ALT Nedir?
ALT nedir sorusunun yanıtı Alanin aminotransferaz kısaltmasıdır ve karaciğerin ürettiği bir enzimdir. Alanin aminotransferazı (ALT) karaciğer üretir. Karaciğerdeki hücrelerin ürettiği ALT kan tahlili ile bakılır. Karaciğerdeki kanda meydana gelen olumsuz durumların ortaya çıkıp çıkmadığını test etmek için yapılır.
Vücudumuzun ilk büyük bezi olan karaciğerin görevlerinden bazılarını hatırlayalım;
- Vitamin ve demir depolamak
- Sindirime yardımcı olan safranın üretimini sağlamak
- Protein yapmak
- Atık ürünleri ve diğer toksinleri kandan uzaklaştırır
- Kandan toksinleri uzaklaştırmak
- Kolesterol üretir
- Vücudun sindirimine yardımcı olacak olan safra denen sıvıyı yapar
ALT Nedir Karaciğerdeki Görevi Nedir?
Enzimler birer proteindir ve karaciğerin başka diğer proteinlerini parçalamasında yardımcı olur. Böylece vücut bu proteinleri çok daha kolay emer. ALT ise karaciğere parçalamakta yardımcı olan enzimlerden biridir. Özellikle metabolizmanın besinleri enerjiye çevirmesi sürecinde çok önemli rolü vardır.
ALT karaciğer hücrelerinde bulunan bir protein olduğundan, karaciğer iltihaplanıp veya başka şekilde zarar gördüğünde ALT enzimi, kan dolaşımına salınır. Bu da ALT tahlilinde, seviyelerinin yüksek çıkmasına neden olur.
Bir ALT testi ile karaciğerin ne kadar sağlıklı veya rahatsız olduğuna bakılabilir. Buna bakılırken varsa karaciğerdeki bozukluğun altında yatan nedenler araştırılabilir. ALT testi sıklıkla karaciğer hastalıklarında tahlili yapılan ve kontrol edilen bir testtir.
ALT seviyesinin normal değeri kaçtır?
ALT normal değerleri erkeklerde 29 ila 33 birim (IU/L) ve kadınlarda 19 ila 25 birim (IU/L) arasındadır.
ALT seviyesinin yüksek veya düşük olmasının belirtileri
- Göz beyazlarının veya cildin sararması
- Karaciğerde meydana gelen hasar
- Koyu renk idrar
- Açık renkli dışkı
- Kaşıntılı cilt
- Kusma veya mide bulantısı
- Mide ağrısı veya midede şişlik
- Zayıflık
- Karnın sağ üst kısmında ağrı
ALT seviyelerinin yüksek olmasının nedenleri
- Karaciğerin enflamatuar bir hastalığı olan hepatit
- Karaciğer dokusunun ölümü
- Karaciğerde ciddi siroz
- Karaciğerde bir tümör veya kanser
- Vücutta demir birikmesine neden olan bir bozukluk olan hemokromatoz
- Karaciğere kan akışının olmaması
- Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon olan mononükleoz
- Şeker hastalığı
- Pankreas iltihabı olan pankreatit
- Statinler, aspirin ve bazı uyku ilaçlarının yan etkileri
- Fazla alkol kullanımı
- Mononükleoz
ALT seviyesinin orta derece yükselmesinin nedenleri
- Fazla alkol kullanımı
- Kronik (devam eden) karaciğer hastalığı
- Siroz
- Kalp krizi veya kalp yetmezliği ( kalbiniz vücudunuza yeterli miktarda kan pompalayamadığında)
- Safra kanallarının tıkanması
- Kas yaralanması
- Böbrek hasarı
- Kırmızı kan hücrelerindeki tahribat zarar
- Çok fazla A vitamini alımı
- Sıcak çarpması
ALT seviyesinin çok fazla yükselmesinin nedenleri
- Bir doz gibi ilaçların asetaminofen ( Tylenol )
- Karaciğer kanseri
- Akut viral hepatit