Venöz Yetmezlik (Venöz Yetersizlik ) Ne Demek?
Venler (bacaklardaki damarlar) kanın tekrar kalbe taşımakla görevlidir. Venöz yetmezlik ise, bacak toplardamarlarında bulunan ve kan akışını tek yönlü olarak kalbe yönlendirilmesini sağlayan kapakçıkların yetersiz çalışmasına bağlı olarak, kanın uzun süre ayaklarda birikerek neden olduğu hastalığa verilen isimdir. Bu hastalıkta; kanın kalbe düzgün akmaması sonucu kanın bacaktaki damarlarda birikimine sebep olur. Kronik venöz yetmezlik bu durumun kalıcı olarak meydana gelmesine denir.
Venöz Yetmezliği Belirtileri
- Bacak veya ayak bileklerinin şişmesi (ödem)
- Bacak ağrısı
- Ağrının ayağa kalkıldığı zaman iyileşirse daha da kötüleşmesi
- Bacaklarda ağrı ve zonklama hissi
- Bacakta kaşıntı
- Bacakta güçsüzlük
- Özellikle ayakta durduktan sonra alt bacaklarda ve ayak bileklerinde ödem
- Bacak ve ayakta kaşıntı
- Bacak krampı
- Bacaklar veya ayak bileklerinde cildin kalınlaşması
- Özellikle ayak bileklerinin etrafında ciltte renk değişikliği
- Bacak ülsereri
- Bacak yüzeyinde varisli damar görüntüsü
- Bacak veya ayak bileklerinde yara veya ülser
Venöz Yetmezliği Sebepleri
Venöz yetmezlik genellikle kan pıhtıları veya varisli damarlardan kaynaklanmaktadır. Sağlıklı damarlarda, organlardan kalbe doğru sürekli bir kan akımı vardır. Bacak damarlarındaki venöz yetersizliği olması kanın geri akışını önler. Bunun sebepleri ise şunlar olabilir:
- Yaşlılık (50 yaşın üzerinde olanlar)
- Çok uzun boylu olmak
- Gebelik
- Şişmanlık
- Çok uzun süre ayakta durmak veya oturmak
- Zayıf kaslar
- Kadınlar bu duruma daha yatkındırlar (gebelik sırasında olduğu gibi dalgalanan progesteron hormon seviyelerinin bir sonucu olarak).
- Yeterince aktif olmama, hareketsiz yaşam
- Kanser
- Ven trombozu
- Bacak yaralanmaları
- Genetiğe bağlı faktörler
- Sigara içmek
- Bacaklarda daha önce oluşmuş kan pıhtıları
Venöz Yetmezliği Teşhisi
Doktorunuz, bacaklarınızı inceleyerek ve bacaklarınızda kanın ne kadar iyi aktığını bulmak için bir çeşit ultrason testi (dupleks Doppler) kullanarak venöz yetmezliği teşhis edebilir.
Venöz Yetmezliği Tedavisi
İlaç Tedavisi
Venöz yetmezliği olan kişilere yardım edebilecek birçok ilaç da vardır. Bunlar arasında şu ilaçlar sayılabilir:
- Diüretikler: Vücuttan fazla sıvıyı çeken ve böbreklerden atılan ilaçlar
- Antikoagülanlar: Kan sulandırıcı ilaçlar
- Pentoksifilin (Trental): Kan akışını iyileştirmeye yardımcı olan bir ilaçtır.
Ameliyat
Bazen venöz yetmezliği ciddi vakalar için ameliyat gerekebilir. Doktorunuz şu ameliyat türlerini önerebilir:
- Damar veya kapakların cerrahi onarımı
- Hasarlı damarın alınması (sıyrılması)
- Minimal invaziv endoskopik cerrahi: Doktor; varisli damarların görülmesine ve bağlanmasına yardımcı olmak için üzerine bir kamera ile ince bir tüp yerleştirir.
- Damar by-passı: Vücuttaki aşka bir yerden sağlıklı bir damar nakledilir. Bu prosedür genellikle sadece üst uyluk etkilendiğinde ve hiçbir şey işe yaramadığında çok şiddetli vakalarda kullanılır.
- Lazer cerrahisi: Bu nispeten yeni olan bir tedavi ise lazerlerin hasarlı damarı hafifçe vurarak ya da kapatarak küçültüp uygulanmasıdır.
Venöz Yetersizlik İçin Hayat Tarzında Yapılması Gereken Değişiklikler
Bacak damarlarındaki kan akışını iyileştirmek: Bacakları yükseltmek şişliği azaltabilir ve kan akışını hızlandırabilir. Varis çorapları giymek de yardımcı olabilir. Düzenli egzersiz de kan akışını artırabilir.
Şişliği azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için varis çorapları kullanabilirsiniz. Ayrıca, bu çoraplar venöz cilt ülserlerinin iyileşmesine yardımcı olabilir. Fakat farklı türde çoraplar var ve bunlar doğru bir şekilde kullanılmalıdır. Bunun için ise doktorunuza danışmalısınız.
Ayrıca şunları deneyebilirsiniz:
- Özellikle yürüyüş yaparak daha fazla egzersiz yapın; bu kan akışını artırabilir.
- Uzun süre ayakta durmaktan ya da oturmaktan kaçının.
- Yatarken bacaklarınızı kalbin üzerinde yüksekte tutun. Bu şişliği azaltacaktır.
Skleroterapi
- Durum daha ciddi ise bu tedavi kullanılabilir. Bacakta etkilenen damarlara bir kimyasal enjekte edilir. Bu kimyasallar damarlarda yaralanmaya sebep olur ve böylece damarlar artık kan taşıyamaz. Kan daha sonra diğer damarlardan kalbe döner.
Venöz Yetmezlik Bitkisel Tedavisi
At Kestanesi
At kestanesi damarları güçlendirmeye yardımcı olur ve böylece bacakta varis görünümünü ve diğer venöz problemlerin azaltılmasında çok etkilidir. İltihap sökücü ve ödem karştırı özelliklere sahiptir.
Tedavi Gelişmeleri Dergisi’nde 2006’da yayınlanan bir çalışmada, at kestanesi özünün hafif ila orta dereceli venöz yetmezliği olan hastaların tedavisinde çok etkili bir alternatif yöntem olduğuna dikkat çekilmiştir.
- At kestanesi tohumu jelini (piyasada mevcuttur) günde 2 kez bacaklarınıza uygulayın.
- Alternatif olarak, 1 yemek kaşığı at kestanesi suyunu 10 yemek kaşığı cadı fındığı yağı ile karıştırın. Bu karışımı bacaklarınıza günde 2 kez sürün.
- Ayrıca at kestanesi takviyeleri alabilirsiniz. Kullanmanız gereken doğru dozaj için doktorunuza danışmalısınız.
Not: Gebe veya emziren kadınlar at kestanesi tüketmemelidir. Ayrıca, böbrek veya karaciğer hastalığınız varsa veya kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız da bu bitkiyi kullanmaktan kaçınmalısınız.