Nefrit nedir, böbrek veya böbrek yolları iltihabına nefrit denir. Böbreklerin temel görevlerinden birisi kanı süzerek idrar üretmektir. Aldığımız gıdalar sindirim sistemde parçalanır. Çeşitli metabolik sentezlerin bir sonucu olarak, dışkı veya idrar yolu ile atılır.
Konu başlıklarımız
- nefrit nedir
- nefrit nedenleri
- nefrit çeşitleri
- glomerülnefrit nedir
- glomerülnefrit belirtileri
- pyelonefrit nedir
- pyelonefrit belirtileri
- interstisyel nefrit nedir
- kronik interstisyel nefrit
- akut interstisyel nefritin
- interstisyel nefrit belirtileri
- nefrit belirtileri
- nefrit tedavisi nasıl yapılır
- nefrit korunma yolları
- nefrit bitkisel tedavisi
- nefrit tedavisinde kullanılan ilaçlar
- nefrit bulaşıcı mıdır
Nefrit nedir böbrek iltihaplanması
Böbrek iltihaplanması temelde iki bölgede veya sistemde meydana gelir. Böbreğin dış kısmlarında meydana gelen iltihaplanmalara böbrek üstü bezleri iltihabı denir. İç kısımlarında gelen iltihaplanmalara ise nefrit denir. Her iki böbrekte yaklaşık 1- 3 milyon nefron bulunur.
Nefron nedir ne işe yarar
Nefronlar böbreğin morfolojik olarak özelleşmiş en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesidir. Kan plazmasında kreatinin, üre, amonyak ve ürik asit gibi atık metabolik ürünler bulunur.
Kan basıncının %20-25 böbreklere yani nefronlara gelerek kan filitrasyonu yani temizleme işlemi yapılır. (Bak glomerüler filtrasyon hızı)
Her bir nefron hücresi işe yaramayan organik atık maddeleri bir miktar sıvı ile süzer. Faydalı maddeleri ve sıvıları tutar kan bileşimini ve hacmini hem düzenler hem de korur. Bütün bu işlemler üç temel mekanizmada işler;
- Glomerüler filitrasyon
- Tübüler sekresyon salgılaması
- Tübüler reabsorbisyon geri emilim
Böbrek iltihaplanması nefrit neden olur
Mikrobik ve mikrobik olmayan ana nedeni ve bir kaç çeşidi vardır. Mikrobik olan veya olamayan glomerülnefritler ve tübüler bölgede oluşan nefritler olarak ikiye ayrılır. Direk mikrobik kaynaklı nefrit ise üst idrar yolundan kaynaklanan piyelonefrtilerdir. Ayrıca ilaç ve antibiyotik tedavilerinin yan tesiri olarak gelişen interstisyel nefrit böbrek iltihaplanmalarına neden olur.
Glomerülnefrit nedir neden olur belirtileri nelerdir
Kronik böbrek yetmezliğinin ve iltihaplanmalarının en yaygın nedeni glomerünefrit olarak bilinir. Nedeni bilinmeyen veya bir hatalığa bağlı gelişmesinden dolayı iki gruba ayrılır. Solunum yolu enfeksiyonları, hepatit vb virüsleri iltihaba neden olabilir. Romatizmal hastalıklar veya kanser hikayesi glomerünefrit nedeni olabilir.
Glomerülnefrit belirtileri
- İdrarda eritrosit kaçağı
- Sulu kola renkli idrar
- Çay rengine benzeyen idrar
- Protein kaçağından dolayı köpüklü idrar
- Kan basıncı tansiyon yüksekliği
- Vücutta ödem, el ayak ve karında şişlik
- Eritrosit kaçağına bağlı kansızlık
- Kansızlık anemi belirtileri ve halsizlik
- Normalden az idrara çıkmak
Pyelonefrit nedir neden olur belirtileri nelerdir
Mikrobik pyelonefritler e-coli bakteriyel kaynaklı olabilir. E-coli bakteriler dışkı yolu ile dışarıdan idrar yolu enfeksiyonuna neden olur. Tedavi edilemeyen veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları pyelonefrite neden olur.
İdrar yollarını tıkayan böbreklerde taş kum benzeri idrar yolları iltihabı ve pyelonefrite neden olabilir. Pyelonefrite idrar yolu enfeksiyonuda denir. Enfeksiyonlar böbreklere kan yolu ile ulaşır ve yerleşirse her iki böbrekte iltihaplanmaya neden olur.
Akut ve kronik pyelonefritler 30-40yaşlarında kadınlarda, daha ileri yaşlarda ise erkeklerde daha fazla görülür. Akut sahada tedavi edilemeyen pyelonefritler tedavi edilemez ise böbreklerde hasara neden olabilir.
