Düşme Riski Nedir?
Düşme riski hemşirelik bakım planı, hemşirelik öğrencilerinin internette en çok arattığı bilgi almak istediği konulardandır. Bu konuyu öğrenmenin amacı hastaların düşme riskinin nedenlerinin tespiti ve önlenmesi konusunda bilgi sahibi olmaktır. Kişinin çeşitli nedenlerden dolayı her an düşme durumu ile karşılaşabilmesine ve bireyin düşme korkusu yaşamasına “düşme riski” denir.
Düşme Riski Nedenleri
- Yaşlanma ile beraber kemiklerin erimesi ve güçsüzleşmesi
- Parkinson hastalığı
- Kasların özellikle bacak kaslarının çeşitli nedenlerden dolayı zayıflaması
- Anemi veya diğer kan hastalıkları
- Tiroid problemleri
- Halsizlik, yorgunluk
- D vitamini ve kalsiyum gibi kemikleri güçlendiren vitamin, mineral eksiklikleri
- Tekrar düşeceğinden korkma
- Uykusuzluk
- Psikotropikler (düşük ruh hali tedavisine yönelik tabletler) kan basıncını düşürücü ilaçlar, uyku tabletleri ve yatıştırıcılar ve antikonvulsanlar (epilepsi için ilaç) gibi ilaçların yan etkileri
- Ortamdaki tehlikeler (kaygan zemin, yetersiz aydınlanma vb)
- Çok fazla alkol alıp sarhoş olma
- Ayak hastalıkları, ayakta ağrı veya şekil bozuklukları
- Bacaklarda kas güçsüzlüğü
- Vertigo (baş dönmesi) veya denge zorlukları
- Görme ya da işitme bozuklukları ya da bacaklarda ve ayaklarda nöropati (uyuşma) gibi duyusal bozukluklar
- Demans, Alzheimer hastalığı, deliryum, depresyon veya psikotik davranış da dahil olmak üzere beyin veya duygudurum bozuklukları
- Tansiyon düşüklüğüne bağlı bayılmalar
Düşme Riskinde Hemşirelik Bakım Planı Nasıl Olmalıdır?
- İlk etapta düşme riskini artıran nedenler belirlenir.
- Düşmeyi önlemeye yönelik gerekli güvenlik tedbirleri alınır.
- Ortam aydınlatması yapılır, geceleri gece lambası kullanılır.
- Yürümede problemler, dengesizlik varsa koltuk değneği, baston gibi araçların doğru kullanımı öğretilir.
- Ayakkabı seçiminde tabanı kaymayan ayakkabıların tercih edilmesi tavsiye edilir.
- Kullanılan ilaçların prospektüslerine bakılıp yan etki olarak düşme riskine neden olup olmadığına bakılır. Düşme riskine yol açan ilaç doktor kontrolünde muadili ile değiştirilir.
- Ortostatik hipotansiyon olup olmadığı kontrol edilir birey bu konuda bilgilendirilir.
- Uzun süreli yatma durumundan sonra pozisyon yavaş yavaş değiştirilir.
- Çağrı düğmesi, su, telefon gibi hastanın kullandığı ihtiyaçları kolay ulaşılabilir konuma koyulur.
- Yatakların yerden yüksekliği mümkün olan en düşük seviyeye getirilir. Mümkünse yatak zemine bitişik olarak ayarlanır.
- Uzun süreli yatma durumundan sonra ayağa kalkarken aniden kalmaktan kaçınılır ve bir süre dinlendikten sonra ayağa kalkılır.
- Doktora danışılıp güç ve esnekliği artıran egzersizler yapılması önerilir.
- Ev ortamının güvenliğini artırma konusunda aileye eğitim verilir
- Hastanın evde nasıl yürümesi gerektiği öğretilir.
Düşme Olayı Gerçekleşirse Ne Yapılır?
- Hasta henüz yerde iken doktor veya hemşire tarafından olayın değerlendirmesi yapılır. Bu durumun neden meydana geldiği tespit edilir.
- Yaralanma olup olmadığı belirlenmeden hastanın yeri değiştirilmez.
- Hemşirelik talimatlarına göre yaşam bulguları kontrol edilir, hastanın varsa kateter ve dren kontrolleri yapılır.
- Hasta ağrı ve yaralanma yönünden sorgulanır ve çevre güvenliği sağlanır.
- Hastanın düşme sonrası girişimleri yapıldıktan sonra düşme olayı, düşmeden kaynaklanan durumlar, yapılan girişimler ve koruyucu önlemler “Hasta İzlem Formu” na kaydedilir.
- “Düşme Riski Değerlendirmesi” yeniden yapılır ve hemşirelik bakımı planlanır.