Bradikardi (Kalbin Yavaş Atması) Nedir, Nabız Neden Düşer, Nabız Düşüklüğü Tehlikeli midir?
Bradikardi, kalp atış hızının normalden daha yavaş olduğu bir hastalıktır. Bu durum nabız düşüklüğü olarak da bilinir. Yetişkinlerde normalde dinlenirken kalp dakika 60 ila 100 arasında atar. Eğer bradikardi hastalığı varsa kalp dakikada 60’dan daha az atar. Bu oranda, kalp yeterince bol oksijenli kan pompalamadığı için vücudun her zamanki aktivitelerini yapmasını engeller. Bunun sonucunda da kişi baş dönmesi hissedebilir, kronik enerji eksikliği, nefes darlığı ve hatta bayılmalar yaşayabilir.
Bradikardi Belirtileri
Eğer bradikardiniz varsa, beyniniz ve diğer organlarınız yeterli oksijen alamayabilir. Bu durumda aşağıdaki belirtilere neden olabilir;
- Baş dönmesi
- Halsizlik
- Nefes darlığı
- Gögüs ağrıları
- Bayılma (senkop)
- Kafa karışıklığı veya hafıza sorunları
- Fiziksel aktivite esnasında kolayca yorulma
Bradikardi Nedenleri Nelerdir?
Bradikardi şu durumlardan kaynaklı olabilir:
- Yaşlanma ile ilişkili kalp dokusu hasarı
- Kalp hastalığından veya kalp krizinden kalp dokularında hasar
- Doğumda kalp rahatsızlığı (konjenital kalp defekti)
- Kalp dokusu enfeksiyonu (miyokardit)
- Kalp cerrahisi sonucu bir komplikasyon
- Ulenraktif tiroid bezi (hipotiroidizm)
- Potasyum veya kalsiyum gibi kandaki kimyasal dengesizliği
- Uyku sırasında tekrarlanan solunum bozukluğu (obstrüktif uyku apnesi)
- Romatizmal ateş veya lupus gibi iltihabi hastalıklar
- Uyuşturucu kullanımı
- Organlarda demir birikmesi (hemokromatozis)
- Diğer kalp ritim bozuklukları, yüksek tansiyon ve psikoz için bazı ilaçlar dâhil olmak üzere ilaç yan etkileri
- Koroner arter hastalığı
- Çok alkol kullanımı
- Yüksek tansiyon
- Psikolojik stres veya kaygı
- Uyku apnesi
- Sigara içmek
Bradikardi Risk Faktörleri
Bradikardiye sebep olabilecek risk faktörleri şunlardır:
Yaş: 65 yaşın üstündeki kadın ve erkeklerin, kalp atış hızındaki yavaşlamalar normaldir.
Konjenital kalp defekti: Doğumda var olan kalp yapısı veya fonksiyonu ile ilgili problemler kalp atış hızının yavaşlamasına neden olabilir.
Elektrolit dengesizliği: Vücudun mineral dengesindeki herhangi bir anormallik (kalsiyum, klor, magnezyum, fosfat, potasyum ve sodyum da dâhil) yavaş veya düzensiz kalp atışına yol açabilir.
Kalp Enfeksiyonu: Bazı bakteri, virüs ve parazitler kalp kasını enfekte ederek iltihaba ve kalp atış hızında düzensizliğe neden olan hasara neden olabilir.
Önceki kalp krizleri: Kalp krizi kalp kasını zayıflatabilir veya elektrik sistemi ile sorunlara neden olabilir.
Düşük tiroid: Anormal derecede düşük tiroit hormonları, kalp hızında yavaşlamaya neden olabilir.
Diğer kalp problemleri için ilaçlar: Yüksek tansiyonu veya beta blokerleri, antiaritmikler ve digoksin (kalp yetmezliği) gibi diğer kalp rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar bradikardiye neden olabilir.
Bradikardi Tedavisi
Bradikardi tedavisi bu duruma yol açan altta yatan asıl sebebe bağlıdır. Eğer bradikardi herhangi bir belirti göstermezse, tedaviye de gerek kalmaz. Eğer herhangi bir belirti yoksa kalp atış hızını arttırmak için ilaç kullanımı gerekli olabilir.
Eğer sebep hipotiroidizm veya obstrüktif uyku apnesiyse, bu hastalıkların tedavisi bradikardiyi düzeltebilir.
İlaç değişimi: Kalp rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar, bradikardiye neden olabilir. Doktorunuz hangi ilaçları kullandığınızı kontrol edecek ve alternatif tedaviler önerecektir. İlaçların değiştirilmesi veya dozajların azaltılması, kalp atış hızıyla ilgili sorunları düzeltebilir.
Kalbin elektrik sistemi içindeki hasar kalp atış hızında yavaşlamaya neden oluyorsa, kalp pili adı verilen implante edilebilir bir kalp cihazı kullanılabilir. Kalp pili cihazları, kalbin ritmini düzeltmek için cildin altına yerleştirilen, çoğu zaman göğsün sol veya sağ tarafındaki köprücük kemiği altında bulunan küçük cihazlardır. Kalp atış hızını artırmak için kalbe küçük elektrik sinyalleri göndererek bradikardi belirtilerini hafifletebilir.
Bradikardi Nasıl Önlenir?
- Egzersiz yapın ve sağlıklı beslenin: Düzenli egzersiz yaparak ve meyve, sebze ve kepekli tahıllar açısından zengin, sağlıklı, az yağlı beslenerek kalp-sağlıklı bir yaşam tarzını benimseyin.
- Sağlıklı kiloda olmak için kilo verin: Aşırı kilolu olmak kalp hastalığı riskini artırır. Bunun yanında aşırı zayıf olmakta nabzı düşüren bir etmendir.
- Tansiyon ve kolesterolü kontrol altında tutun: Yaşam tarzı değişiklikleri yapın ve yüksek tansiyonu (hipertansiyonu) veya yüksek kolesterolü düzeltmek için reçete edilen ilaçları kullanın.
- Sigara içmeyin: Sigara içmeyi kendi başınıza bırakamayacaksanız, sigara alışkanlığınızı bırakmaya yardımcı olacak stratejiler veya programlar hakkında doktorunuzla konuşun. Günümüzde devlet hastaneleri bu konuda özel birimler ile hizmet vermektedir. (Bunun için alo 171 sigara bırakma hattını arayabilirsiniz.)
- Alkolden uzak durun: Bazı durumlar için, alkolden tamamen kaçınmanız önerilir.
- Uyuşturucu kullanmayın: Uyuşturucu kullanımına son verme konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, uygun bir program hakkında doktorunuzla konuşun.
- Hayatınızdaki stresi kontrol altına alın: Gereksiz stresi önleyin ve normal stresi sağlıklı bir şekilde ele almak için stresle baş etme teknikleri öğrenin.
- Kontrollerinizi aksatmayın: Düzenli fiziksel muayenelere gidin ve yaşadığınız herhangi bir belirti veya işareti doktorunuza mutlaka bildirin.