Demir eksikliği neden olur, demir eksikliği anemisi dünyada en çok görülen kansızlık ve kansızlığa bağlı hastalıkların baş aktörüdür. Peki demir eksikliği neden olur, birinci sırada demirden yetersiz ve yanlış beslenme. Demir emilim eksikliği ve kronik hastalıklar, hamilelik ve çocukluk dönemleri ise diğer risk faktörleridir.
Demir vücut tarafından sentez edilmediği için dışarıdan gıda yolu ile alınması gerekir. Kırmızı kan hücreleri olan eritrositlerin içinde hemoglobin vardır. Hemoglobin kan dolaşımında, akciğerler ile hücrelerimiz arasında oksijen ve karbondioksit alış verişine aracılık eder yani taşır.
Demir eksikliği ve buna bağlı gelişen semptomlar yaşam konforunu etkiler, bir çok kronik ve hayati risklere neden olabilir. Kısaca demir eksikliği nedir, belirtileri nelerdir, hangi hastalıklara yol açar ve nasıl tedavi edilir hepsini makalemizde bulacaksınız.
Demir eksikliği neden olur demir düşüklüğü
Hastalıklara bağlı demir eksikliği anemisi
- Kan kanser türleri, lösemiye bağlı demir eksikliği ve tahlil için sürekli kan vermek
- Böbrek diyalizi ve böbreklerde anemi ile karakterize eritroprotein üretim bozukluğu
- Ağrı kesici ve ödem düşürücü ilaçların devamlı kullanılmasına bağlı anemi
- Mide ve sindirim sisteminde gelişen tümörler demir eksikliği anemisi yapabilir
Kan kayıplarına bağlı demir eksikliği neden olur
- Yaralanmaya bağlı aşırı kan kayıpları, cerrahi müdahale ve doğum kanamaları
- İç kanamalar, mide ülseri, kolon kanseri, idrar yollarında kanama ve hemoroid
- Plt düşüklüğü yani trombosit düşüklüğü nedeni ile iç ve dış kanamalar
Yanlış beslenmeye bağlı demir eksikliği anemisi
- Kötü vejeteryan diyet programı, kırmızı et, tavuk, balık ve yumurtadan eksik beslenme
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler, bakliyat ve demir içeren meyvelerden yoksun beslenme
- Hamilelik ve çocukluk döneminde demir ihtiyacının fazla olmasına bağlı kansızlık
- Hamilelik, bebeklik ve çocukluk dönemine bağlı demir eksikliği problemleri
- Et yerine işlenmiş et ürünleri tüketimi, et ve sebzelerin yanlış yöntem ile pişirilmesi
Emilim yetersizliğine bağlı demir eksikliği neden olur
- Aşırı çay ve kahve tüketimi, özellikle yemeklerden hemen sonra, emilime mani olur
- Mide rahatsızlıkları ve kullanılan ilaçlar mide asidini azaltması durumu
- Çölyak hastalığı Chron hastalığı ve bağırsak ameliyatı geçirmiş olmak
- Aşırı kalsiyum ve aşırı lifli gıda içeren diyet programı demir emilimini azaltır
Demir eksikliği belirtileri nelerdir
- Soluk cilt görünümü
- Yorgunluk ve halsizlik
- El ve ayaklarda uyuşukluk
- Baş ağrısı ve stres
- Dalak büyümesi
- Kulak uğultusu
- Dilin şişmesi
- Yorgun bacak sendromu
- Tırnak kırılmaları
- Saç dökülmeleri
- Dudak çatlamaları
- Toprak yeme isteği
- Buz yeme isteği
- Kireç yeme isteği
- Kül yeme isteği
Demir eksikliği tedavisi demir eksikliği nasıl giderilir
- Demir eksikliği anemisi tedavisinde doğru tanı ve teşhisten sonra, eksikliğe neden olan yetersizlikler, rahatsızlıklar veya hastalıklara göre doktor tedavi başlatır
- Hastanın hikayesi, demir eksikliği anemisi belirtileri veya hastalıkları ile ilgili hastanın geçmişi ve beslenme alışkanlıkları tespit edilir.
- Hastanın muayenesi, ciltte solgunluk, tırnaklarda kırılganlık, ağız içi kontrolü gibi fiziki belirtilerin gözlemlenmesi
- Nefes alışını kontrol için akciğerler ve nabız atışını kontrol için kalbin stetoskop ile kontrol edilmesi ve dinlenmesi
- Karaciğer ve dalak büyümesi olup olmadığını anlamak için el ile kontrol edilmesi, gerek duyarsa vajinal veya rektal muayene yapılması
- Tam kan sayımı CBC, RBC, WBC, HGB, HCT MCV, RDWi MCHC, PCT kan, kan indeks ve hemogram test sonuçlarının yorumlanması
- Serum demir testi ile, kandaki ve demir miktarı ölçülür, serum ferittin protein testi ise depolanan demirin ne kadar kullanılıyor onu belirler
- Hemoglobin yapı taşlarından olan tiroid hormon testleri, dışkı ve idrarda eritrosit ve hemoglobin testleri sonuçları değerlendirilir
- İdrarda veya dışkıda kan görülmesi durumunda mide, pelvis bölge, kalın ve ince bağırsaklarda kanamanın kaynağı araştırılır.