapisi
- Çeşitli enfeksiyonları tedavi için antiviral ilaçlar, antibiyotikler, mantar önleyiciler veya antiparazitik ilaçların kullanımı
- B hücresi lenfositi nedeniyle oluşabilecek enfeksiyonları önlemek için gama globülin kullanımı
- Kemik ilik nakli
Lenfosit Seviyesi Nasıl Artırılır?
- Beta karoten içeren yiyecekleri tüketin. Beta karoten bağışıklık sistemini destekleyerek, lenfosit üretim miktarını arttırır. Beta karoteni, tatlı papates, havuç, ıspanak, marul, bal kabağı, kavun ve kurutulmuş kayısıda bulabilirsiniz.
- Çinko içeren yiyecekleri tüketin. Çinko, T hücreleri ve doğal öldürücü hücreleri arttırmaya yardımcı olarak, bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Vücudunuz lenfosit yapmak için çinkoya ihtiyaç duyar. Bu nedenle günlük ihtiyacınız kadar çinko tüketmelisiniz. Erkekler günde en az 11 mg çinko, kadınlar ise 8 mg çinko tüketmelidirler. Kahvaltılık gevrekler, kırmızı et ve fasulye yemelisiniz.
- C vitamini tüketin. C vitamini, vücudun akyuvar üretimini arttırarak, lenfosit üretimini arttırır.
- Her gün yeşil çay için. Yeşil çay, bağışıklık sistemini destek olur ve akyuvarlara zarar veren virüslere karşı savaşarak, lenfosit seviyelerinin artmasına katkı sağlar. Vücudunuza zarar veren şekerli içecekler gibi içeceklere nazaran çok faydalı bir alternatiftir.
- D vitaminini diyetinize ekleyin. Yeterince D vitamini tüketmemek, bağışıklık sistemini zayıflatarak, lenfosit seviyesini düşürür. Her gün en az 600UI D vitamini almaya dikkat edin.
- Gerek D vitamininin hepsini yalnızca diyetinizden alamayabilirsiniz. D vitamini takviyesi kullanmadan önce doktorunuza danışınız.
- Lenfositi arttırmak için yemek: Proteinli besinler yiyin. Proteinler, uzun zincirli aminoasitlerden oluşur ve bunlar da vücudun akyuvar üretmesini sağlar. Vücudunuz yeterince protein almadığında yeterince akyuvar üretemez. Bunun anlamı da lenfosit miktarını, gerekli miktarda protein tüketerek sağlayabilirsiniz. Sağlıklı proteinler için en iyi seçenekler, derisiz tavuk ve hindi göğüs eti, balık, lor peyniri, yumurta beyazı ve fasulyedir.
- Doymuş yağlı ve trans yağlı yiyeceklerden uzak durun. Doymuş yağlar ve trans yağlar gibi kötü yağlar, lenfositleri kalınlaştırır ve etkilerini azaltır. Doymuş yağ ve trans yağ tüketiminizi azaltmak, bağışıklık sisteminizi güçlendirecektir. Doymuş ve trans yağların yerine omega-3 yağ asitleri gibi sağlıklı yağlar tüketip, lenfosit seviyelerinizi arttırabilirsiniz.
- Sigarayı bırakın: Sigara içmek, bağışıklık sistemini zayıflatır. Bunlara akyuvarlar da dahildir. Vücudunuz, yeterince lenfosit üretemeyip, seviyesini koruyamayacaktır.
- Günlük egzersiz yapın: Düzenli egzersiz yapmak, kan dolaşımınızı hızlandırıp, lenfositlerin işlerini yapmalarını sağlar. Haftada 5 defa en az 30 dakika boyunca egzersiz yapmayı deneyin. Yürümek, bisiklete binmek, yüzmek ve koşmak çok güzel egzersizlerdir.