Gut hastalığı nedir, halk arasında padişah hastalığı veya zengin hastalığı olarak bilinen nikris hastalığıdır. Muhteşem yüzyıl dizisinde izlediğimiz Kanuni Sultan Süleyman hana inanılmaz acılar çektiren hastalık. Geçmişte bazı padişahların vefat etmesinden dolayı guta hastalığına padişah hastalığıda denmiştir. Gut hastalığı romatizmal bir hastalık olarak bilinsede asılında metabolik bir hastalıktır.
Konu başlıklarımız
- Gut hastalığı nedir
- Gut hastalığı neden olur
- Gut hastalığı belirtileri
- Gut hastalığı risk faktörleri
- Gut hastalığı evreleri
- Gut hastalığı tedavi edilmezse ne olur
- Gut hastalığı öldürücü müdür
- Gut hastalığı hangi doktor bakar
- Gut hastalığı tedavisi
- Gut hastalığı diyeti
- Gut hastalığı bitkisel tedavi
- Gut hastalığı bitkisel tedavi saraçoğlu
Gut hastalığı nedir neden olur belirtileri nelerdir
Gut hastalığı nedir, pürin içeren proteinli gıdalar ürik asite dönüşerek vücuttan idrar yolu ile atılır. Dışarıdan almış olduğumuz gıdaların içinde bulunan azot üç formda vücuttan atılır. Az bir miktar amonyak, %80 üre ve %20 ürük asit olarak kan plazmasından böbreklere geçer.
Protein yapısında pürin içeren gıdaların besin oksidizasyonu metabolizmasının son atık mamülü ürik asittir. Hiperürisemi yani kronik ürik asit yüksekliği gut hastalığına neden olur. Kan plazmasında ürik asit seviyesi 7.0 mg/dL’yi geçtiği anda hemen kristalize olur.
Gut hastalığı nedir neden olur
Gut hastalığında ürik asit yüksekliği 10 mg/dL seviyesine kadar çıkar. Kristalize olan ürik asit damarlarda, dokularda ve eklemlerde birikmeye başlar. Ürik asitlerin eklemlerde birikmesi ve iltihaplanması gut hastalığına neden oluyor. Ürik asit böbreklerde birikmesinden ise böbrek taşı meydana gelir.
Gut hastalığı üç ana sebepten olur, birincisi aşırı protein kırmızı et tüketimi, yanlış protein diyeti ve beslenme kaynaklı. İkincisi karaciğerdeki bir problemden dolayı aşırı ürik asit üretilmesi. Üçüncüsü akut veya kronik böbrek hasarı nedeniyle ürik asitin vücuddan uzaklaştırılamaması.
Gut hastalığının % 90 böbrek hastalıklarına bağlı ürük asit atılımının az olmasından kaynaklanır. (Bak Glomerüler Filtrasyon Hızı düşüklüğü)
Gut hastalığı belirtileri
Gut hastalığına yakalanma risk faktörlerine sahip olanlar, kan tahlilleri ürik asit makalemizi okumalarını tavsiye ederiz. Gut hastalığına neden olan hiperürisemi belirtileri olmadan asemptomatik yani belirti vermeden ilerleyebilir.
- Gece uykudan uyandıran şiddetli eklem ağrısı
- El ve ayak eklemlerinde iltihaplanma, şişlik ve kızarıklık
- Böbrek hastalığına bağlı gut hastalığında karın ve bel ağrıları
- Sürekli idrara çıkma isteği ağrılı acılı idrar
- İdrarda yollarında tıkanıklık, kan ve taş görülmesi
- İleri evrelerinde eklemlerde şekil bozuklukları deformasyon
Gut hastalığı risk faktörleri
- Alkolik olmak veya aşırı alkol tüketimi
- Hatalı beslenme veya aşırı protein diyeti
- Karaciğer ve böbrekleri etkileyen şiddetli hastalıklar
- Akut ve şiddetli eklem veya böbrek travmaları yaralanmalar
- İdrar yolları ilaçlarının yan tesirleri, aşırı aspirin kullanımı
- Ameliyat cerrahi operasyonların yan etkileri
Gut hastalığı nedir evreleri
- 1.Akut ataklar, 1 hafta 10 gün süren eklem ağrıları ve ödemi
- 2.İnterkritik, hastalık belirtilerinin kaybolduktan sonra şiddetli nüks etmesi
- 3.Kronik gut, bir çok atak ve alevlenmeden sonra, hastalığın kronikleşmesi.Birden fazla eklemlerde ağrı, şişlik, kalıcı hasar ve hareket kısıtlılığı meydana gelir.
- 4.Tofüslü gut, ürik asit kristallerine tofüs denir, tifüs kristallerinin deri altı ve dokulara çökmesi ile gelişir.
Gut hastalığı tedavi edilmezse ne olur
Ayak baş parmakları birinci tarak kemiğinde, el parmaklarının üstünde, dirseklerde ve büyük eklemlerde birikmeye başlar.
Kalıcı eklem hasarına bağlı hareket kabiliyeti azalır, elbise giymek ve küçük nesneleri tutmak ve spor yapmakta zorlanmalar oluşur.
Deri altında ve yumuşak dokularda birikmeye başlar, dayanılmaz eklem ağrılarına neden olur nadiren omur iline baskı yaparak felçe neden olur.
Kronik böbrek hastalıklarına idrar yollarında tıkanmaya böbrek taşlarına neden olur. Hidronefroz denilen böbrek hastalığına gelişebilir.
