Safra Kesesi Nedir Ne İşe Yarar?
Safra kesesi karın sağ üst tarafında yer alan karaciğerin alt yüzüne yapışık, küçük armut biçiminde bir organdır. Safra kesesinin asıl görevi, karaciğer tarafından üretilen ve yağ yakmada kullanılan safra sıvısını depolamaktır. Safra kesesi iltihabı, safra kesesinde meydana gelen iltihaba denir. Tıbbi adı Kolesistit’dir. Safra kesesi iltihabı akut ve kronik olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkabilir. Her ikisinde de safra kesesi iltihabı genellikle safra kesesi kanalının tıkanması sonucu gelişir.
Bu iltihaplanma sonucunda, safra sıvısı, safra kesesi içerisinde kalarak, içeride basınca neden olur. Bu enfeksiyon, safra kesesinde yırtılmaya ya da bazen bakteriyel enfeksiyonlara da yol açabilir. Aşağıda safra kesesi iltihabının nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini bildireceğiz. Ultrasonografide safra kesesinde iltihap tespit edilmesi durumunda kapalı safra kesesi ameliyatı yapılmalıdır.
Safra Kesesi Enfeksiyonun Belirtileri Nelerdir?
- Safra kesesi iltihabının en sık karşılaşılan belirtisi karın bölgesinde özellikle sağ üst tarafında ağrıdır. Bu durum genellikle yemeklerden sonra ortaya çıkar. Ağrının sırta ve omuza doğru vurması tipik özelliğidir. Ağrıya sıklıkla bulantı, şişkinlik hazımsızlık, bazen de yanma, ekşime, gibi sorunlar da eşlik edebilir.
- Safra kesesi iltihaplanması, sırtta ve omuzlarda ağrıya neden olabilir. Bazen ağrı yalnızca, sağ omuzda görülür.
- Özellikle üst karında ağrı görülebilir.
- Koyu renk idrar ve gri renkte dışkı
- Ateş ve nabızda yükselme
- Karında gaz varmış hissi
- Dışkıda balçık rengi
- Hareket edildiğinde ya da öksürüldüğünde bu ağrı daha da artabilir.
- Mide şişmesi veya ağrısı da görülebilir.
- Sürekli mide bulantısı ve aralıklarla kusma görülebilir.
- Derin nefes alırken yaşanan ağrı görülebilir.
- Az veya fazla derecede ateş ve titreme
- Safra kesesi iltihabı, aşırı gaza neden olabilir.
- Sürekli şişkinlik, mide ekşimesi ve göğüs ağrısı
- Hazımsızlık ve ishal bazen görülebilir.
- Yaşlı insanlarda, genel yorgunluk, kusma, iştah kaybı görülür. Ateş olabilir.
- Bu belirtiler görmezden gelinememelidir. Bu belirtilerin sebebi, safra kesesi taşı olabilir ve bu durum yalnızca safra kesesine zarar vermekle kalmaz, diğer hayati organları da kötü olarak etkileyerek, iflaslarına yol açabilir.
Safra Kesesi İltihabı Neden Olur?
- Safra kesesinde bulunan safra taşları, genellikle safra kesesi iltihabının en sık karşılaşılan nedenidir.
- Bağışıklık sisteminin çalışmaması ya da yetersiz çalışması da bu soruna neden olabilir.
- Çok nadir de olsa, tümörler de safra kesesi iltihabına neden olabilir.
- Safra kesesi hastalığı ya da enfeksiyonu, ameliyat sonrasında oluşan bir tepki olarak da görülebilir.
- Bütün vücudun çeşitli nedenlerden enfeksiyonlanması yada yanık veya sakatlıklar gibi ciddi sorunlar, safra kesesi iltihabına neden olabilir.
- Çocuklarda, uzun süreli tedavi edilmemiş virüs enfeksiyonu sonucunda, safra kesesi iltihabı oluşabilir.
- Damar içi sıvıların uzun süreli kullanılması da bu enfeskiyona neden olabilir.
Safra Kesesi İltihabı Tedavi Yöntemleri
- Safra kesesi sorunun belirlenmesi için çeşitli kan testleri ve görüntüleme testleri yapılır. Yapılan görüntüleme testleri, röntgen, karın bölgesine ultrason, karın bölgesine tomografi, safra kesesi radyonüklid taraması ve kolesistogramdır. Safra kesesi iltihabı tespit edildiğinde, aşağıdaki tedavi yöntemleri uygulanır.
