Kemik İliği Ödemi Nedir?
“Kemik iliği” kemik içerisinde yer alan esnek ve yumuşak özellikte bir maddedir. Kemik iliğinin vücudumuzdaki görevi ise; yeni kan hücrelerinin üretimini sağlamaktır. Birçok farklı nedenden dolayı kemik iliğinde sıvı birikmesi meydana gelir. Bu sıvı birikmesi durumuna “kemik iliği ödemi” denilmektedir.
Kemik İliği Ödemi Ne Şekilde Oluşur?
Kemik dokusu, yapısal olarak kireçleşmiş bir bağ dokusu şeklindedir. Kemik iliği ödemi, eklemler üzerinde oluşan basınç, çeşitli tümörler, hormonal bozukluk ve kemiğe darbe alınması sebebiyle kemik yapımızın zarar görmesi sonucunda oluşur. Kemiğin iç bölgelerinde birikmiş olan sıvı kemik içinde basınç artışıyla beraber kemikte ağrı, beslenme ve iç dolaşımın bozulmasına sebep olmaktadır. Kemik iliği ödeminin teşhisi fiziksel muayene ile sağlanamaz. Kan tahlili ya da manyetik rezonans (MR) yöntemlerinden herhangi biriyle tespit edilmesi gerekmektedir.
Kemik İliği Ödemi Belirtileri Nelerdir?
Kemiğin içerisinde sıvı birikimine neden olan rahatsızlığa bağlı olarak belirtiler de birbirinden farklı olacaktır. Oluşum nedenlerine göre farklı belirtiler ortaya çıkaran kemik iliği ödeminin en bilindik belirtisi ödem oluşan bölgedeki ağrıdır. Eklemlerde ortaya çıkan ödemlerde bilhassa diz ve ayak eklerinde ağrılar ve hareket etmede güçlük meydana gelir. Ayakta ödem oluşması durumunda hasta ayağının üzerine basamayabilir. Atrit oluşması durumunda ağrı daha hafif derecede iken, eklem deformitesi durumunda aşırı ağrı durumu yaşanır. Kemik iliği ödemi teşhisi konulabilmesi için ortopedi muayenesi, MR sonuçlarının incelenmesi ve bazı koşullarda ise kan tahlillerinin yapılması gerebilir. Kemik iliği ödeminin tam noktasını ve nedenini ancak MR incelemesi ile anlayabiliriz.
Kemik İliği Ödemi Sebepleri
Kanser, osteoporoz, yaralanmalar ve kemiğin sürekli olarak basınca maruz kalması kemik iliği ödeminin sebepleri arasında yer almaktadır. Kemik iliği ödeminin diğer sebepleri;
- Osteoporoz (Kemik erimesi)
- Kemikte oluşan zedelenme ve travmalar
- Osteoartrit
- Mikro kemik kırıkları
- Kortizon içerikli ilaçlara bağlı oluşan kemik deformasyonları
- Kemik beslenme problemleri
- Gut hastalığı
- Anemi
- Romatizmal hastalıklar
- Radyoterapi
- Tümoral etkenler
- Kemik iliği sendromu
- Kemiği zedelemek, mikro kemik kırıkları
- Kemik iliği sendromu
- Tümöral kaynaklı etkenler
- Kortizon içeren preperatlar
- Radyoterapi tedavisi
- Artrit (dejeneratif)
- Gut hastalığı
- Orak hücreli anemi
- Romatizmal rahatsızlıklar
Kemik İliği Ödemi Tedavisi
Kemik iliği ödemi iyileşme süreci bu durumun neden kaynaklandığına göre ve durumun şiddetine göre değişir. Kemik iliği ödem tedavisi 3 şekilde gerçekleştirilmektedir.
Kemik iliği ödemi için hemen ameliyat gibi seçenekler uygulanmaz ve ilk seçenek ilaç, istirahat gibi tedaviler uygulamak olur. Bu şekilde ödemin durumu izlenir.
Durumu komplike olan ve ilerleyen hastalarımızda kemik basıncını azaltmak için daha enerjik yollara başvurmaktayız. Foraj ameliyatları basıncın tahliyesi için kullanabilmekteyiz.
Kök hücre tedavisinde ise ödem/basınç artışından hücre ölümü gerçekleşen hastalarda ölen hücrelerin yerine canlı kök hücreleri yerleştirerek tedavi uygulanır.
Çok daha ileri düzeydeki hastalarda ise cerrahi operasyon ile kemik iliği ödemi olan bölge kesilerek çıkarılıp yerine serbest kemik nakilleri yerleştirilmesi en uygun tedavi olmaktadır.
2 ay süreyi geçen ve düzey olarak yoğun kemik iliği ödemlerinde kemikteki basıncı azaltmaya yönelik artroskopik foraj operasyonları uygulanabilir. Foraj operasyonları ile ödemin tahliye edilmesinin ardından, eklem bütünlüğü bozulmadı ise kemik iliği kaynaklı kök hücre tedavisi veya yağ kaynaklı mezenkimal kök hücre tedavileri ile bozulmuş olmuş kemik hücrelerinin yenilenmesi, yeni kemik ve kıkırdak dokusu oluşturmak mümkündür ve açık cerrahi müdahalelere gerek duymadan oldukça rahat bir tedavi sunabilir.
Kemiğin bir bölümü artık ölü kemik hücrelerine dönüştüyse ve ödem fazla ilerdiyse açık veya kapalı cerrahi operasyon ile ölü kemik dokusu kesilip çıkarılarak kemikte oluşan noksan dokunun yerine kemik nakli yapılarak eklem bütünlüğü yeniden sağlanabilir.
“Kemik iliği sendromu” ile “kemik iliği ödemi” ile aynı şey midir?
Yanıt: Kemik iliği sendromu, kemik iliği ödemine neden olan ancak kendi kendine düzelebilen bir durumdur.
Kemik iliği ödemi teşhisi konulması için MR incelemesi yeterli olur mu?
Yanıt: MR incelemeleri hastalığın teşhisi için yeterlidir, eğer gerekli görülürse kan tahlillerinden de yardım alınabilir.
Kemik İliği Ödemi Bitkisel Tedavisi
Kırkkilit bitkisi, çınar yaprağı ve kiraz sapı; kemik iliği tedavisinde kullanılabilir.
Kemik iliği ödemi için kiraz sapı kürü: Malzemeler: 1 bardak su 1 tutam kiraz sapı.
Bir bardak kaynamış suyun içerisine bir tutam kiraz sapı atılır ve bir iki dakika kadar kaynatılarak ocağın altı kapatılır. Bu suyu sabah akşam içmek kemik ödemi için oldukça faydalıdır.
Kemik iliği ödemi için kırkkilit otu kürü: Malzemeler: 1 bardak su 1 tatlı kaşığı kırk kilit otu
Bir bardak kaynamış suyun içerisine bir tatlı kaşığı kırk kilit otu atılır ve 3-5 dakika daha kaynatmaya devam ederek ocağın altını kapatılır. Bu suyu sabah ve akşam içmek bilhassa kemik kanseri ve kemik iliği ödemi rahatsızlığına şifa sağlamaktadır.