Pyelonefrit belirtileri
- Mide bulantısı ve kusma
- Yüksek ateş ve titreme
- Sık idrara çıkma ihtiyacı
- Sık idrara çıkma isteği
- İdrarda yanma ve batma
- Sırt, karın ve kasık ağrıları
- İdrarda kan görülmesi
- Kötü kokulu ve bulanık idrar
interstisyel nefrit nedir neden olur belirtileri nelerdir
Böbrek tübülerini çevreleyen ve etkileyen tübüler nefrit, mikrobik olmayan böbrek iltihabıdır. Akut ve kronik interstisyel nefrit olarak ikiye ayrılır. Kronik interstisyel nefrit böbrek yetmezliğine neden olur.
Akut interstisyel nefritin % 90’ nedeni aneljezik ve antibiyotik ilaçlardır. Ayrıca interstisyel nefrite neden olan immün sistem hücreleri, toksinler ve bazı hastalıklar neden olabilir. Tübüler interstisyel nefrite neden olan ilaçlar şunlardır
- Metilsin grubu antibiyotikler
- Penisilin antibiyotikleri
- Sefaleksin antibiyotikleri
- Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar
- Proton pompa inhibitörleri
- Fluorokinolonlar
- İndinavir
- Diüretikler
- Allopurinol
- Rifampisin
- Sülfa ilaçları
- Fenitoin
- 5aminosalisilatlar
interstisyel nefrit belirtileri
- Bazen hiç belirti vermeyebilir
- Hasatalrın 4/1’de ateş
- Deride döküntü
- Böbrek büyümesi
- İdrar yaparken bel ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Kilo kaybı ve halsizlik
- İdrarda eozinofiller ve lökositler görülmesi
- İdrarda kırmızı kan hücrelerinin çökmesi
Nefrit korunma yolları nelerdir
Nefrite neden olan enfeksiyon hastalıkları, solunum yolları enfeksiyonları ve virüslerden korunma. Bağışıklık sistemin güçlü olması nefriten korunma yolarından bir kısmıdır.
Ayrıca üriner sistem iltihabi hastalıklarından korunma, hijyen şartlarına uymak. Böbrekleri ve ayakları üşütmemek, böbrekleri yoran aşırı proteinli ve yağlı ürünlerden uzak durmak.
Şeker, kalp ve tansiyon hastalarının tedavilerini aksatılmaması gerekir. Kurşun civa ve kimyasallara maruz kalmakta böbreklerde hasara neden olabilir.
Nefrit tedavisi nasıl yapılır
Dahiliye veya üroloji doktorunuz, altta yatan nedenine göre tedavi yöntemi uygular. Çeşitli testler kan ve idrar tahlilleri yapar ilaç tedavisi ve perhiz diyet listesi verir.
Nefrit bitkisel tedavi ve diyeti
İdrarda albümin bulunan hastaların diyeti
- Ateş varsa süt iyi gelir, idrar söktürücü sıvılar bitkisel çaylar faydalıdır
- Fazla su içmek böbrekleri yorar, mümkün olduğu kadar tuzsuz ve az yemek yenir
- Ateş düşmeden ve bacaklardaki ödem azalmadan yemek yemek zararlı olabilir
- Bir litreye kadar süt içilebilir, haşlanmış patates ve pirinç lapası yenmelidir
Böbreklerden olmayan albümin çıkaran hastalara diyet gerekmez
- Fakat baharatlı, tuzlu, yağlı, turşu gibi ekşi gıdalar ve konserve zaralıdır
- Ürik asit yüksekliği olanlar ekşi sebze ve meyveden kaçınmaları gerekir.
- Kaymağı alınmış süt içmeleri önerilir, çiğ süt ve az pişmiş et zararlıdır
- Haftada iki gün sabah öğle ve akşam taze üzüm kürü çok faydalıdır
- Böbrek iltihabı hafifleyince yağlı et veya iç yağlı et yemekleri faydalıdır
- Hamur işleri, sebze meyveler serbest, sirke yerine limon kullanılır
- Bakliyat ürünlerini mercimek ve fasulye gıdaları gibi az yemelidir.
- Kiraz, yaban mersini maydanoz, papatya çayı ve bol su tüketilir
Nefrit tedavisinde kullanılan ilaçlar
Altta yatan nedenine göre ancak doktor karar verir, özellikle tansiyon hastalarında yeniden ilaç düzenlemesi yapılabilir. Ayrıca ödemi azaltmak için serum ile albümin verilebilir.
Nefrit bulaşıcı mıdır
Bulaşıcı değildir, fakat genetik geçişli kalıtsal olabilir.
İlgili makaleler