RF (Romatoid Faktör) Nedir?
Kandaki RF antikor miktarını ölçen teste; RF (romatoid faktör) testi denir. Vücutta bağışıklık sisteminin ürettiği; sağlıklı dokulara saldıran zararlı proteinlere ise romatoid faktör denilmektedir. Normal şartlarda sağlıklı bir vücutta bağışık sistemi RF üretmediği için vücutta RF üretilmesi bir hastalığın olduğunun göstergesi olmaktadır. Vücuttaki antikorlar bağışıklık sisteminin temel taşlarıdır. Bu sebeple; virüs ve bakterilere karşı önemli görevleri olup vücudu hastalıklara karşı korurlar. Ama ne yazık ki vücut yanlış antikorlar(otoantikorlar) üreterek kendi hücrelerini düşman olarak görüp saldırır. Üretilen bu yanlış antikorlardan birisi de ‘romatoid faktör(RF)’dür.
Normal şartlarda üretilen antikorların görevi vücudu bakteri ve virüs gibi yabancı organizmalara karşı korumaktır. RF antikoru; vücuttaki dokulara yapışarak zarar vermektedir ve iltihaplı romatizma hastalarının yaklaşık olarak %80’inde bulunmaktadır.
RF (Romatoid Faktör) Testi Nedir?
RF (Romatoid Faktör) testi; kandaki RF oranını ölçen bir test olup iltihaplı romatizma hastalığının tanısını koymak için uygulanmaktadır. Bu testte; iltihaplı romatizma hastalığı olan kişilerde romatoid antikor miktarını ölçer. İltihaplı romatizma hastalarının %70-%80 arasında bu test sonucu pozitif çıkmaktadır. Bu pozitiflik; iltihaplı romatizma dışında diğer otoummin hastalıklarda da yükselebilmektedir.
Vücut; kendini korumak için bakteri ve virüs gibi yabancı mikroorganizmalara karşı antikor üretir. Bazı durumlarda; vücut ürettiği antikorları(RF gibi otoantikorlar) kendi sağlıklı hücrelerine saldırtır ve bu duruma da otoimmün hastalık denilmektedir. RF gibi antikor seviyesi; iltihaplı romatizma hastalığı durumunda yükselmektedir.
RF Normal Değeri Nedir ve RF Testi Neden Yapılır?
RF testi sonucunun normal değeri 20 IU/ml’den düşük olmasıdır. RF testi; kişide iltihaplı romatizma (romatizmal artrit) teşhisi ve benzer belirtiler gösteren hastalıklar için kullanılmaktadır.
Romatoid Faktör (RF) Yüksekliği Nedenleri
İltihaplı romatizma hastalığı olan kişilerin %80’inde RF oranı artar. Yalnızca iltihaplı romatizma değil; sjogren sendromu gibi diğer otoummin hastalıklar, virüs, parazit ve bakterilerin neden olduğu hastalıklar ve bazı kanser türlerinde de vücuttaki RF seviyesi yükselmektedir. Diğer nedenler ise şunlardır:
- Sistemik lupus eritematoz (SLE), Skleroderma, Sjögren sendromu ve vaskülit gibi diğer bağışıklık sistemi hastalıkları
- Romatoid artrit hastalığı
- Kalp enfeksiyonu (endokardit)
- Tüberküloz, mononükleoz, sifiliz ve sıtma gibi bulaşıcı hastalıklar
- Dermatomyozit (Kas zayıflığı ve ciltte problemlere yol açan, nedeni bilinmeyen iltihabi kas hastalığı)
- Lösemi (Kan kanseri)
- Kronik enfeksiyon
- Çeşitli kanser türleri
- İnflamatuar akciğer hastalığı (İAH)
- Karaciğer hastalıkları( siroz ve hepatit gibi)
- HIV, AIDS, hepatit, grip, viral ve paraziter enfeksiyonlar, kronik akciğer ve karaciğer hastalıkları da RF yüksekliğine yol açabilir.
- Siroz veya karaciğerin hasar görmesi
- Sağlıklı bireylerde aşıdan veya kan naklinden sonra
- Akciğer sertleşmesi
- Hepatit B, Kronik karaciğer hastalığı ve kronik hepatit
- Bakteriyel endokardit
- Dolaşım sistemi iltihabı
- Primer biliyer siroz (PBS)
- Cüzzam
- Frengi
- Sarkoidoz hastalığı
- Lupus
- Bazı böbrek hastalıkları
Sağlıklı bireylerde de RF seviyesinde yükselme olabilir. 65 yaş üzeri her 5 ila 10 kişiden 1’inde RF seviyesi yüksek olabilir. Hatta iltihaplı romatizma olan kişilerde RF seviyesi normal gözükebilmektedir. Yani RF seviyesi bazen yanıltıcı olabilmektedir.
RF Pozitif Ne Anlama Gelir?
İltihaplı romatizma (romatoid artrit) hastalarının %60 ila 80’inde ve Sjögren sendromlu hastaların % 60 ila %70’inde RF sonucu pozitif çıkabilir. Ancak yine de RF testi sonucunun negatif çıkması her zaman iltihaplı romatizma hastalığının olmadığı anlamına gelmez. Bu sebeple doğru teşhis için RF testi dışında başka testler de yapılmaktadır.
RF Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
RF yüksekliği durumunda kişi hastanelerin dâhiliye bölümüne danışmalıdır. Doktor; bir takım testler sonucunda uygun tedavi planı düzenleyecektir.