Makatta Çatlak (Anal Fissür) Nedir, Neden Olur. Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kabızlık nedeniyle anal bölgede yani büyük abdest bozulan yerde yırtılma ve çatlamaların meydana gelmesine makat çatlağı denir. Makat çatlağının diğer adı anal fisürdür.
Makatta Çatlak (Anal Fissür) Belirtileri
Büyük abdest sonrası ve devamında hissedilen ağrılar, makat çatlağının en temel belirtisidir. Anal fissür rahatsızlığından muzdarip bireyler, yaşadıkları rahatsızlığı büyük abdest bozarken makat bölgesinden sanki keskin cisimler çıkması gibi ağrılı bir süreç şeklinde tabir etmektedir. Hatta söz konusu ağrı büyük abdest bozduktan hemen sonra artmaya başlamakta ve uzun bir müddet devam etmektedir. İfade edilen ağrı, bireyin yaşam kalitesini son derece olumsuz etkilemektedir. Diğer belirtileri;
- Taharet sırasında kan görülmesi,
- Makat bölgesinde kaşınma hissi,
- Rahatsız edici kokuya sahip akıntı şikayetleri.
Makatta Çatlak (Anal Fissür) Neden Olur?
Kabızlık
Kabızlık, en sık rastlanılan anal fissür yani makat çatlağı nedenlerindendir. Makattaki tahriş genellikle kabızlığa dayalı olmaktadır. Aşırı katı ve hacimli dışkı, makat bölgesinde çatlaklara yol açabilmektedir. Keza uzun soluklu ishaller de aynı rahatsızlığa neden olabilmektedir.
Hamilelik ve Doğum
Gebe bireylerin %33’lük kısmında anal fissür rahatsızlığı görülmekt. Nitekim bebeğin artan ağırlığı, rektuma binen baskıyı da artırmaktadır. Bu durumda kabızlık probleminden bahsedilebilmektedir. Normal doğum sırasında oluşan kasma da genellikle makatta çatlağa neden olmaktadır.
Beslenme Farklılıkları
Diyet programında azalacak lif miktarı, kabızlık ve buna bağlı olarak anal fissür sorununa yol açabilmektedir. Yakın zamanda bilhassa protein diyeti benzeri bir çeşit diyet evresine girilmiş ise, anal fissür probleminden muzdarip olunması son derece doğaldır.
Makat çatlağının diğer nedenleri şunlardır;
Devamlı laksatif (dışkı yumuşatıcı) kullanılması
Crohn Hastalığı: Çoğu zaman sorunun kaynağı olan rahatsızlık çözüldüğünde, anal fissür ortadan kalkmaktadır.
Gebelik ve loğusalığın ilk aylarında görülmesi muhtemeldir.
Arkadan cinsel ilişki (Makat yoluyla cinsel temas) sonrası anal fissür görülebilmektedir.
Bağışıklılık sisteminin zayıflama ve lösemi rahatsızlığı da sebepler arasındadır.
Son olarak binicilik gibi spor faaliyetleri esnasında makat kısmına alınan ufak çaplı hasarlar da (mikrotravma) neden olarak gösterilebilmektedir.
Makat Çatlağı (Anal Fisür) İçin Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?
Makat çatlağı için Genel Cerrahi bölümlerine gidilir.
Makat Çatlağı Tedavisi
Anal fissür, cerrahi müdahaleye ihtiyaç duymadan tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır. Çeşitli anal fissür vakalarında iyileşme kendi kendine gerçekleşmektedir. Ancak söz konusu problem uzman bir doktora müracaat edilmesini şart kılmaktadır. Genel olarak cerrahi müdahale olmadan tedavi süresi altı haftadır. Alınan tedbirlerin ve ilaçların etkisiyle yüzeysel çatlaklar büyük oranda iyileşme kaydetmektedir. Bu tedaviyle olumlu sonuç alınamayan veyahut nüks eden anal fissür vakalarında cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilmektedir.
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu Makat Çatlağı İçin Isırgan Kürü
Taze ısırgan yapraklarını suyun içinde beş dakika kaynatıp haşlayıp lapasını yapınız. İlk sıcağının çıkmasının ardından ortaya çıkan lapa ince bir beze sarılır. Sonrasında makatta sorunlu kısmın üstüne 10-15 dakika kadar uygulanır. Sorun tam anlamıyla çözülene dek uygulama haftada 2-3 kez tekrarlanılabilir.
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu Makat Çatlağı İçin Dere Otu Kürü
Kürün hazırlanabilmesi adına her gün taze yeşil dere otu temin edilmelidir. Oldukça önemli bir bitki olan dereotu, gün içerisinde 3 ana öğünde yemeklerin 15 dakika evvelinde çiğnendikten sonra yutulur. Tadı itibari ile çiğneme hususunda güçlük çekenler limon suyu ile beraber kürü uygulayabilir. İsteğe bağlı olarak yoğurt ile karıştırmak sureti ile tüketilmesi de mümkündür. Açken, tepeleme 1 çorba kaşığı kadar taze yeşil dereotu çiğnenerek 1 bardak suyla beraber yutulur. Bu uygulama tokluk hissi vereceğinden dolayı fazla kilolardan kurtulma konusunda da etkilidir.
Son olarak dikkat edilmesi gereken önemli bir kuralda, büyük abdest yaparken ıkınmak ve zorlamak kesinlikle uzak durulması gereken bir harekettir. Aslında her bireyin bu şekilde tuvalet ihtiyacını gidermesi gerekir. Ayrıca kabız yapıcı gıdalardan uzak durulmalı, bol sıvı tüketilmelidir.