Subaraknoid Nedir?
Subaraknoid hemoraji; beyin ve beyni saran ince dokular arasında gerçekleşen kanamadır. Bu bölgeye subaraknoid denilmektedir. Bu kanama sonunda beyni saran kafatası kan ile dolar. Bu da bir tür felçtir ve felç vakalarının %5’ini kapsamaktadır. Subaraknoid hemoraji her yaşta görülse de en yaygın olarak 40 ila 65 yaş arası kişilerde görülmektedir. Ayrıca erkeklere oranla kadınlarda daha çok görülmektedir.
Subaraknoid Hemoraji Belirtileri
Subaraknoid hemoraji vücutta birçok belirtiye sebep olabilir. En yaygın belirtisi ise kafatası tabanında ani ve şiddetli baş ağrısıdır. Bu ağrı ise en kötü baş ağrılarından biridir. Subaraknoid hemoraji olmadan önce başlarında kamaşma hisseden kişiler de vardır.
Diğer belirtiler ise şunlardır:
- Şiddetli bir baş ağrısının ani başlangıcı (sıklıkla “hayatta görülen en kötü baş ağrısı” olarak tanımlanır)
- Boyun ağrısı
- Vücudun genelinde uyuşma
- Omuz ağrısı
- Nöbet
- Kafa karışıklığı
- Sinirlilik hali
- Işığa hassasiyet (fotofobi)
- Görmede azalma
- Bulanık görme
- Çift görme
- Mide bulantısı
- Kusma
- Bilinç kaybı
Subaraknoid hemorajinin( kanama) belirtileri aniden ortaya çıkar ve bilinç hızlı bir şekilde kaybedilir. Şiddetli baş ağrısıyla birlikte bu belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız acilen doktora başvurun.
Beyin anevrizması (subaraknoid hemorajiye neden olabilir) şu belirtilere neden olabilir:
- Göz çevresinde ağrı
- Görmede değişimler
- Göz bebeklerinde büyüme
- Vücudun bir tarafında zayıflık veya uyuşma
- İşitme kaybı veya denge sorunu
- Nöbet
- Hafıza ile ilgili problemler
Subaraknoid Hemoraji Sebepleri
Subaraknoid hemoraji; beyin ila beyni saran doku arasındaki boşlukta (Subaraknoid) gerçekleşen kanamadır.
Sebepleri şunlardır:
- Arteriovenöz malformasyon (AVM) olarak adlandırılan kan damarlarından oluşan bir kanama
- Kanama bozukluğu
- Serebral anevrizmadan kanama
- Kafa yaralanması
- Bilinmeyen sebep (idiyopatik)
- Kan inceltici kullanımı
Yaralanmanın neden olduğu subaraknoid hemoraji genellikle düşmüş veya başlarına çarpmış yaşlı insanlarda görülür. Gençler arasında subaraknoid hemorajiye yol açan en yaygın yaralanma motorlu araç kazalarıdır.
Riskler ise şunlardır:
- Diğer kan damarlarında anevrizma
- Fibromüsküler displazi (FMD) ve diğer bağ doku bozuklukları
- Yüksek tansiyon
- Polikistik böbrek hastalığı geçmişi
- Sigara içmek
Subaraknoid Hemoraji Nasıl Teşhis Edilir?
- Fizik muayenede boyun tutulması
- Beyin ve sinir sistemi muayenesinde sinir ve beyin fonksiyonlarında azalma belirtileri görülebilir (fokal nörolojik defisit)
- Göz muayenesinde göz hareketlerinde azalma görülebilir. Kranial sinirlere bir hasar işareti (daha hafif vakalarda, göz muayenesinde problem çıkmaz)
- Eğer doktorunuz subaraknoid hemorajiden şühelenirse, ilk olarak BT taraması yapılacaktır. Bazı durumlarda, özellikle de sadece küçük bir kanama olduğunda tarama normal çıkar. BT taraması normal ise, lomber ponksiyon (spinal tap) yapılabilir.
Yapılabilecek diğer testler şunlardır:
- Beynin kan damarlarının serebral anjiyografisi
- BT taraması anjiyografi (kontrast boya kullanarak)
- Beyin arterlerinde kan akışına bakmak için Transkranyal Doppler Ultrason
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve manyetik rezonans anjiyografi (MRA) (nadiren)
Subaraknoid Hemoraji Nasıl Tedavi Edilir?
Subaraknoid hemoraji, acil tedavi gerektiren bir hastalıktır. Hemen uygulanacak tedavi beynin kalıcı olarak hasar görmesini engellemede çok önemlidir. Subaraknoid hemoraji için uygulanacak tedavinin asıl amacı öncelikle kanamayı durdurmaktır. Genellikle doktorlar kanın beyne sızmasını önlemek için kan damarı üzerine küçük bir klips yerleştirmek için ameliyat yapabilir.
Bazı anevrizmalar, endovasküler bobin ile tedavi edilebilir. Bu uygulama bir radyolog veya beyin cerrahı tarafından yapılır. Kasıklarda küçük bir delik açılarak baştaki atardamara giden damara kateter adı verilen ince bir tüp takılır.
Subaraknoid Hemoraji Komplikasyonları Nelerdir?
Subaraknoid hemorajiden sonra ciddi komplikasyonlar yaşanabilir. Beyinde şişme (hidrosefalus) en olası komplikasyonlardan birisidir. Bunun sebebi ise beyin ve kafatası arasındaki beyin-omurilik sıvısı ve kan birikmesidir ki bu da beyin üzerindeki basıncı artırabilir. Subaraknoid hemoraji beynin diğer kan damarlarını tahriş edip zarar verebilir (bu da beyne giden kan akışını azaltır) Kan akışı etkilendiğinden, başka bir felç meydana gelebilir. Ciddi vakalarda, hemoraji kalıcı beyin hasarı, felç veya komaya neden olabilir.