Makattan Kan Gelmesinin Nedenleri, Tedavi Yöntemleri
Makattan kan gelmesi iç basur hastalığından, mide kanamasına kadar çeşitli nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Makattan kan gelmesinin tedavisi bu durumun nedenine göre değişir. Örneğin şayet makattan kan gelmesi anal fisür, makatta yırtık gibi nedenlerden kaynaklanıyorsa doktor ameliyat önerebilir.
Makattan Kan Gelmesinin Nedenleri
Basur (Hemoroid, Mayasıl)
Makattan kan gelmesinin akla gelen ilk sebbei hemoroid yani basur problemidir. Halk arasında daha çok basur olarak bilinen hemoroid hastalığı kalın bağısak ve makat bölgesindeki damarların şişmesidir. Bu problem dışkıda ve temizlenilen tuvalet kağıdında kan görülmesine yol açabilir. Ek olarak makat çevresinde kaşıntı da görülmektedir. Makat sebepleri arasında ise uzun süre kabızlık veya ishal, hareketsiz bir yaşam sürmek, yaşlanma, kronik öksürük, sürekli kusmak, az lifle beslenmek, hamilelik ve iltihaplı bağırsak hastalıkları sayılabilir.
Makat Çatlakları Ve Makat Yırtıkları
Tıpta anal fissür olarak bilinen makat çatlakları da makattan kan gelmesinin ana sebeplerindendir. Bu durumda kanamaya ek olarak makatta ağrı ve tahriş görülebilir. Anal fissüre kabızlık, uzun süreli ishal, doğum yapmak, hamilelik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar neden olabilir.
Anal Fistül
Kalın bağırsağın sonu ile makat arasında oluşan kanal benzeri dokuya anal fistül denilmektedir. Bu dokunun oluşmasının nedeni tam olarak bilinmese de etki etmesi muhtemel faktörler vardır. Bunlar arasında makat bölgesinde iltihaplı sivilce, radyoterapi tedavisi almak, ameliyat sonrası, fazla kilolu olmak ve makatta kronik apseler sayılabilir.
Kabızlık
Kabızlık problemi dışkının sert ve kuru olmasına sebep olur. Bu da tuvalete çıkarken anüs çevresine zarar verir. Bu durumda dışkıyla birlikte kan bile gelebilir. Kabızlık hemoroid, bağırsak tıkanıklıkları ve anal fissür gibi problemlerin yaşanma riskini yükseltir.
Kolon Kanseri
Makattan kan gelmesinin bir başka sebebi ise kolon kanseridir. Kolon kanseri riskini ise kırmızı et veya işlenmiş gıda tüketimi, sigara kullanımı, aşırı kilolu olmak, hareketsiz bir yaşam sürmek ve iltihaplı bağırsak hastalıkları yükseltmektedir.
Bağırsak Kanseri
Bağırsak kanserinin ilk evrelerinde yalnızca makatta kanama görülebilir. Kan dışkıyla karışık veya ayrı şekilde gelebilir. Bu durumda kanamanın yanında bağırsak tıkanmaları ve ağrı görülmektedir.
Makat Kanaması İçin Hangi Doktora Gidilir?
Makattan kan gelmesi durumunda ilk yapılması gereken Genel Cerrahi doktoruna gitmek olmalıdır. Çocuklarda makat kanaması için de Genel Cerrahi doktoruna gidilebilir. Doktor kişiye uygun testler yapacak ve bu kanamanın nedenlerini arayacaktır. Nedenler anlaşıldığında ise tedaviye başlanacaktır. Makat kanaması yaşayan kişiler genellikle utandıklardan doktora gitmemekte ve yakınlarından veya eczanelere danışarak rastgele ilaç almayı tercih etmekteler. Ancak bu durum utanmayı gerektiren bir durum değildir. Zamanında tanısı konmadığında altta yatan hastalığın ilerlemesine yol açmaktadır. Bu yüzden makatta kanama olduğunda direkt olarak bir Genel Cerraha (kolorektal cerrah) gidilmelidir.
Makat Kanaması Nasıl Teşhis Edilir?
Makat kanaması yaşayan hasta öncelikle gözlemle, rectal tuşe (parmakla muayene) ve anoskopla muayene edilmektedir. Bu yöntemler ile kanamanın sebebi bulunamazsa kolonoskopi yapılır. Ayrıca eğer kanama siyah renkte ise kan tetkiki ve gastroskopi gerekebilir.
Makattan Kan Gelmesinin Diğer Nedenleri
- Bağırsak polipleri
- Bağırsak kanseri
- Rektum kanseri
- Basur (hemoroid)
- Bağırsağın divertiküler hastalığı
- Makat kanseri
- Anjiodisplazi
- Makat çatlağı (anal fissür)
- Makat fistülü (anorektal fistül)
- Enfeksiyonlu kolit
- İltihabi bağırsak hastalığı
- İskemik kolit
- Radyasyon koliti
- Proktit
- Soliter rektal ülser sendromu
- Damar hastalıklarına bağlı kanamalar (arterio-venöz malformasyonlar, vb.)
- Aspirin, kan sulandırıcı ilaç ve ağrı kesici ilaçlara bağlı kanamalar
- Meckel divertikülü kanamas: Meckel divertikülü ince bağırsağın son kısmında yer alan ceplerdir. Bu ceplerdeki kanamalar insanların % 1-3 oranında görülür. Bu durumda bağırsakta kanamalar makatta kanamalara yol açabilir.
- Cinsel yolla bulaşan makat hastalıkları
- Bağırsakta yağ bezesi (lipom)
Makattan Kan Gelmesi Tedavisi
Makattan kan gelen hasta Genel Cerrahi doktoruna gitmelidir. Doktor kanamanın altındaki sebebi tespit etmek için kolonoskopi ve gaita testi yapmaktadır. Gerekli testler yapan doktor kişiye uygun tedaviye başlayacaktır.
İlaç Tedavisi
Makattan kan gelmesinin sebebi eğer enfeksiyon, peptik ülser veya kolit ise doktor antibiyotik veya iltihap sökücü ilaç tedavisine başlayacaktır.
Ameliyat
Makattaki kanamayı tedavi etmek için ameliyat gerekebilir. Eğer kanamanın arkasında bağırsak kanseri, tömör, polip, bağırsak tıkanıklığı veya ilerlemiş ülseri veyahur özofagus yırtık varsa doktor bu hastalıkların tedavi etmek için ameliyat yapabilir.
Oturma Banyosu
Makatta kanamanın en yaygın sebebi iç hemoroid ve makat çatlaklarıdır. Makattaki acıyı geçirmek ve kanamayı engellemek için oturma banyosu yapılabilir.
Doğru Beslenin
Makatta kan görülmesini engellemek için beslenmeye dikkat edilmelidir. Örneğin kızarmış ve baharatlı yiyecekler tüketilmemelidir. Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir. Ayrıca sebze ve meyve ağırlıklı beslenilmelidir.