Alanin Aminotransferaz Ne Demek Kan Tahlili ALT Testi Neden Yapılır?

Kan Tahlilinde Alt Nedir Kanda ALT Yüksekliği Nasıl Düşürülür, ALT Testi Nedir?

Alanin aminotransferaz (ALT) testi kandaki ALT seviyesini ölçer. ALT; karaciğer tarafından salgılanan bir enzimdir. Bu enzim serum glutamik pirüvik transaminaz(SGPT) olarak ya da alanin transferaz olarak da bilinir. Normal ALT seviyesi erkeklerde litrede 10-40 üniteyken, bu oran kadınlarda 7-35 ünitedir. Eğer ALT seviyeniz normal seviyeden 10-20 kat fazlaysa, bu karaciğerlerin ciddi derecede zarar gördüğü anlamına gelir. Bu durumlarda da, en iyi sonucu elde etmek için ALT seviyesini yükselten ilaçların yanında diğer doğal yolları da kullanmanız gerekir.

ALT testi karaciğer kontrolü için yapılan bir testtir. Doktorunuz; bir hastalığı, ilacı veya yaralanmanın karaciğerinize zarar verip vermediğini öğrenmek için bu testi kullanabilir.

ALT seviyesinin yüksek olması; miyopati, enfeksiyöz mononükleoz, diyabet, karaciğer hasarı, konjestif kalp yetmezliği gibi diğer sağlık sorunlarından kaynaklanabilir.

Vücudunuz ALT kullanarak besinleri enerjiye çevirir. Normalde kandaki ALT seviyesi çok düşüktür. Ancak eğer karaciğerinizde bir problem varsa, kana daha çok ALT salgılanır ve seviye yükselir.

ALT normalde karaciğer hücrelerinin içinde bulunur. Ancak, eğer karaciğeriniz zarar görmüş veya enfeksiyon kapmışsa, ALT kana karışabilir. Bu da ALT seviyesinin artmasına sebep olur.

Bir kişinin kanındaki ALT seviyesini ölçmek, doktorların karaciğer fonksiyonunu değerlendirmesine veya bir karaciğer probleminin altta yatan nedeninin teşhisinde yardımcı olabilir. ALT testi genellikle karaciğer hastalığı için ilk tarama işleminin bir parçasıdır.

ALT (SGPT) Normal Değerleri

Aşağıda verilen değerler testin yapıldığı laboratuvara, kullanılan metoda ve testin yapıldığı cihaza göre değişiklik gösterebilir.

• Erkeklerde: 10-40 U/L’nin arasındadır,
• Kadınlarda: 7-35 U/L arasındadır.

ALT (SGPT) Yüksekliği Nedenleri

• Karaciğer hastalıkları
• Pankreas iltihabı (pankreatit)
• İleri derecede kalp yetmezliği
• Alkolizm
• Hemokromatoz (Vücutta aşırı miktarda demir bulunması)
• Antibiyotik ve aspirin gibi çeşitli ilaçların yan etkisi olarak
• Yoğun egzersiz yapma
• Çölyak hastalığı (Gluten proteinini sindirememe sorunu)
• Karaciğere sıçrayan diğer kanser türleri
• Wilson hastalığı
• Alfa-1 antitripsin eksikliği
• Otoimmün hepatit (Vücudu kendi karaciğer hücrelerine zarar verdiği bir rahatsızlık)
• Safra kanallarının tıkanması
• Karbontetraklorüre maruz kalma
• Ciddi kas travmaları
• Enfeksiyoz Mononükleoz
• Dehidrasyon (Vücudun susuz kalması)
• Kalp kası iltihabı (miyokardit)
• Kalp krizi
• Akciğer damarlarına pıhtı atması (pulmuner emboli)
• Kas hastalıkları
• Dermatomiyozit, polimiyozit gibi otoimmün hastalıklar
• Sepsis (kan zehirlenmesi), şok
• Nöbet geçirme, epilepsi atağı
• Yabani mantar zehirlenmesi
• Bazı ilaçların yan etkileri
• Güneş çarpması
• Tarım ilacı zehirlenmesi
• Wilson Hastalığı; bakır birikim hastalığı
• Hemokromotoz; demir birikim hastalığı

ALT (SGPT) Seviyesi Nasıl Düşürülür?

ALT yüksekliğinden muzdaripseniz bir Dahiliye doktoruna başvurmalısınız. Doktor size çeşitli testler uygulayacak ve durumun nedenine göre gerekli tedaviyi gerçekleştirecektir. ALT seviyenizi düşürmek için ilaç da reçete edebilir. Ayrıca ALT oranını düşürmek için aşağıda bildirilenleri yapmanızı tavsiye ederiz.

