İdrar Retansiyonu Nedir
İdrar retansiyonu idrar kesesini tamamen boşaltamama durumuna denir. İdrar retansiyonu sorunu akut veya kronik olabilir. Akut idrar retansiyonu aniden olur ve kısa sürer. Kronik idrar retansiyonu ise uzun sürer ve sık tekrarlar. İdrar retansiyonu olan insanlar idrar keseleri mesane dolu olsa bile idrarlarını tam yapamazlar, mesaneleri tam boşalmaz. Potansiyel olarak hayatı tehdit eden bir tıbbi durum olan akut idrar retansiyonu acil tedavi gerektirir. İdrar retansiyonu kişiyi çok rahatsız edebilir, kasıklarda ağrıya neden olabilir.
Kronik idrar retansiyonu uzun sürebilen bir tıbbi hastalıktır. Kronik idrar retansiyonu olan kişiler idrar yapabilirler fakat idrar kesesindeki tüm idrarı boşaltamazlar.
İdrar Retansiyonu Nedenleri Nelerdir?
İdrar Yolları Enfeksiyonu
İdrar retansiyonunun ana nedenlerinden biri, kadınlarda erkeklere göre daha sık görülen bir durum olan idrar yolu enfeksiyonudur. İdrar yolu enfeksiyonundan muzdaripseniz, mesanenizi tamamen boşaltmakta güçlük çekersiniz. İdrar yapmaya çalışırken ağrı ve yanma hissi de olacaktır.
Bazı İlaçların Yan Etkileri
Antidepresanlar, antihistaminikler ve kas spazmıyla ilgili bazı ilaçlar yan etki olarak beyine sinirlerden giden sinyalleri değiştirerek idrar retansiyonuna yol açabilir. Bunun dışında, anestezi kullanılarak herhangi bir ameliyat geçirdiyseniz, bu durum da idrar retansiyonu riskini artırabilir.
Ameliyat
Anestezi, kasıklardaki sinirlerde tahrişe yol açıp, bazı hastalarda geçici idrar retansiyonu geçirmesine neden olur.
Enfeksiyonlar
İdrar yolu enfeksiyonları gibi üretra veya mesane enfeksiyonları da, idrar yolunu sıkıştıran ve idrar akışını bloke eden şişlik veya iltihaplara neden olabilir. Bunun sonucunda idrar retansiyonu görülebilir.
Kabızlık
Kabızlık ve rektumdaki sert bir dışkı, idrar yolunun daralmasına neden olarak idrar kesesine ve idrar yoluna baskı uygulayabilir.Bunun sonucunda idrar retansiyonu görülebilir.
Sistosel
Sistosel kadınlarda idrarın idrar kesesinde sıkışmasına yol açan, idrar kesesinin ve vajinanın arasındaki duvarın zayıflaması ve idrar kesesinin vajinaya düşme durumudur. İdrar retansiyonunun nedenlerindendir.
Sinir Sorunları
İdrar retansiyonu, idrar kesesini kontrol eden sinirlerle ilgili bir sorundan kaynaklanıyor da olabilir. Eğer sinirler zarar gördüyse, beyin ve idrar kesesi arasındaki sinyallerin bozulmasına sebep olabilir. Sinirlerin zarar görmesinin bazı nedenleri:
- İnme yaşam
- Diyabet
- MS hastalığı
- Beyin veya omurilik enfeksiyonu veya yaralanması
- Disk kayması (fıtık)
- Vajinal doğum
İdrar Kesesi Taşlarından Tıkanma
İdrar retansiyonunun bir diğer nedeni ise idrar yolunun ağzında idrar kesesi taşlarının sıkışmasıdır. Bu sıkışmadan dolayı acilen idrar yapma isteği duyabilirsiniz fakat idrar yaparken zorlanırsınız. Eğer sorununuzun arkasındaki neden buysa, idrarınızı yaparken karın ağrısı çekersiniz. Bazı zamanlarda da idrarınızda kan görebilirsiniz.
Diğer Nedenleri
- Prostat
- Diyabet
- MS hastalığı
- İnme (felç)
- Beyin zedelenmesi
- Pelvisin zarar görmesi
- Ağır metal zehirlenmesi
- Omurilikte enfeksiyon veya travma
- Bazı uzmanlara göre psikojenik bozukluklarda idrar retansiyonuna sebep olabilirler.
İdrar Retansiyonu Nasıl Teşhis Edilir?
Teşhis, kapsamlı bir fizik muayeneyle başlar. Doktor alt karna hafifçe dokunarak şişmiş mesanenizi muayene eder. Ek olarak şu testler istenebilir;
- İdrar örneği
- Sistoskopi. İdrar kesesi ve idrar yollarının içine bakmak için.
- X-ray and CT taraması. (İdrar yolunda daralmayı veya tıkanıklığı araştırmak veya idrar kesesinin normal pozisyonda olup olmadığını belirlemek için)
- Ürodinamik testler. İdrar kesesinin sürekli olarak ve tamamen boşaltılabilme yeteneğini ölçmek ve tıkanıklıkları belirlemek için
- Elektromiyografi. Doktorun, sinirlerin zarar görmesiyle ilgili olan idrar sorunundan şüphelendiğinde kas aktivitesini ölçmek için kullanılır.
İdrar Retansiyonu Tedavisi
Tedavi, idrar retansiyonunun türüne ve hastaya bağlıdır. Tedavi seçenekleri:
Akut idrar retansiyonu tıbbi bir acil durumdur ve doktorunuz idrarı dışarı atmak için idrar kesenize bir kateter yerleştirecektir. Bu en hızlı ve en kolay yöntemdir.
Kronik idrar retansiyonu tedavisi durumun temel sebebine dayanır.
- İlaçlar
- Self-kateterizayson. İdrar kesesini tamamen boşaltmak için düzenli aralıklarla idrar yoluna sokulan küçük bir tüpün (kateter) kullanılması
- Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için sıvı ve beslenme modifikasyonu ve Kegel egzersizleri de dahil davranışsal terapiler ve yaşam stili değişiklikleri.
- Sakral sinir uyarımı. Sinirleri uyarmak ve mesane fonksiyonunu iyileştirmek için hafif elektriksel uyarılar kullanır.
- Sistoskopi/Sistoüretroskop. Mesane astarını incelemek, biyopsileri almak ve mesane girişini tıkayan bir taşı bulmak ve çıkarmak için bir skop kullanımı
İdrar Retansiyonunun Komplikasyonları Nelerdir?
İdrar retansiyonu tedavi edilmezse şu sorunlara yol açabilir
- İdrar yolları enfeksiyonu
- İdrar kesesinin zarar görmesi
- Kronik böbrek hastalığı