İnsülin Direnci Nedir?
İnsülin, pankreas tarafından salgılanan bir hormondur. İnsülin hormonunun görevi glikozun hücrelere girmesini ve tokluk hissi oluşmasını sağlamaktır. Fakat genetik faktörler, hareketsiz yaşam, yanlış beslenme ya da vücudun yağ oranının artması gibi etkenler hücrelerin geçirgenliğini azaltarak kandaki şekeri çekmesini engeller ve insülin reseptörlerinde direnç oluşmasına sebep olur. Bu direnç arttıkça insülin seviyesi de giderek artar. Bu kısır döngü böyle sürüp gider. Daha sonra da, kişinin yedikleri onun kilo almasına sebep olur ve kişi sürekli tatlı,hamur işi ve abur cubur yemek ister.
İnsülin direnci yüksek olup zayıflamak isteyenler uygun bir diyetisyene başvurmalıdır. İnsülin direnci yüksek olup da zayıflayan pek çok kişi vardır.
İnsülin Direnci Belirtileri
- Canın sürekli tatlı istemesi, tatlı krizleri yaşama
- Yemek yedikten sonra açlık hissi oluşması,
- Sürekli bir şeyler yeme isteği,
- Halsizlik ve yorgunluk, bitkinlik
- Ensede yumru oluşumu
Sağlık Ocağında İnsülin Direnci Testi Yapılır mı?
Hayır yapılmaz. Dahiliye bölümünde randevu alınıp, insülin direnci testi yaptırılabilir.
İnsülin Direnci Neden Olur?
Uzmanlara göre aşırı kilo ve obezite insülin direncinin ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Özellikle bel bölgesinde biriken aşırı yağ insülin direncinin ana sebeplerinden birisi olarak gösterilmektedir.
Hareketsiz yaşam da insülin direnci yüksekliği yapar. Düzenli olarak fiziksel aktiviteler yapmak kasların insüline karşı daha duyarlı bir hale gelmesini ve böylece kandaki glikoz seviyelerinin düşmesini sağlar.
Glikoz toleransına oynadığı role bağlı olarak D vitamini eksikliği insülin direncinin ve insülin duyarlılığının ortaya çıkmasında etkili olabilmektedir.
Bazı hastalıklar, hormonlar, steroid kullanımı, bazı ilaçlar, yaşlılık, uyku problemleri, özellikle uyku apnesi ve sigara insülin direncinin ortaya çıkmasına sebep olan diğer etkenlerdir.
İnsülin Direnci İçin Hangi Doktora Gidilir?
İnsülin direnci teşhis ve tedavi edilebilmesi için iç hastalıkları uzmanına (dâhiliye uzmanı) ya da endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanına başvurulmaktadır.
İnsülin Direnci Tedavisi
İnsülin direnci belirtilerinden şüphelinmesi durumunda insülin direnci testi ( HOMA- IR) yaptırılmalıdır. Hesaplanan sonucun 2.5’in üzerinde çıkması bu kişide insülin direnci olduğunu gösterir. Yapılan testler ile insülin direnci olduğu kesinleştiğinde, insülin direncini kırmak için önlemler alınmalıdır.
İnsülin Direnci Nasıl Kırılır?
İnsülin direncinin tedavi edilebilmesi için öncelikle yaşam tarzı ve beslenme düzeninde değişiklik yapılması gereklidir. Düzenli aralıklarla yapılan orta yoğunluktaki fiziksel aktivite ve düzenli beslenme ile birlikte verilen fazla kilolar, kandaki insülin seviyelerinin düşerek dengeli bir hale gelmesine yardımcı olmaktadır.
İnsülin direnci teşhisi konulan kişilerde doktorlar bireysel bir tedavi planı oluşturarak tedavi sürecini kontrol altında tutmak ve takip etmek için bir diyetisyen veya beslenme uzmanıyla birlikte çalışmayı tercih edebilmektedir.
İnsülin Direncini Düşüren İlaçlar Nelerdir?
- Glifor
- Metformin glucophage
- Matofin
- Diaformin
İnsülin Direnci Olanlar Nasıl Beslenmeli?
Hamur işi grubununun beslenme düzeninden tamamen çıkarılması gereklidir. Tamamen çıkarmak pek mümkün değilse de olabildiğince azaltılmalıdır. İnsülin direncini kırmak için vücudun insülin salgılamasını azaltmak gereklidir. Kandaki insülin oranı oldukça yüksekken tatlı, kek, börek, hamur işi, abur cubur tüketmek insülinin daha da artmasına sebep olur. İnsülin seviyesi düştükçe yağ yakımı başlar ve böylece fazla kilolardan kurtulmuş olursunuz.
Beslenme düzeni, protein yönünden yüksek ve karbonhidrat yönünden düşük olarak ayarlanmalıdır. Gün içerisinde 2-3 porsiyonu geçmemek kaydıyla meyve de tüketilebilir. Sebze yemeği, et, yoğurt, süt tüketilebilir. Glisemik İndeks’i yüksek besinler, kan şekerini ve insülini yükseltir.
Ana öğünlerde yoğurt, cacık veya ayran tercih edilmelidir. Yoğurdun içerdiği kalsiyum kan şekerinin daha dengeli yükselerek daha sakin düşmesini sağlar. Böylece iştahın kapanarak insülin direncinin azalmasına yardımcı olur.
Yürüyüş yapmak; kan şekerinin daha dengeli kalarak hücrelerin insüline olan duyarlılığının artmasını sağlar ve böylece de yağ yakımını destekler. Ne kadar çok yağ yakılırsa insülin direnci o kadar azalacaktır. Bu sebeple, her gün mutlaka fiziksel egzersiz yapılmalıdır.
Su metabolizmanın hızlanmasına ve daha hızlı kilo verilmesine yardımcı olur. Kilo verildikçe insülin direnci giderek azalır. Ayrıca su, insülin direnci yüksek olanların en büyük sorunlarından biri olan açlık hissinin bastırılmasına da yardımcı olur.