ALT olarak da adlandırılan SGPT  enerji üretimi için hayati önem taşıyan bir karaciğer enzimidir. Bu enzim karaciğer, kemik ve kalp gibi farklı dokularda bulunur ancak yoğun olarak karaciğerde bulunur. Karaciğer hasar gördüğünde, SGPT hücrelerden dışarı sızıp kana karışır. Normal SGPT seviyesi her litrede 7 ila 56 ünitedir. SGPT seviyesinin çok olması karaciğerde bir problem olduğunu gösterir ancak bu yoğun hareketlilikten kaynaklı da yükselebilir. Eğer kandaki SGPT seviyeniz yüksekse, doğru bir beslenme programı ve hayatınızda yapacağınız değişikliklerle (istenirse ilaç tedavisi) bu seviyeyi normale getirebilirsiniz.

Kahve İçin

ALT seviyesini düşürmek için ilk yol kahve içmektedir. Evet bu kulağa değişik geliyor olabilir ancak birçok çalışma günde birkaç bardak içilen kahvenin karaciğer hastalıklarına iyi geldiğini göstermiştir. Bunun sebebi ise; ALT enzim seviyeleri karaciğer hasarıyla yakından ilişkili olduğundan, kahve alımı da ALT seviyelerini olumlu yönde etkiler. Ayrıca, karaciğer sağlığına yardımcı olmak için yeşil çay da kullanabilirsiniz.

Düzenli Spor Yapın

Düzenli spor yapmak genel vücut sağlığı için iyi bir yoldur. Bunun yanında spor; kalp ve damar hastalıkları, diyabet ve tansiyon gibi birçok hastalığı engeller. Kandaki ALT seviyesini düşürmesi de bu faydalarından biridir.

Meyve ve Sebze Tüketin

Meyve ve sebze tüketiminin çok olması kandaki ALT seviyesini düşürmeye yarayan etkili yöntemlerden biridir. Meyve ve sebzeniz vücuttaki toksinleri attığını hepimiz biliriz. Bu yönden de, karaciğerdeki ALT seviyesini de azaltır.  Karaciğer için en iyi besinler, sarımsak ve soğan gibi kükürt açısından zengin sebzelerdir. Bunun yanı sıra, turp ve pancar gibi sebzeler de karaciğerdeki ALT seviyelerini iyileştirmek için iyi bir seçimdir. Dahası, taze meyve ve sebzeler de toksinleri vücudunuzdan daha hızlı dışarı atmaya yardımcı olabilecek lif açısından çok zengindir.

Sigarayı Bırakın

Hepimizin bildiği gibi sigaranın vücutta birçok zararı vardır. Sigara içinde birçok kimyasal katkı maddeleri bulundurur. Bu zararlı maddeler, karaciğer hücrelerine onları süzmeye etmeye çalıştığında ciddi şekilde zarar verir. Bundan dolayı da ALT seviyeni düşürmek ve karaciğeri güçlendirmek için yapılacak en iyi şey sigarayı acilen bırakmaktır.

Lifli Besinlerle Beslenin

Bu yöntem, ALT seviyelerini düşürmek gerektiğine dair basit bir yoldur, ancak gerekli olduğunda. Aslında, lif; toksinleri sindirim sisteminden daha hızlı bir şekilde atabilir ve böylece bu toksinlerin karaciğerde iltihaplanmaya sebep olmasının önüne geçer. Sebze ve meyveler en güçlü lif kaynaklarıdır ve bunları ALT seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olmak için tüketebilirsiniz. Lif içeren bazı sebzeler; enginar, bamya, meşe palamudu, brüksel lahanası ve şalgam, vb. Ayrıca, lif bakımından zengin bazı meyveler; incir, hindistancevizi, çilek, asya armudu ve avokado, vb.

D Vitamini Tüketin

Zarar görmüş bir karaciğer SGPT’nin kana karışmasına izin verir. Yapılan son araştırmalara göre, D vitamini, SGPT seviyelerini azaltmaya yardımcı olan karaciğer hasarını önler. D vitamini seviyesini yüksek olan insanlar, D vitamini seviyesi düşük olanlara göre karaciğer hastalığına karşı daha az yatkındır. Bu yüzden de her ana öğünde en az bir meyve ve sebzeyle beslenmek; günlük D vitaminini alıp karaciğer hastalıklarının önüne geçmek için kullanmak iyi bir fikirdir.

D vitamini açısından zengin gıdalar; yeşil yapraklı sebzeler, morina karaciğeri yağı, balık, zenginleştirilmiş tahıllarsoya sütü, süt ürünleri, yumurta, mantar, elma ve portakaldır.

Fast Food Tüketimini Sınırlayın

İçerdiği çok miktarda şeker ve yağ sebebiyle fast food tüketimi karaciğeri ciddi oranda olumsuz yönde etkiler. Bu yüzden de bu besinlerin tüketiminin azaltılması ALT seviyelerini düşüreceği gibi karaciğer fonksiyonlarını da iyileştirecektir. Özellikle de soda, meyve suyu, kızartılmış gıdalar, fast foodlar ve işlenmiş gıdalar gibi gıdalar çok az tüketilmelidir hatta hiç tüketilmemelidir çünkü tüm fast food gıdalar karaciğeri yorup ALT seviyesinin yükselmesine sebep olabilirler.