- İlk tedavi genellikle hastaya antibiyotik vermektir. Bu yöntem, enfeksiyonla savaşmayı sağlayacaktır. Ampisillin, kloramfenikol, tetrasiklin v.b. antibiyotikler reçete edilebilir. İlk aşamalarda, cerrahi olmayan yöntemler, yani karın ve sırt ağrısını önlemek için ağrı kesiciler ve diyet önerilir. Fakat, eğer safra kesesi iltihabı iyileşmez ve düzenli olarak tekrarlanıyorsa, safra kesesinin alınması ameliyatı yapılabilir.
- Safra kesesi iltihabı genellikle 1 hafta içerisinde tedavi olur. Fakat eğer bu süreden uzun sürüyorsa ve eşliğinde ateş ve titreme gibi sorunlar da barındırıyorsa, bunun altında daha ciddi bir sorun olabilir. Bu nedenle, yukarıdaki belirtilere sahip bireylerin, acilen doktora görünmeleri büyük bir önem arz etmektedir.
- Düşük yağ içeren bir diyet, belirtileri kontrol etmede başarılıdır. Armut suyu da ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Düşük kalorili, düşük kolestrollü bir diyette, safra kesesi taşlarının oluşmasını önlemekte elzemdir.
- Kafeinli içecekler, alkollü içecekler ve kırmızı et, ağrıyı arttırabilir ve kaçınılmalıdır.
- Daha fazla miktarda yeşil yapraklı sebzeler ve çeşitli meyveler tüketilmelidir. Ayrıca fast food, kızartılmış, yağlı yemeklerden kaçınılmalıdır.
- Omega 3 yağ asitleri içeren yiyecekleri tüketmek de sağlığınızı düzenlemeye yardımcı olur.
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu’ndan Safra Kesesi İçin İğde Ve Kırkkilit Otu Kürü Tarifleri
İğde Kürü:
5-6 adet iğdeyi kabuklarını biraz ayırarak kabuklarıyla beraber 1su bardağı suda 5dk kaynatıyoruz. Sabahları aç karna içiyoruz.
Kırkkilit Otu Kürü:
Bir tutam kırkkiliti 1 su bardağı suda 5dk kaynatarak akşamları aç karna içiyoruz. Her 2 kürün de en az 15 gün veya 30 gün uygulanması gerekiyor. Bu kürleri uyguladıktan sonra ultrason çektirdiğinizde safra kesesi taşlarının yok olduğunu görebilirsiniz.
Safra Kesesi İltihabı Bitkisel Tedavisi
Zeytinyağı
Zeyinyağı ile limon suyu karışımı, iltihaplanmış safra kesesi için oldukça etkili ve popüler bir tedavi yöntemidir. Zeytinyağı ve limon suyu karışımının, safra kesesi taşlarını eritmeye yardımcı olur. Zeytinyağının makul miktarda tüketilmesinin, safra kesesinde kolestrol seviyelerini düşürdüğü ve safra kesesinin tıkanmasına neden olan safra kesesi taşlarının oluşumunu önlediği kanıtlanmıştır. Safra kesesi iltihabı oluşmasına yatkın insanların, günde 2 yemek kaşığı kadar zeytinyağı tüketmesi önerilir. Bazı yöntemlerde bu zeytinyağı alımından sonra, 30 ml kadar taze sıkılmış limon suyu da tavsiye edilir.
Maydanoz
Safra kesesi iltihabı tedavisi için 4 bardak suya iki tutam maydanoz konur. 5 dakika kaynatıldıktan sonra süzülür. Günde 2 kere birer çay bardağı içilir.
Pancar
Geleneksel tedavi yöntemlerinde, safra kesesi iltihabına karşı, pancar suyu tavsiye edilmektedir. Safra taşı oluşumunu önler ve bulunna safra taşlarını, safra kesesinden atar ve safra kesesi iltihabını doğal olarak azaltır.
Papatya
Geleneksel yöntemlere göre, papatya yaprakları, iltihaplı safra kesesi tedavisinde kullanılmaktadır. Düzenli olarak, papatya köklerinin suda kaynatılmasıyla oluşturulmuş çayın günde 3 defa içilmesi, safra kesesi iltihabı yaşayanlara yardımcı olabilir. Bitki bilimiyle uğraş insanların söylediklerine göre, papatya, safra sıvısı salgılanmasını arttırıp, safra kesesi fonksiyonlarını düzenleyerek, safra kesesi taşları oluşumunu önlemektedir.
Çörek Otu Yağı
Çörek otu yağının da, safra taşı nedeniyle oluşmuş safra kesesi iltihaplarını tedavi ettiğine inanılmaktadır. Çörek otu yağı içerisinde bulunan iki aktif bileşen olan thymoquinone ve karbonil, safra sıvısı akışını hızlandırarak, safra kesesinde iltihaba neden olan, safra kesesi birikimini önler. Ayrıca, çörek otu yağı, ilk başta, safra kesesi taşlarının oluşumunu da engeller.