Glomerüler Filtrasyon Hızı Ne Demek
GFR (glomerüler filtrasyon hızı), böbrek faaliyetlerini ölçümlemek amacıyla yararlanılan bir yöntemdir. Glomerüllerden bir dakika içinde geçen kan miktarını belirlemeye yöneliktir. Glomerüller, böbreklerin yapısında bulunur ve görevi kandaki zararlı maddeleri süzmektir.
Glomerüler Filtrasyon Hızı (GFR) Ne Demektir?
Glomerüler filtrasyon hızı kısaca GFR, bir kan testidir. Böbreklerin sağlıklı çalışıp çalışmadığını ortaya koymak için yapılır. Glomerul denilen böbrek filtreleri kanı toksinlerden ve fazla sıvıdan temizler. GFR testi, bu filtrelerden her dakika geçen kan oranını tahmini olarak gösterir.
Glomerüler Filtrasyon Hızı (GFR) Testi Nasıl Yapılır?
Önce koldaki bir damara iğne yapılarak hemşire tarafından kan örneği alınır. Şişeye veya test tüpüne kandan az bir miktar alınır. İğne takıldığında ve çıkarıldığında hafif acı olabilir. Bu çoğu zaman 5 dakikadan uzun sürmez.
Glomerüler Filtrasyon Hızını Etkileyen Faktörler
- Böbrek kan akışındaki değişiklikler
- Glomerüler kapiller hidrostatik basınçtaki değişiklikler
- Sistemik kan basıncındaki değişiklikler
- Üreteral obstrüksiyon
- Plazma proteinlerinin konsantrasyonundaki değişiklikler
- Filtrasyon katsayısı (Kf).
- Glomerüler kılcal hidrostatik basınç (PGC).
- Glomerüler kılcal onkotik basınç (πGC).
- Sempatik uyarım
- Glomerüler membranın durumu
Glomerüler Filtrasyon Hızı (GFR) Testi Normal Değerleri Nelerdir?
Ulusal Böbrek Vakfı’nın yaptığı açıklamaya göre 90-120 mL / dak / 1.73 m2 arasındaki sonuçlar normal olarak kabul edilir. Yaşlılarda ise bu aralık daha düşüktür. Zira yaş arttıkça GFR azalır.
Laboratuvara göre ideal GFR seviyesi farklılık arz edebilir. Bazı laboratuvarlarda değişik örnekler test edilir veya başka ölçümlerden yararlanılır. Özel testlerin sonuçları hekim tarafından değerlendirilmelidir.
GFR seviyesi 60 mL / dak / 1.73 m2’nin altındaysa ve bu durum 3 ayı aşkın bir zamandır böyle ise kronik böbrek hastalığına işarettir. GFR testinin 15 mL / dak / 1,73 m2’den düşük olması hâlinde bu, böbrek yetmezliğini haber verir. Söz konusu rahatsızlık âcilen tedavi edilmelidir.
GFR değerinin en az 3 ay veya daha fazla 60’ın altında seyretmesi kronik böbrek rahatsızlığının belirtisidir. Aynı şekilde 60’ın üstüne çıktıysa bu da kronik böbrek hastalığına delâlet eder. Bu durumda idrardaki albümin düzeyi artış göstermiştir. Böbrek hastalığının sebebini tespit etmek ve bu doğrultuda bir tedavi uygulamak için böbrek fonksiyonlarının incelenmesine ihtiyaç vardır. Aynı zamanda bu hastaların düzenli takip altında tutulması gerekir.
Glomerüler Filtrasyon Hızı (GFR) Testi Neden İstenir?
Aşağıda yer alan belirtilerin biri veya birkaçı sizde varsa GFR testi yapılması gerekebilir:
- Kas krampları
- Kol, bacak ve ayaklarda şişlik
- Yorgunluk
- Kaşıntı
- İdrara çıkma sıklığının azalması veya artması
- İştahsızlık
- Midede bulantı ve kusma