Anjioödem Ne Demek?
Anjioödem; cilt altındaki dokularda meydana gelen şişmeye denir. Bu durum genellikle alerji olunan ilaçlara karşı vücudun verdiği bir reaksiyon sonucu meydana gelir. Anjioedema çoğunlukla gıda veya ilaç alerjilerine bağlı vücutta alerjik reaksiyonunun bir sonucudur. Anjioödem nadiren de olsa genetikseldir. Anjioödem ayrıca bir enfeksiyondan sonra, lupus veya belirli kanserler gibi kronik bir hastalık ile birlikte gelişebilir. Anjioödem tipik olarak alerjik reaksiyona bağlı olduğu için herkes anjioödem yaşayabilir. Anjioödem şiddeti değişken bir durumdur. Hafif olgular tıbbi tedavi gerektirmeyebilir, ancak şiddetli vakalar kişide nefes alma zorluğu gibi yaşamı tehdit eden sonuçlara yol açabilir.
Anjioödem Belirtileri Nelerdir?
Anjioödemin en yaygın belirtileri arasında cilt altında oluşan şişlikler vardır. Bu şişlikler; ayak, el, göz ve dudaklarda olabilir. Daha ciddi vakalarda ise, şişlikler vücudun başka yerlerine de yayılabilir. Anjioödemde görülen ek belirtiler arasında mide krampları ve renksiz lekeler, el kol ve ayaklarda döküntüler oluşabilir. Nadir durumlarda anjioödem olan kişiler boğazda şişlik, ses kısıklığı ve nefes almada zorluk yaşayabilirler.
Nefes almakta güçlük çekiyorsanız 112’yi arayın ya da hemen bir acil servise gidin. Bu, acil tedavi gerektiren ciddi bir hastalığın işareti olabilir.
Anjioödem Sebepleri Nelerdir?
Anjioödem, sıklıkla bir alerjik reaksiyon sonucu meydana gelmektedir. Bu reaksiyonun parçası olarak vücut şişliğine sebep olan histamin isimli bir salgı salgılar. Diğer bir neden ise; anjioödem kalıtsaldır ve gen mutasyonu sebebiyle oluşmaktadır. Bazı vakalarda, anjioödem sebepleri bilinmeyebilir.
Anjioödem yaygın sebepleri şunlardır:
Gıda: Bazı besin türleri anjioödemi tetikleyebilir. Reaksiyona sebep olan besinler arasında; kabuklu deniz ürünleri, fıstık, süt, yumurta ve deniz ürünleri.
Yaygın Alerjenler: Anjioödem polen, böcek sokması ve ısırık veya lateks ürünleri gibi yaygın alerjenlerden kaynaklanabilir.
Bazı İlaçlar: Farklı birçok reçeteli ilaç hassas insanlar için anjioödem oluşmasına neden olabilir. En yaygın tetikleyici ilaçlar arasında ibuprofen, aspirin, penisilin, naproksen ve çeşitli tansiyon ilaçları bulunmaktadır.
Çevresel Faktörler: Birçok farklı çevresel faktör anjioödeme sebep olabilir. Sıcak veya soğuk havalar ve direkt olarak güneş ışığına maruz kalmak çevresel faktörler arasında sayılabilir.Duygusal stres, kaygı ve hatta egzersiz bile cilt üzerinde baskıya sebep olabilir.
Sağlık Problemleri: Anjioödem, genellikle altta yatan herhangi bir sağlık problemi sonucu yaşanır. Lupus gibi otoummin hastalıklar bazı kanser türleri ve çeşitli bakteriyel veya virüs enfeksiyonları şikâyetleri tetikleyebilir.
Aile Öyküsü: Kimi vakalarda, genetik anjioödem olarak bilinen nadir kalıtsal durumlar anjioödeme neden olabilir.
Hepatit gibi hastalıklara yol açan bakteriyel veya viral enfeksiyonlar
Lenfoma veya lösemi gibi kanser türleri
Sistemik lupus eritematozus (vücudun kendi sağlıklı hücrelerine ve dokularına saldırdığı hastalık)
Tiroid hastalıkları
Kalıtsal anjioödem aile öyküsü olan kişilerde görülür.
