Bilirubin Nedir Neden Yükselir, Düşüklüğü Ve Normal Değerleri Bilirubin Negatif Ne Demek?
“Bilirubin karaciğerde ölü kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla oluşan sarı bir pigmenttir. Bilirubin karaciğere geçer ve sonunda vücuttan dışarı atılır. Bilirubin testi idrar ve kan testi yoluyla yapılabilir, kanınızdaki ve idrarınızdaki bilirubin seviyesini kontrol eder. Bilirubin seviyesindeki yükselişler genellikle sarılık habercisidir ve karaciğeri olumsuz etkileyen bir durumdur.”
Bilirubin insanlarda kan ve idrarında bulunan sarı bir pigmenttir. Bilirubin, kırmızı kan hücreleri parçalandığında ortaya çıkar. Kırmızı kan hücreleri parçalandığında, vücutta karaciğerde safraya dönüşecek şekilde bilirubin üretilir. Bu safra daha sonra safra kesesinde saklanır veya dışkıyla vücuttan atılır. Bu safranın bir kısmı normalde kanda kalır. Karaciğer bilirubini değiştirir, böylece vücuttan atılabilir. Bazen karaciğer, bilirubini vücutta işleyemez. Bu durum, bilirubin fazlalığı, bir tıkanıklık veya karaciğerin iltihaplanması sonucu oluşabilir. Vücutta bilirubin seviyesi fazla olduğunda, ciltte ve gözlerin beyazında sararmalar yaşanabilir. Bu da sarılık olarak adlandırılır. Vücuttaki bilirubin fazlalığı, idrarın da koyu renk almasına sebep olabilir.
Bilirubin Testi Nedir?
Bilirubin testi, kandaki bilirubin seviyesini ölçer. Bu test; sarılık, anemi ve karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunlarının nedenini bulmak için kullanılır.
Normal Bilirubin Değerleri Nedir?
Direkt (konjuge) bilirubin: 0 – 0,3 mg/dL (miligram/desilitre)
Total bilirubin: 0,3 – 1,9 mg/dL
Normal değer aralıkları laboratuvardan laboratuvara çok az miktar değişebilir.
İndirekt Bilirubin = Total Bilirubin – Direkt Bilirubin formülüne göre hesaplanır. Örnek vermek gerekirse erişkinlerde total bilirubin normal değeri 1.5 mg/dL’nin altı olmalıdır.Direkt bilirubin normal değeri ise, 0,2 ve altı olmalıdır.Buna göre indirekt bilirubin normal değeri ise, 1,3 ve altı değerlere tekabül etmektedir.
Bilirubin Yüksekliğinin Sebepleri
- Sarılık
- Hepatit, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kisti gibi karaciğer hastalıkları.
- Bazı ilaçların yan etkisi. Bazı ilaçlar ve ilaçlar, özellikle antipsikotik ilaçlar veya seks hormonları içeren ilaçlar, kemoterapi sırasında kullanılan ilaçlar bilirubin seviyelerinde artışlara neden olabilir.
- Safra kanalı ve safra kesesi hastalığı
- Hemolitik anemi: Kırmızı kan hücreleri erken yıkıldığında bilirubin seviyeleri artmaktadır.
- Karaciğer iltihabı
- Alkolik hepatit, bilirubin seviyesindeki yükselişlerin yaygın görülen bir nedenidir.
- Herhangi bir kanser karaciğere yayılıp karaciğerlerin çalışmasını ciddi şekilde etkileyebilir ve bilirubin seviyesinde artışa neden olabilir.
- Karaciğer, safra kanalları veya safra kesesini etkileyen tümörler, kanda bilirubinin birikmesine neden olabilir.
- Safra kesesi taşları
- Hassas najjar sendromu, bilirubinin metabolizmasını etkileyen nadir görülen bu bozukluk kanda bilirubin artışına yol açabilir.
- Dublin Johnson Sendromu veya konjuge bilirubinin karaciğer enzimleri yükselmeden artması, bilirubinin normal seviyelerinden daha yüksek seviyelere çıkmasına neden olabilir.
- Hemolitik anemi: Bu tür anemilerde, kırmızı kan hücreleri erken yok olmaktadır. Kırmızı kan hücreleri bilirubinleri yıktığından, bu hastalık meydana gelir. Hemolitik anemiye yol açabilecek hastalıklar arasında lupus, orak hücreli anemi, lenfoma veya lösemi sayılabilir.