Gut hastalığı öldürücü müdür, direk ölüme neden olmaz fakat kontrol altına alınmaz ise, en direkt olarak kronik böbrek hastalığına bağlı ölümler olabilir.
Gut hastalığı hangi doktor bakar
- Hastalığın semptomlarına ve evrelerine göre dört bölüm doktoru ilgilenir.
- Dahiliye iç hastalıklar doktoru
- Romatoloji iç hastalıklar doktoru
- Fizik tedavi rehabilitasyon doktoru
- Ortopedi ve travmatoloji doktoru
Gut hastalığı tedavisi yöntemleri nelerdir
Ürik asit birikmesine neden olan faktörler belirlenir ve tedavi edilir.
Hastalığın bütün evrelerinde hedef tedavinin temeli, ürik asidi vücuttan uzaklaştırmaktır. Ürik asit solid ve kimyasal bir maddedir, solid katı madde demektir. Azalan ürik asit düzeyleri vücutta yeni atakların gelişmesini önler.
Doktorunuz ürik asit atılımını arttıran ürikozi ilaçlar, ağrı kesici ve iltihap sökücü non-steroid antiinflamatuar ilaçlar verir. Kolşisin, profikaside, probenesid, sülfinpirazon ve benzbromaron gibi hiperürisemi ilaçları verilir.
Allopurinol ksantin oksidaz inhibitörleri verilir. Pürin metabolizması Ksantin oksidaz, ksantin ve ürik asite dönüşen metabolik reaksiyonun son evresidir. Abdominal obezite karın içi yağlanma ve ksantin oksidaz metabolik bozukluklarını tetikler.
Ürikozi ilaçlar ve kan sulandırıcı aspirin tedavileri, gut atakları geçtikten sonra verilir. Atak esnasında ağrı kesici ve ödem düşü ilaçlar ve buz tedavisi uygulanır. Nadiren cerrahi müdahaleler yapılır. Ürik asit arttırıcı gıdalardan perhiz yapılır.
Gut hastalığı diyeti ürik asit düşüren gıdalar
Günlük 2-3 litre su tüketilmelidir, bitki çayları idrar ve ödem söktürücüdür.
Serbest olan gıdalar
- Taze kırmızı mor taze meyveler, yaban mersini, vişne, kırmızı dut, çilek, elma, limon, portakal, mandalina, greyfurt ve ananas.
- Domates, lahana ve kırmızı lahana, maydanoz, beyaz ekmek, çikolata, kakao, protein olarak az yağlı süt, süt ürünleri ve haşlanmış yumurta tüketebilirsiniz.
- Kabak salatalık pancar havuç, maydanoz, kereviz, çimen suyu, elma sirkesi, limon, kiraz, böğürtlen ve az yağlı süt ve süt ürünleri gut hastalığında tedavi amaçlı kullanılır.
Aşırı tüketilmesi yasak olan gıdalar
- Kırmızı et, sakatat etleri, böbrek ciğer dalak, salam, sucuk, sosis kabuklu deniz ürünleri özellikle havyar, sardalya ve uskumru zararlıdır.
- Ispanak, taze fasulye, bezelye, mercimek ve kurufasulye, kanabahar, mantar ve patlıcan günlük 60 gramdan fazla tüketilmemeli.
- Fruktoz mısır şurubu meyve suları, işlenmiş yağlı karbonhidratlı raf ürünleri, ceviz, fındık, fıstık gibi kuruyemişler tüketilmemeli veya çok az tüketilmelidir.
- Alkollü içeceklerin her türlüsü gut hastalığının ilerlemesine neden olur, asitli içeceklerin her türlüsü zararlıdır.
Gut hastalığı tedavisi bitkisel tedavisi
Doktorunuza danışarak non-steroid antiinflamatuar etkilerine sahip bitkisel kürler uygulayabilirsiniz.
Vişne ve ananas kürü
1 bardak vişne suyu ile 1 adet ananası blenderdan geçirin, kimyon ve zencefil ilave edin isterseniz bal ilave edin. Hava almayan bir kapta buzdolabında saklayın, bu karışımı yemeklerden 20 dk önce bir bardak için. Bu kürü 1 hafta uygulayın 3 gün ara verip tekrar devam edebilirsiniz.
Biberiye çayı
100 gr biberiye 1 bardak kaynamış suya atın ve ocağı kapatın 15 dk bekledikten sonra tüketin. Biberiye çayını günde iki sefer alabilirsiniz, 1 hafta sonra ara verin.
At kuyruğu çayı
Bitki çayı demler gibi demleyin kaynamış suya bir miktar at kuyruğu ilave edin ve günde bir veya iki fincan tüketin.
Gut hastalığı bitkisel tedavi saraçoğlu
Doğal antioksidan vücuttan zararlı maddeleri atar gut hastalığına çok iyi gelir. Bir bardak suya bir çay veya tatlı kaşığı elma sirkesi ilave edip tüketin. Elma sirkeli suyu yemeklerden önce, sabah veya akşam tüketebilirsiniz.
Limon suyu
Limon suyu veya narenciye grubu alkalidir vücutta asit seviyelerini düşürür, günlük bir bardak limon suyu gut hastalığı ile mücadelede etkilidir.
Kiraz veya böğürtlen
Kiraz ve böğürtlende ksantin oksidaz metabolizmasını dengeleyen flavonoid kimyasalları bulunur. Flavonoid ürik asiti kristallerini parçalar ve vücuttan atılmasını destekler.
Az yağlı süt ve süt ürünleri
Az yağlı süt içeriğinde bulunan otorik asit, ürik asit artışını sınırlar ve gut hastalığının semptomlarını hafiflemesine yardımcı olur.