Not: Çoğu vakıada, anjioödem yaşanma sebepleri net değildir. Buna ise; idiyopatik anjioödem denmektedir.
Anjioödem Nasıl Tedavi Edilir?
Hafif anjioödem belirtileri yaşayan kişilerde herhangi bir tedavi gerekmeyebilir. Ancak, bununla birlikte orta veya şiddetli belirtileri olanlar, yoğun kaşıntı ve şişliği hafifletmek için bazı ilaçların kullanılması gerekebilir. Bu ilaçlar şunlar olabilir:
- Epinefrin
- Ranitidin
- Terbutalin
- Ioratadin (Claritin) ve setirizin (Zyrtec) gibi antihistaminler
- Prednizon veya Solumedrol gibi iltihap sökücü ilaçlar
- Bazı yöntemler belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu yöntemler şunlardır:
- Cildi yumuşatmaya ve kaşınmayı önlemeye yardımcı olmak için soğuk ve nemli kompresler uygulamak
- Cildi daha fazla tahriş etmemek için yumuşak pamuklu giysiler giymek antihistaminler alerjinin sebep olduğu şişlik, kaşıntı ve diğer belirtileri rahatlatabiir.
- İltihap sökücü oral ilaçlar daha ciddi vakalarda reçete edilebilir. Prednizon gibi kortikosteroidler de etkilidir, ancak potansiyel yan etkilerin bir parçası olarak oluşabilir.
- Kalıtsal anjioödem tedavi edilemez ancak ilaçlar şişliği önlemeye ve şişlik oluşumunu hızlı bir şekilde tedavi etmeye yardımcı olabilir.
Anjioödem Doğal Tedavi Yöntemleri
Soğuk Kompress
Çoğu anjioödem vakasında belirtileri hafifletmek adına yatıştırıcı ve soğuk kompresler tek ihtiyacınız olan şeydir. İnce bir havluyu soğuk suya batırın ardından fazla suyu sıkarak vücutta anjioödem kaynaklı şişliklerin olduğu bölgelere uygulayın. Hızlı ve etkili bir rahatlama sağlamak için bu yöntemi ihtiyaç duydukça tekrarlayın.
Karbonat
Karbonat; oldukça ucuz bir yöntem olmasına rağmen anjioödem ve kurdeşen tedavisinde çok etkilidir. Bunun ise sebebi karbonatta bulunan iltihap sökücü özellikleri sayesinde karbonatın cildi rahatlatma özelliği göstermesidir.
- Yarım bardak karbonatı duş suyunuza da ekleyebilirsiniz. Ardından bu suda anjioödem etkilerinin göründüğü bölgeyi bu suda bekletin. Diğer bir yöntem ise, 2 yemek kaşığı karbonatı 1 kâseye koyup macun kıvamı alıncaya dek içine su ekleyin. Bu karışımı şişlik olan bölgeye sürün ve 20 dakika kadar bekletin
Papatya
Papatyada bulunan iltihap sökücü özellikleri anjioödem gibi iltihaplı dokular için oldukça etkilidir. Papatya esansiyel yağından daha önce bahsetimiştik ancak bölgesel çare olması için papatyanın yapraklarını da kullanabilirsiniz.
- Birkaç tatlı kaşığı kurutulmuş papatyayı 1 cezve su içine katın en az 2 saat demleyin. Suyun soğumasının ardından cildinizde anjioödemden etkilenen bölgeye günde 1 veya 2 kez uygulayın.
Zerdeçal
Zerdeçal takviyeleri kullanmak da iyi bir yöntem olacaktır. Diğer bir yöntem ise zerdeçalın bölgesel olarak kullanılmasıdır. Biraz toz zerdeçal ile suyu karıştırın, macun kıvamına gelen bu karışımı direkt olarak anjioödemden etkilenen bölgeye uygulayın.