Bilirubin Yüksekliği Belirtileri
- Bulantı ve kusma
- Koyu sarı veya kahverengi sarı renkli idrar
- Soğuk algınlığına eşlik eden yüksek ateş
- Kaşıntı
- Sık ateşlenme
- Kil renkli veya soluk dışkı
- Karın ağrısı ve şişkinlik
- Yorgunluk ve genel halsizlik
- İştah kaybı
- İdrarda kötü koku
- Anormal kaşıntı hissi
- Deri ve göz beyazlarında sarı renk
- Sarımsı cilt
Bilirubin Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?
Bilirubin yüksekliğinin tedavisi bu durumun nedenine göre değişir;
- Hepatit A için tedavi gerekli değildir. Kendi kendine geçebilir.
- Karaciğerdeki safra taşları ve taşlar cerrahi müdahaleyle alınabilir. Karaciğerde ciddi işlev bozuklukları olduğu vakalarda karaciğer nakli gerekebilir.
- Kanser veya metastatik karaciğer kanseri için tedavi, hastanın şiddetine ve kişinin genel sağlığına bağlıdır.
Bilirubin Yüksekliğini Düşürmek İçin Doğal Tedavi Yöntemleri
Limon
Limon; idrar oluşumunu arttırdığından dolayı bilirubin dahil zararlı atık maddelerin vücuttan atılmasını sağlar. Bunun yanında, karaciğerin safra oluşumunu ve mineral emilimini arttırır. Yarım limondan sıkışmış bir bardak limon suyunu haftada 3-4 kez tüketebilirsiniz.
Arpa Suyu
Durum çok ciddi değilse, yüksek bilirubin seviyeleri ev tedavi yöntemleri ile tedavi edilebilir. Gün boyunca birkaç kez arpa suyu içilebilir. Bu, en kolay ve en iyi çözümdür. 1 bardak suya 1 tatlı kaşığı kavrulmuş arpa tozunu karıştırın. İçine bir tatlı kaşığı bal ekleyin, iyice karıştırın ve bunu günde 2 kez tüketin.
Besleyici Gıdalarla Beslenin
Yediğiniz besleyici gıdaları karaciğer enerjiye çevirir ve kandaki atıkları süzer. Besleyici gıdalarla beslenmek karaciğerin çalışması için yardımcı olur ve kandaki billirubin seviyesini normal seviyelere getirir. Sağlıklı bir karaciğer için besleyici gıdalar: tam tahıllar, meyveler, sebzeler, balık ve kümes hayvanları ve fasulye gibi yağsız protein kaynakları, az yağlı süt ve yağlar gibi sağlıklı yağlar tercih edin.
Daha Çok Lifli Gıdalar Tüketin
Amerikan Karaciğer Vakfı; lif açısından zengin besinler karaciğer sağlığı için iyi olduğunu bildirmiştir. 2005 yılında Enteral ve Parenteral Beslenme Dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, lifli besinlerin hücrelerin yenilenmesinde karaciğerinize yardımcı olduğu yayınlanmıştır. Kadınların günde 21 ila 25 gram lif tüketmesi gerekirken erkeklerde bu oran 30 ila 38 gramdır. Meyveler, sebzeler, kepekli tahıllar ve baklagiller iyi lif kaynaklarındandır. Her gün 2 bardak meyve ve 2,5 bardak sebze yemek, günlük lif ihtiyacınızı karşılamanıza yardımcı olur.
Kırmızı Turp
Turp, kanı süzmek ve vücuttaki bilirubin dahil olmak üzere zararlı toksinleri ortadan kaldırmak için güçlü bir yardımcıdır. Hem turp hem de turp yaprakları sarılık tedavisinde kullanılabilir. Birkaç tane taze turp yaprağının suyunu çıkarın. Daha hızlı bir iyileşme sağlamak için günde 2 kez 1 bardak turp yaprağı suyunu yaklaşık 10 gün boyunca için. Ayrıca üzerine 1 çay kaşığı toz fesleğen de ekleyebilirsiniz. Alternatif olarak, 2 hafta boyunca her sabah taze turp, özellikle siyah turp tüketin. Turpu; salata ya da çorbanıza da ekleyip yiyebilirsiniz.